60 jaar na de moord op president John F. Kennedy blijven de belangrijkste vragen rond zijn dood nog altijd onbeantwoord. Volgens het officiële rapport van de Warren Commissie handelde de toen 24-jarige Lee Harvey Oswald alleen toen hij in Dallas drie fatale schoten loste op president Kennedy.

Maar de afgelopen decennia hebben speurders en onderzoekscommissies aanzienlijk bewijsmateriaal verzameld dat suggereert dat Oswald banden had met zowel de CIA als de FBI. Zo vond onderzoeksjournalist Jefferson Morley eerder dit jaar na jarenlang graven in geheime documenten van de CIA bewijs dat duidt op een grootschalige, decennialange cover-up door de CIA.

Meer dan gewone interesse

Uit die documenten blijkt dat de CIA – in tegenstelling tot wat de inlichtingendienst altijd heeft voorgehouden – al lang voor de moordaanslag uitvoerig op de hoogte was van de handel en wandel van Lee Harvey Oswald. Terwijl de CIA nog altijd beweert slechts marginale interesse in Oswald te hebben gehad en vrijwel niets over hem wist, onthullen de documenten iets heel anders. Ze tonen aan dat verscheidene hooggeplaatste CIA-functionarissen Oswald al sinds 1959 nauwgezet in de gaten hielden en observeerden, ruim voordat hij in 1962 uit de Sovjet-Unie terugkeerde.

Lee Harvey Oswald was maar 24 jaar oud toen hij – volgens officiële verklaringen – de moordaanslag op president John F. Kennedy uitvoerde. Zijn korte leven tot dan toe was allesbehalve onopvallend geweest. Als radaroperator bij het Marine Corps was hij gestationeerd op een Japanse luchtmachtbasis, vanwaar de CIA U-2 spionagevluchten over Rusland uitvoerde.

Ongeloofwaardig

Hij liep over naar de Sovjet-Unie, waar hij in Moskou aan Amerikaanse diplomaten bekendmaakte dat hij van plan was om de Sovjets alles te vertellen wat hij wist. Daarom werd hij nauwlettend gevolgd, en mogelijk zelfs gerekruteerd, door de Sovjet-inlichtingendiensten. Verrassend genoeg keerde hij in 1962, na meer dan tweeënhalf jaar in de USSR te hebben doorgebracht, samen met zijn Russische vrouw terug naar de Verenigde Staten. Je zou toch denken dat de CIA meer dan oppervlakkige interesse in Lee Harvey Oswald toonde. Sterker nog: het is volstrekt ongeloofwaardig dat de CIA hem niet op de voet zou hebben gevolgd.

Uit de onderzochte documenten blijkt dat de CIA Oswald al sinds het begin in 1959 tot aan de moord in 1963 constant in de gaten hield. Met name CIA-agentschappen in de regio’s waar Oswald verbleef, rapporteerden haast dagelijks over zijn doen en laten aan het CIA-hoofdkwartier in Langley (Virginia). Ook James Jesus Angleton, destijds hoofd van de afdeling contraspionage bij de CIA, had Oswald al vroeg in het vizier en verzamelde nauwgezet alle informatie over hem.

Anti-Castro

Bovendien blijkt dat ene George Joannides, een CIA-agent, in 1978 de leiding had over een intern onderzoek naar Oswalds connecties met de CIA vóór de moord op JFK. Tijdens dat cruciale onderzoek verzweeg Joannides dat hijzelf in 1963 intensief had samengewerkt met een militante anti-Castro groep in Miami, een groep waarmee ook Oswald banden onderhield. Volgens betrokkenen dicht bij het onderzoek belemmerde en manipuleerde Joannides zo goed als hij kon de speurtocht naar de daadwerkelijke connecties van Oswald met de CIA in de periode rond de moord op JFK.

De omstreden acties van de CIA met betrekking tot Oswald roepen dus nog altijd grote vragen op. Ook het raadselachtige gedrag van Oswald zelf vóór de moord wijst in de richting van een mogelijke undercover-operatie, wellicht in opdracht van CIA of FBI. Zo deed hij zich in New Orleans tegelijkertijd voor als een pro-Castro activist en een anti-Castro activist. Dit wijst erop dat Oswald mogelijk een dubbelrol speelde om – in opdracht van de inlichtingendiensten – het vertrouwen te winnen van zowel pro- als anti-Castro groeperingen.

Nuttige idioot

Jefferson Morley vermoedt dat Lee Harvey Oswald door de CIA werd gebruikt als ‘nuttige idioot’. Het is waarschijnlijk dat Oswald betrokken was bij geheime operaties van de CIA in de aanloop naar de moord, zonder dat hij zich realiseerde dat hij uiteindelijk zou worden geofferd als zondebok voor de moord op de Amerikaanse President.

Ondanks alles ontbreekt nog altijd definitief bewijs voor deze schokkende theorie. De Amerikaanse overheid blijft weigeren om alle documenten over de moord op JFK vrij te geven, ondanks eerdere beloftes. Bovendien zijn vele compromitterende CIA-documenten uit die tijd decennialang geleden mogelijk al vernietigd om sporen uit te wissen.

De CIA zelf blijft elke betrokkenheid bij de moordaanslag ontkennen en noemt beschuldigingen over connecties met Oswald ‘belachelijke samenzweringstheorieën’…

James Jesus Angleton

Vandaag 60 jaar geleden: de moord op JFK. Nieuw bewijs?