Onze huiscartoonist en vaste pennenvriend Erwin Vanmol scheert met Vrijstaat Vanmol Brewing hoge toppen als bierbrouwer. Op het Concours International de Lyon behaalde zijn Gronckel Quadrupel de gouden medaille in de categorie Strong dark Ale. Het buitenbeentje Bloedarend Raw Ale sleepte een zilveren medaille binnen in de categorie Other Specialty Beer.

Doorbraak heeft talent in huis. Dat wist u natuurlijk al, maar die talenten beperken zich niet tot schrijvelarij en scherpzinnige tekeningen. Een gouden en een zilveren medaille voor twee van zijn bieren, dat is geen flauwekul. Tijd voor een ernstig gesprek met Vanmol.

Beste Erwin, jij drinkt niet enkel bier, je brouwt ook. Hoe is dat zo gekomen?

Vanmol: ‘Ik was al een hele tijd hobby-brouwer. Op zeker moment vloog ik als cartoonist buiten bij Knack, waardoor ik plots de tijd had om veel meer te brouwen. De broer van een goede maat is de patron van het wereldberoemde café ‘In de Verzekering tegen de Grote Dorst’. Hij vroeg me om mijn bier eens mee te brengen om te proeven, wat ik met enige schroom deed. Je moet goed beseffen: als ze in zo’n café horen dat ze bier van een hobby-brouwer ‘mogen’ proeven, krijgen de meesten koude rillingen. Maar blijkbaar vielen mijn brouwsels in goede aarde. Zo goed zelfs dat ze mij aanraadden om er meer mee te doen.’

Bij Knack buitenvliegen blijkt dus op meerdere gebieden een zegen te zijn. Maar je begint toch niet zomaar professioneel te brouwen?

‘Ik heb een crowdfunding opgestart met de bedoeling één keer 2500 liter te brouwen van één van mijn bieren. Het was de bedoeling om dat brouwsel effectief te verkopen, als het allemaal zou lukken, en vervolgens de scene met opgeheven hoofd terug te verlaten. Maar het is anders uitgedraaid.’

‘Na twaalf uur had ik het beoogde bedrag al binnen. Veertien dagen later had ik meer dan het dubbele opgehaald. Op dat moment besliste ik meer te brouwen dan initieel vooropgesteld. Zo is de trein vertrokken. En die dendert nog steeds verder.’

Vrijstaat Vanmol

Goud voor De Quadrupel Gronckel die daarmee Gouden Carolus van de troon stoot!

Welk bier was dat?

‘De Gronckel Blond, een goudblond ambachtelijk bier dat ondertussen al meermaals bij nationale en internationale wedstrijden in de prijzen viel. Maar ik mag hier niet met alle eer gaan lopen. Ik heb een ongelofelijke partner in crime gevonden in Jan Panneels. Die kwam in het begin als 15-jarige wat helpen maar werd al snel mijn vennoot bij Vrijstaat Vanmol. Hij was destijds de jongste professionele brouwer van België. Wij hebben samen alles in handen: van het brouwen tot het ontwerp van de etiketten.’

‘Zo hebben we samen de familie van Gronckelbieren in het leven geblazen: De Blond, de Janimal, de Gronckel Tripel en nu de Gronckel Quadrupel, die dus een gouden medaille heeft gewonnen in Lyon. Onze Quadrupel is een donker bier met een stevige punch. Niet alleen qua smaak, ook het alcoholpercentage mag er zijn: 11%.’

De Gronckel Quadrupel moest het opnemen tegen stevige concurrentie…

‘Dat mag je wel zeggen. We hebben de Gouden Carolus van de Mechelse brouwerij Het Anker achter ons gelaten. Daar zijn we toch even stil van geworden. Gouden Carolus is al twee jaar bekroond als beste bier ter wereld. Dit opent perspectieven.’

Vrijstaat Vanmol

Zilver voor een heel nieuwe bierstijl: rauw bier. Zoals de Bloedarend met bloedappelsien.

Naast de Gronckelbieren heb je nog een ander brouwconcept in de armen gesloten, zoals de Bloedarend Raw, die een zilveren medaille wegkaapte bij de Other Specialty categorie. Wat moeten we ons voorstellen bij een rauw bier?

‘Dat is er gekomen na een werkbezoek aan Noorwegen. Ginds hebben ze een heel eigen brouwtraditie. Zij brouwen rauw, wat wil zeggen: ongekookt. Zij doen eigenlijk alles wat je niet hoort te doen. Het resultaat is een heerlijk, natuurlijk, licht zurig maar fris fruitig bier dat heel dicht aanleunt bij de Vlaamse Lambiek bieren. De Noren gebruiken een eigen gist, de kveik. Daar kan je op veel kortere tijd mee brouwen. Het gist kan hogere temperaturen aan, waardoor je een heel fruitig aroma krijgt.’

‘Je moet het gezien hebben om het te geloven. Dat bier is klaar op drie dagen, Die gasten brouwen op zondag. Alle buren komen helpen. En op donderdag komen ze terug samen om het resultaat te proeven. ’t Is te zeggen: ze drinken dan minstens een derde van hun brouwsel op. En als het die week uitzonderlijk geslaagd is, durven ze ook alles op te drinken. Dat ritueel heet Oppskåk (spreek uit: eupskeuk, nvdr.)’

Ik ben in de war. Je zegt dat het bier niet gekookt wordt maar praat tegelijkertijd over gisting bij hoge temperatuur. Wat bedoel je precies?

‘Normale vergist je op 18 à 20 graden. De Kveik kan 40 graden aan. Onze normale gist overleeft dat niet. Ondanks het feit dat het bier niet gekookt wordt, bewaart het toch goed. Ze behalen ook hoge alcoholpercentages, tot 13%. Onze Nørse Man, de basis voor de Bloedarend, heeft 7,5%. En toch is dat een verfrissend fruitig bier. Waar je je wel aan kan mispakken…’

‘De Nørse Man is de basis, bij de Bloedarend voegen we bloedappelsien toe. De ontwikkeling van onze rauwe bieren is meer een experiment voor het plezier geweest. Het is uitgelopen in een culinair hoogstaand biergamma dat uniek is op de markt. Een heel eigen kruising tussen de Pajotse en de Noorse traditie.’

Je hebt nu die prijzen op zak, maar waar kan de liefhebber je bier ontdekken?

‘Je kan de Vanmol bieren vinden in een aantal betere café’s. Natuurlijk in het wereldvermaarde ‘In de verzekering tegen de Grote Dorst in Eizeringen, maar ook in ’t Brugs Beertje (Brugge), de Ferment (Lennik), Paddenbroek (Gooik) en de Antwerpse Beerlovers Bar. We worden ook geserveerd in een aantal toprestaurants, zoals Sir Kwinten in Lennik, restaurant 3 fonteinen te Beersel en Den Haas in Gooik.’

‘Je kan ons ook ontdekken en ons bier bestellen via onze webwinkel en het Huis van de Geuze. Er zijn een paar groothandels die het aanbieden, en een Noorse importeur die ons bier ginder verdeelt. Op dit moment onderhandelen we met een partij die ons gamma ruimer zou kunnen verdelen in België en Nederland.’

‘Het bier staat nu volledig op punt. We krijgen overal goede kritieken, maar de distributie is nog niet wat het moet zijn . Daar gaan we nu toch stilaan werk van maken. Dat zijn we nu aan onze medailles verplicht.’

Jan Panneels

Doorbraakcartoonist Erwin Vanmol wint goud op bierconcours Lyon