Ja, ik weet het: hier heddem terug. Eindelijk bekomen van de schok van Driekoningen, toen een medicijnman die de Amerikaanse democratie op zijn bizonhorens trachtte te scheppen, me confronteerde met de volstrekte ontsporing van het menselijke denken. ‘In het begin dachten we ook allemaal dat corona een ver-van-ons-bed show was’, zo redeneerde ik, ‘maar voor je het weet klopt ook Bizonman, net als het virus, aan mijn voordeur. Want laten we niet vergeten dat Gerolf Annemans op 3 november in de VRT-studio het discours van de man met het oranje kapsel als een “bekend geluid” omschreef.’

Ik heb mezelf dan maar voor een hele poos in een lockdown geplaatst die veel strenger was dan de versie die de autoriteiten mij in hun wijsheid voorschreven. Geen columns meer, en geen sociale media. Dat laatste wil ik zo houden. Het is een weldaad.

Een vakbond van negers

Ere wie ere toekomt, de aanleiding die mij terug naar de kolommen heeft gebracht is woke, die akelige auto-immuunziekte van links. Het kenmerk van auto-immuunziekten is dat het natuurlijke afweersysteem ook gezonde cellen begint aan te vallen. Soms met dodelijke afloop: zo ging bijvoorbeeld een poging om binnen de muren van de Amerikaanse internetgigant Amazon een vakbond op te richten volkomen de mist in. Die poging was dan ook van in het prille begin aangetast door woke, zoals een bloem in de knop door bladluizen.

De campagne werd vooral gedragen door het vehikel van Black Lives Matter. Het zou een zwarte vakbond worden, zo las ik in mijn krant. Een vakbond van negers, enfin. Nu heb ik helemaal niks tegen negers, nooit gehad trouwens, maar ik kan mij moeilijk voorstellen dat er bij Amazon alleen maar negers werken. Al die anderen ben je dus al kwijt bij het startschot van de campagne. Woke manifesteert zich hier als dé politieke auto-immuunziekte par excellence: vergeet tous ensemble, vanaf nu iedereen apart. Als wij, vertegenwoordigers van de pigmentarme mensensoort zal ik ons maar noemen, niet in staat blijken om een gedicht van een zwarte dichteres te vertalen, dan zullen we het ook niet kunnen lezen. Het omgekeerde telt ook. Deze kolom werd geschreven door een oude witte man. Dus, lezers met een woke aandrang, kere weerom. U bent al enkele malen geschoffeerd geweest, uw tenen die reiken van hier tot in Tokio zien al bont en blauw, en het zal alleen maar erger worden.

Jana Anthonissen

Ik doe dat zelf ook. Ik keer ook vaak weerom. Onlangs trachtte ik nog eens een kolom van Jana Anthonissen aan te vatten, onder het motto ‘je mag niet vooringenomen zijn’. Dat heb ik zo geleerd op de stadsschool in Antwerpen, in de jaren zeventig. Jana vertelde dat ze op een zonnige dag naar het park trok, en dat er veel volk was. Ze speurde de horizon af, en stelde vast dat er in heinde en verre geen politie te bespeuren viel. Tot haar grote opluchting. Toen haakte ik al af. Als ik teksten moet lezen van mensen waarvan de eerste bezorgdheid is dat er geen politie in de buurt is, geef mijn portie dan maar aan de kat.

Zelfs de grote Russische vrijheidsstrijder Navalny, wie ik nog steeds een warm hart toedraag, is al aangetast door woke. Hij wou een boek lezen, maar van de gevangenisautoriteiten mocht dat niet. Ik vind dat uitermate grof. Dan wil er eindelijk nog eens iemand een boek lezen, en dan mag het niet. Voor mij mag en moet iedereen zoveel mogelijk boeken lezen. Ook de Koran. Maar als je als leider van een politieke beweging achter de tralies via de kanalen van de wereldmedia uitschreeuwt dat het boek in kwestie nu toevallig de Koran is, wees dan niet verwonderd dat heel wat mensen dat zullen interpreteren als een nauwelijks verhulde boodschap. Als je net aan een poging tot vergiftiging bent ontsnapt, wees dan toch voorzichtig met wat je eet, drinkt en leest.

Eniting goose

Over verhullen gesproken, de universiteit van Hull heeft beslist haar studenten niet meer te wijzen op taalfouten. Dat zou namelijk etnische profilering in de hand werken, en aldus de democratisering van het hoger onderwijs danig in de weg staan. Aan de ene kant willen ze ons verleden en ook onze taal zuiveren. Zeg niet neger, zeg niet blanke, zelfs zwartkijkers en zwartgalligen staan nu op de index. Maar aan de andere kant is het dan weer ‘eniting goose’.

Ik vertroost mij met de gedachte dat woke een verschijnsel is van voorbijgaande aard, gedoemd om eerder vroeg dan laat aan zijn innerlijke contradicties te bezwijken. Het doet me wat denken aan hoe ik zelf was toen ik tweeëntwintig jaar was, met een kersvers universitair diploma op zak. Tijdelijk geveld door een aanval van verhoogd bewustzijn, en met alle wijsheid van de wereld in mijn binnenzak. Dat verhoogd bewustzijn blijkt dan achteraf vooral te bestaan uit een ongezonde fixatie op één bepaald aspect van de realiteit. Zoals het verhoogd bewustzijn van een overjaarse hippie die net een vette joint heeft gerookt.

Ook rechts is niet immuun

Of zoals Jean-Marie Dedecker, met zijn botten in het slijk van een of andere Middelkerkse kreek, verwikkeld in een moddergevecht met Dirk Draulans over de klimaatopwarming. Zich amper van iets bewust, net zoals die kikker in een pot die langzaam maar zeker aan de kook wordt gebracht.

Dus helaas pindakaas beste lezer, ook rechts is niet immuun voor woke. De zwakste schakel in de rechtse maliënkolder is al aangetast. Want ik weet het nu wel zeker: Jean-Marie is woke in het diepst van zijn gedachten.

Jana Anthonissen

Ontwoke, verworpenen der Aarde