De meest originele vrouwelijk dichter van de Nederlanden is opgenomen in een psychiatrisch centrum. Overmatig alcoholmisbruik en haar medicatie wegens een bipolaire stoornis liggen aan de basis ervan. Toch lukte het onze reporter haar te interviewen. Het leest als een vlammend betoog tegen de Belgische psychiatrie. Lecompte breekt een lans voor polyandrie.

Toen ik na de begroeting vroeg of de opname haar verdroot, antwoordde Delphine Lecompte: ‘Nee natuurlijk niet, hoera! Het was dringend nodig; mijn drankmisbruik en medicatiemisbruik liepen de spuigaten uit. En hoe romantisch dat ook is voor een dichter om aan die verslavingen te lijden, het was behoorlijk onleefbaar geworden.’

Voor jezelf?
Delphine Lecompte: ‘Niet enkel voor mezelf, ook voor de voormalige vrachtwagenchauffeur (mijn geliefde) wiens ruit ik brak met een verkeerspaal, waarna ik het glas trachtte op te eten. En er waren nog andere incidenten, maar die zouden me te ver leiden.’

En, voel je je beter nu?
‘De eerste vier dagen had ik vooral last van de alcoholontwenning, ik kreeg daar medicatie voor. Niet de medicatie die ik meehad van thuis, maar een soort love drug genaamd Tranxene. Ik werd er euforisch van en beeldde me in dat ik Rimbaud was, of dat ik zijn talent had. Zalig!

De vijfde dag vond ik dat het welletjes was geweest met de medicatie; ik ben hier immers om naast mijn alcoholverslaving ook mijn pillenverslaving aan te pakken. Groot was mijn verbijstering toen ik erachter kwam dat mijn thuismedicatie weer werd opgestart, niet zomaar opgestart… verdubbeld in dosis!!! Huh??!!!???’

Daar had je geen weet van?
‘Nee! Helemaal niet! De hoofdpsychiater (die ik een luttele drie minuten heb gesproken) had dit achter mijn rug geregeld. Tegenstribbelen had geen zin; de isolatiecel lonkte.

Dus nam ik de dubbele dosis en vandaag loop ik rond als een zombie. Lekker comfortabel voor de verpleging die gezellig in haar lokaaltje kan blijven zitten koffie drinken, marmercake eten, en roddelen over de Kardashians. Er kwam wel even een ergotherapeut langs met een uitnodiging om deze middag deel te nemen aan een of andere debiele quiz. Ik zei: “Dat kan niet; de Humo komt mij interviewen.”’

En dat had je verzonnen?
‘Nee! Dat was de waarheid, maar in mijn dossier zal ongetwijfeld genoteerd worden: “Delphine Lecompte lijdt aan grootheidswanen.” Wat ook weer niet zo ver naast de waarheid ligt. Maar ik moet mijn pijlen niet richten op de verpleegkundigen en ergotherapeuten; zij zijn onderbetaald en overwerkt.

En bovendien worden ze constant afgesnauwd door ondankbare manipulatieve narcistische patiënten zoals ik, en door pretentieuze verwende zelfingenomen dokters op weg naar hun tennisbaan of golfterrein of Ierse setter of Wit-Russische minnares.’

Je meent het!
‘Ik overdrijf natuurlijk; ik heb jammer genoeg een arsenaal aan trauma’s en een rijk psychiatrisch verleden, en ik ben gezegend met onstuitbare opstandigheid en onbedwingbare tegendraadsheid.

Enerzijds heb ik hulp nodig, anderzijds bijt ik de hand die me voedt. Het is moeilijk en complex. Alle psychiaters wekken wrevel bij me op. Ik blijf erbij dat er iets schort aan het farmacologische beleid van de gekkenhuisfabrieken.

En ik blijf ervan overtuigd dat de meeste psychiaters kille inhalige ijdeltuiten zijn die zich verliezen in domme stigmatiserende benamingen voor het existentiële lijden van de gevoelige(re) interessante(re) mens. Zoals mijn geliefde voormalige vrachtwagenchauffeur het zo poëtisch verwoordde toen ik hem vertelde dat mijn diagnose bipolaire stoornis heet: “Bipolair mijn kl…”’

Niemand dus waar je mee kan opschieten?
‘De enige die me hier echt bevalt is de psycholoog, hij heeft mooie handen en bovendien kent hij meer dan dertig gedichten van Gerrit Achterberg uit het hoofd! En breek hem de bek niet open over Vasalis.

Hij is prachtig, maar ja: ik ben ook prachtig want we moeten (met dank aan corona) een mondmasker dragen, en dus is mijn gedrochtelijke neus aan het zicht onttrokken. Tijdelijk.

Misschien heeft de psycholoog ook wel een gedrochtelijke neus. Misschien hebben gedrochtelijke neuzen weinig belang als je maar je best doet om iets tegendraads en puurs en subversiefs te scheppen. Zoals Bob Dylan en de actrices van Pedro Almodovar.’

Enig idee hoelang je verblijf zal zijn in dit pretpark?
‘Hell no! … Zal ik terugkeren naar mijn drankmisbruik? Hell yeah! Maar mijn pillen, die werp ik in de idyllische reitjes van het kneuterige Brugge.’

Heeft je drankmisbruik te maken met de amoureuze perikelen? Als ik het goed voorheb leef je momenteel met twee mannen.
‘Twee mannen! Ik hou hartstochtelijk veel van vier mannen, en het frustreert me dat ik ze niet alle vier bij me mag hebben. Eventueel met een beurtrol. Polyandrie, of lelijk gezegd veelmannerij, wordt maatschappelijk en cultureel fel afgekeurd.

Maar ik wil er graag een lans voor breken: voor mijn vier mannen zou het een grote verademing zijn om niet voortdurend bij een vrouw te moeten zijn die om de haverklap cunnilingus eist, en applaus verwacht voor elke versregel.’

Twee mannen zijn me bekend. Ze hebben elk een door jou bepaalde typering.
‘Mijn vier mannen zijn: een oude kruisboogschutter, een voormalige vrachtwagenchauffeur, een mystieke chrysantenkweker, en een lankmoedige dadaïst. Ik moet ze wel nog overtuigen van de grote verademing die polyandrie voor hen zou betekenen.’

Wat niet zo eenvoudig zal zijn, meen ik te begrijpen aan je toon te horen?
‘De mannelijke trots, breek me de bek niet open. Polygamie is nochtans schering en inslag: in de jungle van Papoea-Nieuw-Guinea, in Oostkamp, in Kiev, in Boekarest, in Lapland, in Salt Lake City, achter de gordijnen van schijnheilige kosters en perverse touwslagers… Overal wordt polygamie gevierd en aangemoedigd. Ook in boeken en films. De man is altijd de rokkenjager, de Casanova, de aandoenlijke womanizer, een sympathieke geile schelm.

De vrouw daarentegen is meestal de hoer, het lustobject, the root of all evil, een onbetrouwbare wellustige heks. En ik merk nog vaak dat vrouwen zich schamen voor hun grote seksuele appetijt; dat ze bang zijn om als slet te worden weggezet wanneer ze hun grote seksuele appetijt wereldkundig zouden maken. Bovendien zijn andere vrouwen erg streng zijn voor die enkele dappere amazones die geen schroom hebben om hun seksualiteit en/of promiscuïteit ten volle te beleven.’

Dat is het, of ligt er nog wat anders op je lever?
‘Ja, nog heel wat. Maar ik ben nog niet uitgepraat over mijn vier mannen: de oude kruisboogschutter en de voormalige vrachtwagenchauffeur trachtten mij aan te praten dat ik geestesziek was toen ik hen voor het eerst over mijn grote polyandriedroom vertelde, en de mystieke chrysantenkweker is bang voor de reactie van zijn calvinistische vader.

De enige die volledig openstaat voor mijn droom is de lankmoedige dadaïst. Leve de lankmoedige dadaïst!

Maar ik wil uiteraard mijn vier mannen behouden; ze vervullen elk andere rollen. De oude kruisboogschutter is vooral vaderlijk en zorgzaam; hij wast mijn kleren en koopt pudding en bleekwater voor mij, en hij rijdt mij en mijn eigengereide bastaardhondje Bernard naar het bos of naar het strand.

De voormalige vrachtwagenchauffeur is allesbehalve vaderlijk en zorgzaam; hij is een ruige luie boertige platvloerse pilsjes gulpende rocker, maar de seks is fantastisch, en ik ben verzot op zijn lange haren en ledematen, en op zijn koosnaampjes voor mij (molletje, keppetje, vieze otter, kolibrie).

Van de mystieke chrysantenkweker krijg ik vooral een moreel kompas en standvastigheid. Broodnodig in een leven als het mijne dat bol staat van crisissen en ambulances en welverdiende ontreddering. En van de vier mannen is hij degene die het minieme gezonde deel dat in me huist wil doen groeien en bloeien. Melig en betuttelend misschien, maar wel goedbedoeld, en teder dat ook.

Ik merk dat de bezoektijd erop zit. We moeten afronden.
‘Wacht! Nog dit! Misschien hou ik het meest van de lankmoedige dadaïst.’

Omdat hij met je dweept?
‘Ja, precies daarom! Nee, niet enkel daarom; ik hou ook van zijn enorme geestdrift voor de irritante Nouvelle Vague films van Godard, voor de kinetische kunstwerken van Tinguely, voor de adembenemende lamentaties van Bessie Smith, en voor eender welke jonge toneelgroep die met branie en humor en onfatsoenlijkheid de burgerlijke goegemeente een schop onder de kont wil geven, of beter nog: een mokerslag.’

Waarmee we dit interview besluiten.
‘Dank je wel voor het bezoek. Vergeet vooral niet, als je mijn pleidooien uittikt, te benadrukken dat ik hoop dat ik met mijn betoog iedereen heb weten te overtuigen van de noodzaak en de schoonheid van polyandrie. Mijn vier mannen zullen nog niet bekeerd zijn, maar dat lukt me wel, eenmaal ik ontvoerd ben door een inbreker die tevens verstand heeft van uitbreken. Ik denk dat jou dat wel moet lukken.’

Ik denk er over na. Je hoort gauw van me.
‘Ik hoop dat het, want de broccolipuree en de hoofdpsychiater zijn walgelijk. Hij wilde mijn voeten zien!! Hij is dus ook nog eens een perverse voetfetisjist. En mijn kamergenoot is een depressieve vrouw met smetvrees en heeft een pandabeer van Het Laatste Nieuws. Bedankt in elk geval dat je zo lang naar mij geluisterd hebt. Heb ik je niet verveeld?’

Jean Tinguely

Delphine Lecompte: ‘Mijn drank- en medicatiemisbruik liepen de spuigaten uit’

R.I.P. Panamarenko (1940-2019)