Brusselaar Jérôme Munier (39) is het brein achter de nieuwe rechtse Waalse partij ‘Chez Nous’. De perfect tweetalige Munier gelooft dat de doorbraak van rechts in Wallonië er in 2024 zeker komt. ‘Mensen stemmen niet op de PTB omdat ze links zijn, maar omdat ze tegen het systeem zijn. We hebben deels overlappende kiezers.’

Chez Nous is sinds 2021 een nieuwe rechtse partij in Wallonië. Onlangs raakte bekend dat de partij het in Brussel op een akkoordje heeft gegooid met het Vlaams Belang. In het hoofdstedelijk gewest zal Chez Nous geen lijst indienen in 2024. In ruil daarvoor krijgen zij carte blanche in Wallonië. En zal Vlaams Belang dus geen enkele Waalse lijst indienen, zoals de partij in 2019 wel deed, met zelfs enig succes in de provincie Henegouwen.

Voor strateeg Jérôme Munier is dat een voor de hand liggende keuze. ‘Ons kiespubliek bevindt zich in de provincies Luik en Henegouwen. Daar gaan we volgend jaar tijdens de verkiezingen op inzetten en daar moeten we verkozenen hebben. In 2029 hoop ik de grootste te worden.’

Ambitieus? Of onrealistisch? Eén ding is zeker: Chez Nous is nu al de meest succesvolle Franstalige partij op sociale media. Ook dat is een bewuste keuze van Munier. ‘De fout die Franstalig rechts vroeger gemaakt heeft, is dat ze geen oog had voor sociale media.’

U komt oorspronkelijk van de liberale partij MR. Nadien zat u bij de Parti Populaire van de bekende Brusselse advocaat Mischaël Modrikamen. Kan u uw traject even toelichten?

Jérôme Munier: ‘Ik ben een product van een Franstalig-Brusselse familie, maar ook van het Nederlandstalig onderwijs. Zo heb ik aan de VUB politieke en economische wetenschappen gestudeerd. Vandaag werk ik in de financiële sector. Ik geraakte geïnteresseerd in politiek door Rudy Aernoudt en heb door hem de overstap van MR naar de Parti Populaire (PP) gemaakt. Toen Laurent Louis echter voor de PP werd verkozen, heb ik kortstondig de partij verlaten tot 2011, toen Louis uit de partij werd gezet.’ (Louis stichtte later een eigen partij en bleef tot 2014 federaal verkozen. Hij raakte onder meer bekend door toenmalig eerste minister Elio Di Rupo (PS) tijdens een plenaire zitting van pedofilie te beschuldigen, voor zijn contact met Marc Dutroux en voor het verspreiden van allerhande complottheorieën, red.)

‘In 2019 geraakte er niemand meer verkozen voor PP. Toen dacht ik: waarom begin ik zelf eigenlijk geen partij? Vandaag is dat Chez Nous.’

Wat is de politieke filosofie van Chez Nous?

‘Wij leggen de nadruk op traditie. Niet op het christelijke, zoals mensen weleens denken, maar op identiteit, traditie en folklore. Dat is belangrijk voor veel Walen. Dat merken we keer op keer op straat: mensen willen een paasvakantie, geen lentevakantie. Ze willen naar de kerstmarkt, niet naar winterfeesten. Daarom flyeren we ook massaal op Waalse folkloristische processies, zoals vorig weekend nog op de optocht van de “Doudou” in Bergen.’

‘Identiteit is voor ons geen duidelijke kwestie van Waals of Belgisch zijn. U moet weten dat het identiteitsdebat in Franstalig België helemaal anders is dan in Vlaanderen. Vlaanderen heeft een duidelijke identiteit en debatteert daar ook openlijk over. De Vlaamse Canon is daar een goed voorbeeld van. In Wallonië bestaat dat allemaal niet. Identiteit is voor ons een lasagne: mensen identificeren zich hier met hun regio, en van ons mogen ze dat ook zelf grotendeels invullen.’

‘Chez Nous wil vooral een debat op gang brengen over migratie en de rol van de islam in Wallonië. Eerder dan we een Belgische of Waalse identiteit willen opdringen, willen we de Walen vooral de vraag stellen hoe zij Wallonië willen zien evolueren. Mensen voelen zich “chez eux”, zich ergens thuis, dus. Daarmee willen we werken. In dat licht spreken we ook eerder van assimilatie dan van integratie. Integratie is vooral economisch: werk je en betaal je belastingen, dan is het in orde. Terwijl assimilatie over de cultuur van een land gaat. De taal spreken en de lokale tradities aanvaarden.’

‘We zijn geen voorstander van een unie tussen Wallonië en Frankrijk. Wallonië heeft alleen een toekomst binnen het Belgische kader. Hoe dat Belgische kader eruit zal zien, daarover moet gedebatteerd worden. Maar dat willen we met open vizier doen. Ik begrijp VB-voorzitter Tom Van Grieken perfect wanneer hij België liever ziet barsten. Er zijn culturele verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië. Het zijn twee verschillende democratieën. Wallonië is een bodemloze put geworden waar links en extreemlinks sterk staan. Als we verkozen worden, willen we de Walen op het hart drukken dat we samen met Vlaanderen moeten onderhandelen over wat we nog samen willen doen. Daarom geen zevende of achtste staatshervorming voor ons: we willen eigenlijk met een wit blad papier starten.’

‘Maar, zoals ik zei: ik besef dat Wallonië niet klaar is voor een splitsing van het land. Er moet in Wallonië eerst veel openlijker over een aantal zaken kunnen gesproken worden vooraleer dat op de agenda kan gezet worden.’

Georges-Louis Bouchez van de MR zet ook in op een rechtsere koers in Wallonië. Wat is het verschil tussen u en hem?

‘Bouchez wil misschien wel rechtser zijn, maar wordt continu door zijn partij teruggefloten. Hij staat alleen. Trouwens, waar Wallonië nu staat, dat is niet alleen de erfenis van de PS, maar zeker ook van de MR. Ook de MR is al te lang aan de macht om dingen te kunnen veranderen. Wie gelooft die mensen nog?’

De Waal stemt nog altijd meer voor de PS, of voor de PTB. Links, dus. Waarom dan een nieuwe rechtse partij?

‘De redenen waarom mensen voor de PS en voor PTB stemmen zijn helemaal verschillend. Je stemt in Wallonië voor de PS omdat die partij je aan werk of een uitkering kan helpen. Uit cliëntelistische overwegingen. De PS is een machine, een staat op zichzelf. Stem je voor de PTB, dan doe je dat eerder omdat je je middelvinger opsteekt. Omdat er geen rechtse partij is in Wallonië, kunnen mensen geen rechtse stem uitbrengen.’

‘Uit peilingen blijkt trouwens keer op keer dat een groot deel van de PTB-kiezers het niet eens is met het lakse migratiestandpunt van die partij. Op het terrein voel je dat duidelijk. Mensen stemmen niet op de PTB omdat ze links zijn, maar omdat ze tegen het systeem zijn. We hebben deels overlappende kiezers.’

U gebruikt als partijlogo het symbool van een bij. Wat zit daarachter?

‘Dat is dubbel: wij willen onze gemeenschap beschermen. De Europese beschaving dreigt immers te verdwijnen, net als de bijen. Dus vinden wij dat wij beschermd moeten worden, net als de bij. Daarnaast is een bij een harde werker die samen met andere bijen een gemeenschap opbouwt.’

‘Het logo met de bij is ook niet puur symbolisch. Wij verkopen zelf plaatselijke honing. Net omdat wij een lokale partij zijn die willen inzetten op lokale ecologie, lokale producten en op de eigen gemeenschap.’

Er zijn in Franstalig België met Alain Destexhe, Mischaël Modrikamen en Laurent Louis al verschillende pogingen ondernomen om een radicalere rechtse partij uit de grond te stampen. Steeds zonder blijvend succes. Waarom zou het u wel lukken?

‘Het probleem bij Modrikamen – en hij weet dat zelf ook – is dat zijn communicatie fout zat. Een interview van drie kwartier van hemzelf is geen politieke reclame. Dat spreekt de kiezer niet aan. Bovendien heeft Modrikamen de fout gemaakt om te weinig in te zetten op sociale media. Nu, veertien jaar geleden bevonden we ons wat dat betreft ook in een ander tijdperk. Vandaag moet je meer dan ooit inzetten op directe communicatie met de kiezer. En hebben we de middelen daarvoor.’

‘Chez Nous is zonder ook maar één verkozene te hebben nu al de grootste Waalse partij op sociale media. Alleen op sociale media kan je mensen het best overtuigen dat je op basis van gezond verstand beleid wil voeren. Ook Modrikamen en Destexhe hebben daar naar goeie rechtse gewoonte een merk van proberen maken. Maar te veel op hun manier. Wij doen het anders. Wij gaan ook flyeren op markten. Zijn aanwezig. En ondervinden aan den lijve dat zowel in Charleroi als in Bergen de PS-burgemeesters ons dat proberen verbieden.’

Gaat u in alle Waalse provincies kieslijsten opstellen?

‘Ja, maar onze aandacht gaat vooral naar Luik en Henegouwen, de traditionele Waalse machtsbastions. Daar bevindt zich ons kiespubliek. Daar willen we in 2024 verkozenen hebben. Campagne voeren op het platteland is in Wallonië veel moeilijker dan in Vlaanderen. Ook al is de voormalige CDH-kiezer in Luxemburg en Namen ook ons potentiële kiespubliek. Maar dat is eerder voor 2029, wanneer we de grootste partij willen worden. Nu willen we vooral strategisch inzetten.’

U hebt met Vlaams Belang in Brussel een akkoord gesloten: u komt er niet op, in ruil voor het alleenrecht op de radicalere rechtse stem in Wallonië. In Brussel zit de radicalere rechtse stem nochtans in de lift volgend de peilingen. Is dat niet dom?

‘In Brussel is doorgroeien voor ons moeilijk. We hebben er te maken met belaging door antifa-activisten. Om dan nog eens campagne te gaan voeren in de moeilijkere arme wijken, dat gaat niet. Bovendien ken ik de mensen van VB in Brussel goed en heb ik het volste vertrouwen in hen.’

Jérôme Munier

Jérôme Munier (Chez Nous): ‘In 2029 willen we de grootste worden’