Na een verblijf van twee jaar in Barcelona (Spanje) om medische redenen, is de ex-president van de Republiek, José Eduardo dos Santos, op dinsdag 14 september 2021 teruggekeerd naar de hoofdstad Luanda. Hij landde op de internationale luchthaven 4 de Fevereiro rond 11:00 uur.

Toen hij uit het vliegtuig stapte, werd de voormalige Angolese sterke man door verschillende mensen begroet. Onder hen ook José Maria, zijn voormalige hoofd van de militaire inlichtingen- en veiligheidsdienst. Deze laatste heeft net twee jaar huisarrest achter de rug wegens het lekken van vertrouwelijke documenten. Eduardo dos Santos werd in een auto naar zijn woning in Miramar gebracht, een woonwijk van de Angolese hoofdstad. Dat meldde Jeune Afrique.

Fraude

De huidige president, João Lourenço, maakt momenteel een tweedaagse reis naar Kwanza-Norte, ten oosten van Luanda. De Portugese en Angolese pers hebben intussen aangekondigd dat José Edouardo naar verwachting een maand in het land zal blijven. Hij wordt ook verwacht op de verlovingsceremonie van een van zijn zonen.

De terugkeer van het voormalige staatshoofd wordt gezien als een verzoening tussen hem en Lourenço. Het was zijn opvolger die een rechtszaak begon tegen de dos Santos-clan. De oudste zoon van de familie, José Filomeno, werd in augustus 2020 veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf wegens fraude, witwassen van geld en valsspelen van invloed. Hij is tegen dit vonnis in beroep gegaan. De twee dochters van Dos Santos, zakenvrouw Isabel dos Santos en voormalig MPLA-afgevaardigde Welwitschia dos Santos, verblijven in het buitenland. Daar wijzen zij regelmatig op de sociaaleconomische problemen van het land. De op één na grootste olieproducent van het continent. Zo staat te lezen in Jeune Afrique.

Toenadering?

De comeback van Eduardo dos Santos in Luanda zou een oplossing kunnen zijn voor de MPLA. Die heeft sinds de onafhankelijkheid van het land in 1975 een periode van diepe crisis doorgemaakt: ‘Hij is een echte erfenis van de Angolezen, omdat hij de enige voormalige president is die nog in leven is,’ verklaarde politicoloog Olívio Kilumbo op RFI.

Ondanks zijn twee jaar durende ballingschap gelooft hij dat dos Santos nog steeds reële invloed kan uitoefenen: ‘Hij heeft dus een belangrijke stem, omdat hij er ofwel in kan slagen een positieve invloed uit te oefenen, ofwel erin kan slagen de spanningen te verergeren’, zo analyseerde hij.

Lourenço krijgt steeds meer kritiek van de bevolking en binnen de MPLA-partij. Maar merkwaardig en verrassend genoeg heeft hij niet eens gereageerd op de terugkeer van zijn voorganger. Als het partijcongres aan het eind van het jaar nadert, zullen de twee mannen elkaar dan ontmoeten? De tijd zal het uitwijzen!

José Eduardo dos Santos is een voormalige bevelhebber van de Angolese strijdkrachten (FAA). Hij kwam in september 1979 aan de macht, na de dood van António Agostinho Neto. Hij is 79 jaar oud en is al 38 jaar in dienst.

Joāo Lourenço

Ex-president maakt stille comeback in Angola