Minister Ben Weyts (N-VA) had in de vorige regering een dossier opgestart om nieuwe apparatuur aan te schaffen om roetfilterfraude of -schade te detecteren, maar minister Lydia Peeters (Open Vld) heeft dit dossier nu stilgelegd. Johan Danen van Groen volgt dit dossier op en verklaart wat er gebeurt. Karin Brouwers (CD&V) legt uit dat men blijkbaar in de regering ook niet van plan is om de zaak blauw-blauw te laten.

‘Onacceptabel en een uitgestoken middenvinger naar al wie de regels volgt’, zo noemt Groen de beslissing van minister van Mobiliteit om de opsporing van vervuilende diesels stil te leggen. Volgens een extrapolatie van een steekproef VAB zouden 165 000 dieselwagens zonder of met een defecte roetfilter rondrijden. Het doel is om 95% van het fijn stof uit de uitlaatgassen te halen. ‘Het probleem is dat keuringscentra dit niet kunnen detecteren’, zegt Danen.

Jaarlijks 10 000 doden

Het merendeel van de wagens zullen waarschijnlijk per ongeluk met een defecte filter rondrijden, maar er zijn ook garages die er mee adverteren om de roetfilter weg te halen. Zo’n filter vermindert immers de prestaties van de auto. Vervanging van een defecte filter kost al gauw € 1 500. Zonder filter rondrijden is nefast voor de volksgezondheid. Zowel Danen als Brouwers benadrukken dat één EURO6-auto zonder filter evenveel fijn stof uitstoot als 8 000 wagens mét filter. ‘Fijn stof heeft een belangrijke impact op onze gezondheid. Dit leidt jaarlijks tot om en bij de 10 000 vroegtijdige sterftes. In volle coronapandemie waar we zien dat bepaalde uitwassen van ons gedrag zoals de uitstoot van fijn stof als katalysator werken, is het belangrijk om vooruitstrevend te zijn’, zegt Brouwers.

‘De apparatuur in de keuringscentra meten de doorzichtigheid van de walm en niet het fijn stof’, legt Brouwers uit. De apparatuur moet dus dringend aangepast worden. Minister Weyts heeft in de vorige regering de opdracht gegeven aan de keuringscentra om een betere detectiemethode te vinden. Hierover werd een protocolakkoord met Brussel en Wallonië gesloten.

De keuringscentra zijn nu klaar, maar minister Peeters heeft besloten het wetgevend kader niet aan te passen en geen aanbesteding uit te schrijven voor de nieuwe toestellen. ‘Meer nog,’ zegt Brouwers, ‘de drie toestellen die er zijn zouden in een roterend systeem kunnen ingezet worden in de Vlaamse keuringscentra, zodat iedereen weet dat de kans op een rode kaart bestaat.’ Zij gaat er niet van uit dat iedereen van die 165 000 wagens bewust rondrijdt zonder of met defecte filter. ‘Het zou dus goed zijn dat die mensen die nu onbewust te veel fijn stof veroorzaken daar kunnen op gewezen worden.’

Regeerakkoord wil roetfilterfraude aanpakken

‘Niemand begrijpt waarom de minister vasthoudt aan technologie van vijftien jaar geleden’, zegt Danen. ‘Het zou een win-win voor iedereen zijn. Het milieu wordt er beter van en op tijd een probleem aan de filter detecteren, laat een veel goedkopere herstelling toe tegenover een dure vervanging.’ Vlaanderen zou beter het voortouw nemen in Europa en niet wachten op nieuwe Europese normen. Minister Peeters wil nog wel wachten, hoewel dit nog minstens vijf jaar zal duren.

‘Nochtans staat in het regeerakkoord een passage die er op wijst dat men roetfilterfraude wil aanpakken, dus Groen vraagt in deze niet meer of minder dan de uitvoering van het regeerakkoord op dit punt’, legt Danen uit. Als Brussel en Wallonië wel doorgaan, dan bestaat de kans dat er keuringstoerisme ontstaat richting Vlaanderen. Groen zal de minister nog verder interpelleren, want ze vinden dit een nieuwe dieselgate.

Ook CD&V staat uiteraard achter het regeerakkoord en wil dat minister Peeters het dossier ter harte neemt. Via haar ministers zal ze ook binnen de regering dit dossier opvolgen. CD&V wil dat de drie PN-meters zo snel mogelijk in gebruik worden genomen.

Beluister ook onze andere podcasts:

Johan Danen

Groen en CD&V: ‘Minister Peeters, pak roetfilterfraude aan’