Studenten zitten weer op kot. In de fakbars zijn de vaten weer aangesloten en de eerste lessen gaan door. Het academiejaar is weer begonnen, maar door corona zal het allesbehalve een gewoon jaar worden. Om weer te geven hoe de lessen doorgaan, werkt men met kleurencodes. In code rood gaat er geen enkele les door. In code oranje worden de aula’s voor 20% gevuld. Bij code geel is dat 50% en bij code groen zijn er geen maatregelen, omdat er een vaccin is. Practica en labo-oefeningen gaan in elke code gewoon met volle bezetting door, omdat die lessen sowieso al in een kleine groep plaatsvinden.

Ongelijke universiteiten

Graag had ik u een volledig overzicht gegeven van het studentenleven in coronatijden, maar zelfs over in welke kleurcode gestart wordt is er geen gelijke regeling. De universiteiten van Antwerpen, Gent en Hasselt hebben op basis van adviezen van hun eigen professoren en zonder de minister te contacteren beslist om in code oranje te starten. Aan deze universiteiten gaat enkel de eerste dag voor eerstejaars in code geel door.

De universiteit van Brussel start in code geel, maar gaat na een week over op code oranje. Eerstejaars een week de tijd om op een zo normaal mogelijke wijze vrienden te maken. In Leuven start men op code geel en beoordeelt men aan de hand van de besmettingen of ze kunnen overgaan op code oranje. Daar neemt men ook meermaals per week stalen rioolwater, om besmettingen in kaart te brengen. Viruspartikels komen namelijk via het spijsverteringsstelsel in het rioolwater terecht. Zo kan men besmettingen in kaart brengen nog voor mensen positief testen.

Evenementenmatrix

Wel is er één zeer duidelijke evenementenmatrix voor het studentenleven. Grote uitzonderingen komen er echter zoals verwacht niet. Bij elk evenement moeten de aanwezigen anderhalve meter afstand van elkaar houden of de normale bubbels respecteren. Uitzonderlijk kunnen bij zogenaamde horeca-evenementen groepen per tien aan tafel zitten. De meeste activiteiten moeten twee weken op voorhand worden gemeld, om de regels te kunnen handhaven. Deze evenementenmatrix wordt elke maand aangepast.

Ook voor vakantiekampen bestaan uitzonderingen. Deze kunnen doorgaan in bubbels van 50. De regeling hiervan lijkt heel hard op die van scoutskampen, wat de uitzondering ook meteen rechtvaardigt. Ondertussen zijn de onthaalweekends ook al doorgegaan, wat voor de eerstejaars die hier aan konden deelnemen veel nuttiger zal zijn geweest dan een week of dag in code geel. Cantussen en dopen mogen in het eerste semester niet doorgaan, al heeft dat laatste waarschijnlijk meer met het drama dat zich bij Reuzegom voltrok te maken dan met corona. Dopen gingen de voorbije jaren bij de meeste kringen uit praktische overwegingen namelijk al door in bubbels. De dopen van studentenkringen lijken trouwens ook op geen enkele manier op die van Reuzegom, want studentenkringen volgen het strikte doopcharter.

Sluitingsuur

Ook het verplichte sluitingsuur blijft van kracht. Tussen één uur en zes uur mogen geen evenementen doorgaan en moet de horeca sluiten. Dat dit een drama is voor de lokale economie van steden zoals Leuven hoef ik u niet uit te leggen. Leuvens schepen van handel Johan Geleyns (CD&V) liet op 25 augustus al optekenen dat hij verwacht dat 20% van de horecazaken corona niet zal overleven. Veel tastbaarder hoeft het niet te worden, maar met de logica van het sluitingsuur spoort iets niet.

Om het met de woorden van Luc Sels te zeggen: ‘Mensen op skivakantie raakten niet op de piste, maar daarbuiten besmet.’ Hij wil daar terecht mee zeggen dat het besmettingsgevaar in aula’s eerder klein is, maar ik ben van mening dat horecazaken door de strenge regels die er gelden deel uitmaken van de piste. Je mag op café slechts met vijf aan een tafel, er moet afstand zijn tussen de tafels en bestellen aan de toog is uit den boze. Als je wil rechtstaan kan dat alleen om het toilet te bezoeken en moet je je mondmasker ophebben.

Vanaf het begin van de coronacrisis zijn beleidsvoerders begonnen met de horeca te verketteren, terwijl de horeca juist een van de grootste partners in de strijd tegen corona had kunnen zijn en nog steeds moet zijn. Op café kunnen cafébazen en ordediensten de regels handhaven en dat gebeurt ook. Om één uur moeten alle studenten nu plots buiten, waardoor het op straat veel te druk is. Bovendien gaan heel wat studenten dan niet slapen, maar verdwijnen ze naar een kot waar een feestje wordt gehouden met te veel aanwezigen en totaal geen respect voor de afstandsmaatregelen. Het zal daar zijn dat het coronavirus rondgaat, niet op café.

De eerste nachten

Zo stelde de politie van Leuven na de eerste nacht ook al dat studenten de coronamaatregelen op café goed naleven. Wel kwamen er oproepen wegens geluidsoverlast door kotfeestjes. In de Gentse Overpoort liep het wel mis. Al hadden de cafébazen daar zelf reeds voor gewaarschuwd. In normale omstandigheden zakken 10 000 feestvierders af naar de Overpoort. Nu is er plaats voor maximum 2 000 studenten. Slechts tien van de 51 horecazaken in de Overpoort opende daarom de deuren.

Het Gentse stadsbestuur had deze waarschuwing serieuzer moeten nemen en anticiperen op de drukte in plaats van het eerst te laten mislopen om dan een limiet op de aanwezigen te zetten. Op kot is er geen handhaving van de regels. Op café kan dat wel, maar dan moeten de lokale besturen wel hun verantwoordelijkheid nemen. Als ze dit doen is het zowel vanuit economisch standpunt als vanuit virologisch standpunt wenselijk het sluitingsuur af te schaffen. Mensen kunnen dan op café tot ze zelf in bed willen kruipen.

Johan Geleyns

Studenten tussen kleurcodes