Energie is de laatste maanden een hot topic in de pers, maar wat las u nog niet? Wij lijstten het even op.

Kost van energietransitie

Op 16 februari ondervroeg de republikeinse senator van Louisiana, John Neely Kennedy, twee klimaatexperten in de Amerikaanse senaat. Hij vroeg onder meer naar de kost van de energietransitie die de Verenigde Staten in 2050 CO2-neutraal zouden maken. Beide experten draaiden eerst wat rond de pot, maar door het aandringen van de senator antwoordde uiteindelijk eentje: 50.000 miljard dollar.

De senator was helemaal niet uit evenwicht, maar vroeg daarna aan beide experten het volgende. Stel dus dat we 50 trillion dollar spenderen om de Verenigde Staten CO2-neutraal te maken in 2050, hoeveel zal de temperatuur op aarde dan dalen? Beide experten konden alleen maar antwoorden dat dat ook afhing van wat China en India zouden doen. Maar Kennedy repliceerde met de vraag: stel dat alle westerse landen meewerken aan de klimaatneutraliteit en in 2050 klimaatneutraal zullen worden, met hoeveel zal de temperatuur op aarde dan dalen? Het antwoord van de experten: ‘We don’t know’. Heeft iemand deze tweede vraag naar de verwachte daling van de temperatuur al gesteld aan Frans Timmermans?

Ventilus

Dat de goedkeuring van het Ventilustracé geen wandeling in het park zal worden, is een open deur intrappen. Maar nu blijkt het amateurisme van Elia in dit project beheer veel groter te zijn dan gedacht.

In de pers stond te lezen dat het tracé in Izegem op een bedrijventerrein niet ondergronds kan gelegd worden omdat een grote laag klei in de ondergrond een te omvangrijke perimeter voor het graven van een open gleuf, noodzakelijk voor het ondergronds aanbrengen van de hoogspanningslijn, teweeg zou brengen. De hinder van een grote laag klei staat nergens vermeld in het rapport van de Vlaamse intendant. Heeft Elia vanaf het begin wel met alle kaarten open op tafel gespeeld of wat informatie achtergehouden? Is het te veel gevraagd om alle burgers vanaf het begin correct en volledig in te lichten? Wil men te rade gaan bij de bouwheren van de Rupel tunnel in Boom, een tunnel aangelegd in een grote laag klei?

In dezelfde pers is te lezen dat in Duitsland de hoogspanningslijnen die de elektriciteit vanaf de Oostzee naar Beieren zullen brengen, over een afstand van enkele honderden kilometer, volledig ondergronds zullen aangelegd worden. Wat niet kan in Vlaanderen over enkele tientallen kilometers, kan dus wel in Duitsland over honderden kilometers. Wie zei ook alweer dat de sluiting van de kerncentrales een meerkost van 3 euro per gezin en per jaar zou kosten? Alleen de bijkomende infrastructuur om de hernieuwbare energie bij de verbruiker te brengen, zal tientallen keren meer bedragen dan de raming van de universiteitsexperten neergelegd in rapporten die op de Ministerraad dienden om de uitstap uit de kernenergie mee te verantwoorden. In die rapporten wees men erop dat de kernuitstap 3 euro per gezin en per jaar zou kosten. Een blunder van formaat.

Nucleaire deal met Engie

Het eerste deel van de deal werd afgesloten op 9 januari 2023 en de regering pakte breed uit met het gegeven dat Engie de studie zou opstarten voor de mogelijke verlenging van beide kernreactoren. Een studie en niks meer. Het feit dat Engie een veel grotere buit had binnen gehaald, namelijk de afspraak dat een maximum bedrag zou bepaald worden op de kosten voor de berging en beheer van het nucleaire afval, werd nauwelijks belicht. Integendeel, het werd gekwalificeerd als een totaal legitieme vraag van Engie.

Een verdere concretisering van deze eerste deal door in te vullen hoeveel dit maximum kostenbedrag zou bedragen werd oorspronkelijk aangekondigd voor 15 maart 2023, vervolgens een week uitgesteld, daarna tot Pasen en daarna gaf De Tijd mee dat we een akkoord kunnen verwachten eind april. De jongste berichten geven aan dat een deal met Engie over de verlenging van twee kerncentrales kan verwacht worden tegen 20 juli 2023.

Het is begrijpelijk wanneer de minister van Energie verklaart in de studio van Terzake dat de globale kost voor de berging en beheer van het nucleair afval 41 miljard euro zal bedragen en volledig ten laste van de vervuiler zal gelegd worden, iets meer tijd nodig heeft om een bocht van 180 graden te moeten maken om aan te kondigen dat het finale kostenbedrag rond de helft zal draaien. Verdere berichtgeving in De Tijd geeft nu aan dat het totale maximumbedrag voor de berging van het afval niet zal gecommuniceerd worden, maar alleen een éénheidstarief. We zullen dus de waarheid moeten achterhalen op een persconferentie van Engie met hun aandeelhouders, die dit maximumbedrag absoluut zullen willen kennen?

Veel commerciële haast zal Engie niet ontplooien om tot een akkoord te komen, bijvoorbeeld omdat uit artikel 1.5 blijkt dat Engie nucleaire trekkingsrechten bezit op de Franse nucleaire productie. Spijtig genoeg worden deze trekkingsrechten niet verder gespecificeerd naar duurtijd noch naar volume, maar het is wel een geruststelling voor de klanten van Engie.

Systeemfout

Tot slot nog een woordje over onze dagdagelijkse beslommering: de veel te hoge voorschotten door leveranciers aangerekend, gebaseerd op een uitgekiende misleiding. De voorschotten worden brekend op het gemiddelde volume van de voorbije drie jaar, maar niet aan de gemiddelde prijs van de voorbije drie jaar. Na een doorgedreven volume besparing van 37% in het voorbije jaar, werd bij een groepsaankoop, georganiseerd door Knack, de jaarlijkse kost begroot, door de laagste aanbieder, op 2.383.57 euro per jaar, wat normaliter zou moeten leiden naar een maandelijks voorschot van 198.64 euro .Het opgevraagde voorschot beloopt echter 240.44 euro per maand of 21 procent over de grens.

Mijn vorige leverancier ging zelfs uit van een voorschot van meer dan 333 euro per maand, wat me aanzette om op zoek te gaan naar een betere leverancier. Maar 21 procent extra aanrekenen is een evolutie van roven naar graaien. Ik zal een nieuwe poging doen om iets beters te vinden.

John Neely Kennedy

Enkele pittige energieweetjes op een rijtje