2003 De Gereformeerde Kerk, de Nederlands Hervormde Kerk, en de Evangelisch Lutherse Kerk besluiten te fuseren tot Protestantse Kerk in Nederland (PKN), op een ’trio-synode’ in Utrecht. Aan de fusie was een ‘samen op weg’-proces van veertig jaar voorafgegaan. Binnen de hervormde synode stemden 51 van de 75 leden voor, net genoeg om de fusie te laten doorgaan. De kerkfusie gaat in op 1 mei 2004.

1999 Een olietanker vergaat voor de kust van Bretagne. Het is de Erika, geregistreerd in Malta. Het schip breekt doormidden en er komen duizenden liters stookolie in zee terecht die de kusten langs de Noordzee bevuilen.

1985 Een Amerikaans militair vliegtuig van de 101st Airborne Division stort neer bij het opstijgen vanaf een vliegveld in Newfoundland. Alle 256 inzittenden vinden de dood.

Jennifer Conelly (°1970)

1970 Geboorte in New York van Jennifer Connelly, Amerikaanse filmactrice (Labyrinth, Requiem for a Dream, A Beautiful Mind). Haar eerste filmrol kreeg ze in de klassieker Once Upon a Time in America, een film van Sergio Leone uit 1984.

1963 Kenia wordt onafhankelijk van Groot-Brittannië. De Mau Mau-terrorist Jomo Kenyatta wordt de eerste president.

1961 Vliegtuigramp bij Chièvres (Henegouwen). Twee C-119 vrachtvliegtuigen van het Belgische leger botsen in volle vlucht op elkaar ter hoogte van Montignies-lez-Lens bij Chièvres, 13 doden.

1941 Geboorte in een gevangenenkamp in Bandoeng (Indonesië) van de chansonnière en actrice Liesbeth List als Elisabeth Driessen. Ze werd in 1948 geadopteerd door vuurtorenwachter List en zijn vrouw op Vlieland. Ze zong Brussel, Amsterdam, Victoria, Kinderen een kwartje, Heb het leven lief, Ik pluk de dag, Pastorale, Aan de andere kant van de heuvels, Laat me / Vivre (met Ramses Shaffy), enz. Films: De liefdeswacht, Mysteries, Ramses. Plus one-woman-shows en musicals. In 2017 stopte ze met optreden. Ze overleed in 2020 op de leeftijd van 78. Ze behoorde bij leven tot de bekendste zangeressen van het Nederlandse taalgebied. In 2017 kwam er een musical over haar leven uit.

1941 Benoeming van Gerard Walschap tot leider van de Kamer voor Letterkundigen. Zijn secretaris wordt Paul de Vree.

1916 Het Werk der Vlaamse Oorlogsmeters (WVO), pas in november 1916 opgericht, verwelkomt zijn duizendste meter. Het WVO is opgericht door Johan de Maegt, met Anna de Vos als drijvende kracht. Doel van het initiatief was het werven van vrouwen en meisjes in Nederland die zich wilden ontfermen over de Vlaamse soldaten aan het front die geen Frans kenden. Herhaalde noodkreten van Vlaamse Frontvrienden verplichtten De Maeght zich te richten tot het weekblad Vrij België, tot vrienden in Nederland, Engeland, Frankrijk, Zwitserland en tot al wie kon helpen om de eenzamen aan het front, om de jongens ‘die sedert het begin van den oorlog nooit iets van huis hoorden op te monteren’.

Uit Nederland kwam een grote respons. De Vos hield er zich bezig met de organisatie van het WVO. Vanuit Den Haag publiceerde zij oproepen in Nederlandse kranten. Op het einde van de oorlog liep het aantal oorlogsmeters op tot ongeveer 9000 Vlaamse en Nederlandse vrijwilligers. Zij schreven brieven, stuurden pakjes of boden onderkomen tijdens de verlofperiodes.

Op 22 maart 1918 verscheen in Het Belgisch Dagblad kritiek op het Werk der Vlaamse Oorlogsmeters omdat er beroep werd gedaan op neutrale, Nederlandse vrouwen!

1916 Grote treinramp in de Franse Alpen nabij het dorpje Saint-Michel-de-Maurienne (Savoie): ruim 700 soldaten, op terugreis van het front in Italië, komen om het leven. Het is één van de grootste spoorwegrampen aller tijden. De trein ontspoort in het donker bij een snelheid van 102 km per uur. Omdat het elektrische licht van de trein niet werkte hadden de soldaten kaarsen aangestoken. De ontspoorde rijtuigen vatten daardoor snel vlam. Ook ontploften in de trein granaten en andere explosieven, die de militairen als ‘souvenirs’ hadden meegenomen.

De Mona Lisa van Leonardo da Vinci (ca.1503)

1913 Het wereldberoemde schilderij Mona Lisa wordt teruggevonden in Firenze, nadat het twee jaar eerder uit het Louvre in Parijs is gestolen. In augustus 1911 was de Mona Lisa gestolen uit het museum in de Franse hoofdstad. De diefstal was een dag later ontdekt door de schilder Louis Béroud. Toen die naar de Salon Carré liep waar het schilderij al vijf jaar te bewonderen was, vond hij een lege plek op de muur. De schilder alarmeerde hierop het museumpersoneel. Aanvankelijk dacht men dat het schilderij was weggehaald om het ergens te fotograferen, maar al snel bleek het kunstwerk van Leonardo da Vinci te zijn gestolen.

Twee jaar later werd het schilderij dus teruggevonden. Het bleek te zijn gestolen door Vincenzo Peruggia, een Italiaanse medewerker van het Louvre. De Italiaan had zich in augustus 1911 verstopt in een kast en was later met het schilderij onder zijn jas het Franse museum uitgelopen. Als patriot vond Peruggia dat het werk van Da Vinci te zien moest zijn in een Italiaans museum. Hij liep tegen de lamp toen hij het beroemde kunstwerk in 1913 probeerde te verkopen aan het Uffizi, een beroemd kunstmuseum in Firenze.

1911 Hoofdstad van India wordt New Delhi, dat was voordien Calcutta.

Edvard Munch (1863-1944)

1863 Geboorte in Ådalsbruk van de Noorse schilder, drukker, beeldhouwer en houtsnijder Edvard Munch. Voorman van het expressionisme in Europa. Zijn bekendste schilderij is De schreeuw waarvan vier versies bestaan. Ander werk: Vampier, Madonna, Het zieke kind, enz. Munch werd gekweld door depressies en zenuwinzinkingen. Hij overleed in 1944 in Ekely bij Oslo. Oslo heeft een Munchmuseum met een collectie van bijna 28 000 kunstwerken en meer dan 42 000 unieke museumobjecten. Het legaat van Edvard Munch omvat een van ’s werelds grootste collecties werken van één enkele kunstenaar.

1846 Tijdens een Kamerzitting over de armoede in Vlaanderen stelt een liberale volksvertegenwoordiger uit Bergen, Joseph Désiré Sigart, de vraag: ‘Zou het Vlaamse ras dan, zoals het Afrikaanse en het Amerikaanse ras, van een lagere orde zijn (dan het Waalse)?’ Of de Vlamingen misschien een minderwaardig ras waren, was volgens hem best mogelijk, want, ‘ze waren afgezonderd van de meer hoogstaande volkeren doordat ze ingesloten waren in een kleine taal en hun mindere economische ontwikkeling was daar een gevolg van’.

Sigart was doctor in de geneeskunde, filoloog en lexicograaf, specialist van de plaatselijke Waalse dialecten in Henegouwen. Hij werd vrijmetselaar in de loges La Concorde en La Parfaite Union in Bergen.

1806 Servische opstandelingen verjagen de Turkse bezetters uit Belgrado.

1564 De protestantse dominee Paul Millet, een gewezen katholieke priester die in 1563 in Valenciennes had gepredikt en er ook was getrouwd, wordt in Rijsel (Frans-Vlaanderen) levend verbrand op een marktplein.

Koop nu Vandaag in de loop der jaren in de Doorbraak-boekhandel.

Jomo Kenyatta

12 december. Net binnen: parlement vraagt of Vlamingen minderwaardig zijn

Kenia: het einde van een autocraat