Hoewel Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) doorgaans de discretie zelve is, zegt hij tegen Brusselse parlementsleden dat ‘u evengoed als ik weet dat er geen precieze analyses zijn over de effecten van de lockdown.’ De Brusselse regering – PS op kop – voelt de druk toenemen tegen de in Brussel nog altijd strenge avondklok van 22 uur tot 6 uur.

PS door de MR onder druk gezet

‘De strategie die gevolgd wordt tegen Covid-19 is een evenwicht tussen verschillende maatregelen,’ zegt Vervoort tijdens de jongste commissie Binnenlandse Aangelegenheden aan oppositielid Alexia Bertrand (MR). ‘Daarbij krijgen bepaalde maatregelen voorrang. In het overlegcomité is in samenspraak met de wetenschappelijke experts beslist om een sluiting van de scholen te allen tijde tegen te houden. De experts waarschuwen ons dat, wanneer de contacten in de scholen toenemen, we de bubbel van één bijvoorbeeld niet kunnen uitbreiden. Het is bijgevolg fout om het alleen maar over de avondklok te hebben, want het al dan niet afschaffen ervan is geen geïsoleerde beslissing.’

‘U vraagt me naar een analyse van de cijfers, en op basis waarvan bepaalde beslissingen genomen zijn,’ zo gaat Vervoort verder. Maar u weet evengoed als ik dat er geen precieze analyse is van het effect van de lockdown. Alles wat we weten, is dat een vermeerdering van contacten een verhoging van het risico op besmetting met zich meebrengt. De doelstelling is dus om het aantal contacten te beperken.’

Paraplu

Tijdens de commissievergadering van 9 maart is het enige agendapunt de avondklok. Brusselaars mogen ’s avonds nog altijd niet naar buiten tussen 22 uur en 6 uur zonder geldige reden. In de aanloop naar de overlegcomités van 26 februari en 5 maart, was de avondklok in Wallonië teruggeschroefd naar het voorbeeld van Vlaanderen, van 00 uur tot 5 uur. De Waalse PS werd door de Waalse MR onder druk gezet om dat te doen.

In Brussel heeft Rudi Vervoort echter beslist dat de avondklok blijft zoals ze er al vier maanden lang is. Reden: de ‘grootstedelijke context’, een paraplubegrip voor het feit dat niet in alle Brusselse wijken de coronamaatregelen even goed worden opgevolgd. Die maatregelen zijn in Brussel ook behoorlijk streng: naast de klassieke sluitingen van alle horeca- en evenementenzalen, ben je er bijvoorbeeld nog altijd verplicht om buiten een mondmasker te dragen.

Bouchez-Bertrand-Reynders

De regering-Vervoort (naast PS ook met Défi, Ecolo-Groen, sp.a en Open Vld) heeft het niet onder de markt met de beslissing de strenge avondklok te handhaven. MR-oppositielid Alexia Bertrand, de voormalig kabinetschef van Didier Reynders, en de lange Brusselse arm van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez, beukt er flink op los tijdens de commissie: ‘Ik wil weten welke objectieve criteria aan de basis liggen van deze beslissing, en ook van de beslissing om de horeca in Brussel dicht te houden. Voorziet u een opening van de Brusselse terrasjes voor 1 mei, wetende dat het coronavirus veel minder in de buitenlucht circuleert?’

Vervoort verdedigt zich door te stellen dat ‘we een overzicht moeten bewaren over de situatie in Brussel. Sommige landen of steden in Europa zijn nog veel strenger dan wij, en hebben zelfs minder erge besmettingscijfers.’ In Brussel, zo gaat de socialist verder, ‘zitten we op dit moment met 360 besmettingen per 100 000 inwoners. Dat is de hoogste besmettingsgraad van het land.’

De Brusselse minister-president verschuilt zich achter de wetenschappelijke experts. ‘De virologen vinden de avondklok een nuttige maatregel,’ zegt Vervoort, ‘want ze vemindert het aantal contacten. Ik weet niet in welke taal ik het u nog moet zeggen, maar tijdens het jongste overlegcomité hebben we samen besloten om alle beslissingen uit te stellen, en is er zelfs niet over de avondklok gesproken. Niemand kan me verwijten dat ik de beslissingen van het comité niet loyaal uitvoer. De politieke families van de meerderheid zaten toen ook in de zaal, en ik kan me niet herinneren dat iemand de wijziging van de avondklok op de agenda heeft gezet,’

‘Gevoelsmatige voorzichtigheid’

Daarnaast merkt de Brusselse minister-president op dat de MR in oktober voorstander was van een veel strengere avondklok vanaf 21 uur. ‘We voelen aan dat tijdens het volgende overlegcomité de avondklok op de agenda moet worden gezet.’

‘Wij waren voorstander van maatregelen in oktober,’ zegt Bertrand. ‘Maar de crisis evolueert, en wij willen mee evolueren. Wij vragen een democratisch debat over de maatregelen. Ik haal een gecontesteerde studie van viroloog Emmanuel André aan, die stelt dat de avondklok nuttig kan zijn. Maar in die studie staat ook dat de maatschappelijke gevolgen van een avondklok uiterst zwaar zijn. Het is de taak van de overheden om de kosten en de baten af te wegen, en er een goede analyse van te maken. Ik stel vast dat de handhaving van deze avondklok op geen enkele wetenschappelijke basis berust, maar integendeel op een gevoelsmatige voorzichtigheid.’

Hete adem PTB-PVDA, ook Groen kritisch

Bertrand krijgt met haar vragen bijval van enkele andere commissieleden, zoals N-VA’er Matthias Vanden Borre, die eveneens het ontbreken van enige objectieve basis laakt. De PTB-PVDA-fractie – in Brussel en Wallonië een geduchte concurrent voor de PS – zegt in alle parlementen resoluties voor te zullen stellen die onmiddellijk het einde van de avondklok eisen.

Ook het Nederlandstalige parlementslid Juan Benjumea Moreno, die met zijn partij Groen nochtans deel uitmaakt van de meerderheid, is kritisch: ‘Vandaag vroegen de parlementsleden vooral verantwoordingen en die hebben ze niet echt gekregen. Destijds kregen we verantwoordingen voor het sluiten van de horeca en van de cultuurinstellingen. Voor de avondklok zijn er nog steeds weinig argumenten en dus blijf ik kritisch en vraag ik u om een versoepeling of zelfs een afschaffing te overwegen’.

Juan Benjumea Moreno

Rudi Vervoort: ‘Er zijn geen precieze analyses over de lockdowneffecten.’