Dit weekend las ik in de krant dat de voorzitter van de Universitaire Associatie Brussel, mevrouw Caroline Gennez, een boek heeft geschreven: ‘De Verschilligen’.

Interessant, denk ik dan. ‘De schooldagen zouden langer moeten duren – tot achttien uur – om de leerlingen niet alleen kennis, maar ook creativiteit, ondernemingszin, burgerschap aan te leren’, zo citeert de krant de auteur. De SP.a-politica droomt van een brede school die kinderopvang, cultuur, kennisoverdracht, spelen, sport, rust, levensbeschouwing,… kortom het hele levensassortiment aanbiedt. Dit van 8 tot 18 uur.

School = vrije tijd

‘Je kinderen zijn je kinderen niet’, schreef Kahlil Gibran. Hij bedoelde hiermee dat ouders hun kroost moeten opvoeden, maar niet kneden naar zichzelf. ‘Je bent de boog waarmee jouw kinderen als pijlen het leven in worden geschoten’, noteerde de Libanees. In wat ik lees over ‘De Verschilligen’ horen kinderen in de week schijnbaar niet toe aan hun ouders. De rol van de ouders om op te voeden wordt teruggedrongen, de boog wordt ontspannen. Mevrouw Gennez’ idee doet me ergens denken aan het Oude Griekenland. School betekende er vrije tijd, omdat men nu eenmaal over vrije tijd moest beschikken om school te kunnen lopen.

Sparta of Athene

‘De kinderen horen niet toe aan hun vaders, maar aan de stad’, dicteerde de mythische wetgever Lykurgus de Spartanen. Vanaf hun zevende werden Spartaanse kinderen weggehaald uit hun gezinnen en toegewezen aan het staatsonderricht. Ouders hadden geen enkele inspraak meer in de opvoeding van hun kind.

Zo’n 246 km verderop in Athene trof men het meeste hoogstaande onderwijssysteem aan van de Klassieke Oudheid. ‘Wanneer jongens oud genoeg lijken om iets te leren, onderwijzen hun ouders dat waarvan zij weten dat het nuttig zal zijn voor hen. Voor vakken waarvan ze denken dat anderen beter gekwalificeerd zijn om ze te onderwijzen, sturen ze hen naar school om te leren, en betalen ze hiervoor’, informeert Socrates, misschien zelf wel één van de grootste pedagogen aller tijden.

Van de twee systemen is het Atheense model het meest invloedrijke geweest. Via Rome en Karel de Grote is het nog levend vandaag. Zelfs het oude Pruisen, dat als eerste land de schoolplicht invoerde, prefereerde Athene boven Sparta. Ons onderwijsmodel is inderdaad op verschillende vlakken nog teveel als 100 jaar geleden, zoals Caroline Gennez aanstipt. Maar haar Spartaanse voorstel lijkt me niet meteen het meest gezonde.

FOTO: Spartaanse opvoeding

Kahlil Gibran

Kinderen horen bij hun ouders