Zopas verscheen in Humo en De Morgen een dubbelinterview met papa en zoon De Gucht. Het zit achter een betaalmuur, u mist weinig. Niettemin geeft dit gesprek een goede kijk op de wijze waarop de familie De Gucht binnenshuis met de Vlaamse kiezer omgaat, wat de Vlaamse liberalen van democratie denken, en hoe het politieke establishment al anticipeert op de komende verkiezingsuitslag. Karel en Jean-Jacques gedragen zich namelijk als de laatste der overlevende democraten in een door ‘populisme’ vergiftigd Vlaanderen.

Volgende passus schetst helemaal de combattieve sfeer, net voor de heren op vakantie vertrekken en net na het ontslag van voorzitter Egbert Lachaert:

Karel: “… Als de kiezer altijd gelijk heeft, had Hitler het ook bij het rechte eind, want hij had op een gegeven moment de steun van een democratische meerderheid.”

Jean-Jacques: “Momenteel stemt een kwart van de kiezers voor het Vlaams Blok (nu Vlaams Belang, red.): dat is een fascistische, racistische partij. Als je hun stemmenaantal combineert met dat van de nationalistische N-VA, zit je aan bijna 50 procent van de bevolking. Je gaat me niet vertellen dat die allemaal gelijk hebben.”

Mestkevers

Bron: HLN

Peiling juni 2023.

In een goed interview met een goed democraat moet altijd minstens één keer de naam Hitler vallen. We noteren daarbij dat Vlaams parlementslid Jean-Jacques De Gucht niet blijkt te weten dat het Vlaams Blok al bijna twintig jaar Vlaams Belang heet. Dat deze partij uit mestkevers bestaat, weet vader De Gucht anderzijds al sinds de VLD-nieuwjaarsreceptie van 2001, en die opinie is binnen de familie niet meer veranderd. Dat dit soort stigmatisering het VB nog meer kiezers oplevert, evenals het door vader en zoon toegejuichte cordon, daar zijn ze nog niet helemaal uit.

Laten we daarbij eens bovenstaande briljante bedenking van Jean-Jacques verder uitdiepen, waarin kwantiteit en kwaliteit op ingenieuze wijze verweven zijn.

Punt één: de meerderheid kan geen gelijk hebben, want Hitler is ook via verkiezingen aan de macht gekomen, dixit papa. Dus hoe meer Vlamingen voor N-VA of VB stemmen, hoe minder gelijk ze hebben. Dat betekent onvermijdelijk: hoe lager de score van de verliezers, hoe groter hun gelijk. In een van populisme vergeven democratie moet er een minderheid zijn die gelijk heeft, én verkiezingen verliest, én vervolgens toch regeert, aan de juiste kant van de geschiedenis gezeten. Dan zit Open Vld volgens de peilingen gebeiteld: nog 8,3 % haalde de partij in juni. Haalt ze net de kiesdrempel, dan wenkt een nieuwe alliantie van het Grote Gelijk.

Tot daar de Guchtiaanse kijk op de democratie. Ze wordt moeiteloos gecombineerd met een groot gevoel voor eigenbelang en financiële nevenpistes. Mensen die van nature gelijk hebben, mogen zichzelf belonen, zo wil het de meritocratie. Karel is een uitgekookte machtspoliticus die bijvoorbeeld onmiddellijk na zijn termijn als Europees Commissaris voor Handel in allerlei vennootschappen opdook, investeringsfondsen zoals CVC Capital Partners en Merit Capital. Business as usual. Of: Honi soit qui mal y pense.

Olijf-oligarchen

Naast mestkevers vergallen ook al te ijverige ‘caracteriels’ het bestaan van de familie De Gucht (voormalig BBI-directeur Karel Antonissen).

Die schemerzone tussen politiek en privébelangen loopt als een rode draad door huize De Gucht, en reken daar ook maar zijn echtgenote, politierechter Mireille Schreurs bij. In 2008 bleek het koppel zijn pakket – twee dagen later bijna waardeloze – Fortisaandelen met voorkennis te hebben verkocht, wat strafbaar is, maar hij werd vrijgesproken. De saga rond de Toscaanse villa is ondertussen ook bekend.

Het zijn weinig kosjere verhalen die door ongeneeslijke caractériels (sic) werden uitgespit, zoals gewestelijk BBI-directeur Karel Antonissen die finaal werd uitgerangeerd omdat hij iets te ijverig de boekhouding van de familie uitploos. Het punt is echter dat vrijmetselaar Karel De Gucht ondertussen zijn liberaal-vrijzinnige ideologie opsmukt met veel ethische franjes, en zich als opperhumanist laat kennen, vechtend voor mensenrechten en individuele vrijheden.

Die maatschappelijke bewogenheid heeft de lang gelokte Jean-Jacques helemaal van papa mee gekregen, reden waarom hij zich vooral profileert rond ‘ethische dossiers’. De filantropie en de menslievendheid hangen over deze opportunistische clan als de regenboogvlag over De Croo’s kakistocratie: het is een dekmantel. Dat deze olijf-oligarchen de neus ophalen voor het zogenaamde populisme, ‘foute’ partijen, en kiezers die ‘ongelijk’ hebben, maakt hen tot een soort pseudo-aristocraten die zich van de wet van het getal niets hoeven aan te trekken.

Lamme eend

Wiki

Met het vertrek van Egbert Lachaert is het ‘liberaal vuur’ definitief uit.

Voor het liberalisme as such is dat elitaire neerkijken op de Vlaamse grondstroom een totaal absurd fenomeen. Het idee van de burgerlijke zelfbeschikking, toch de hoeksteen van de liberale ideologie, impliceert immers dat mensen wél weten wat ze doen, en voor hun daden instaan. Het vooruitgangsoptimisme, inherent aan de liberale doctrine, impliceert dan ook dat partijen als het Vlaams Belang deel uitmaken van een historische dialectiek, een pendelbeweging waarin je niet zomaar het grote gelijk kunt claimen via een reductio ad Hitlerum.

Zelfs journalisten en opiniemakers mispakken zich hierin. Rechts-conservatief is op dit ogenblik méér begaan met de individuele vrijheden dan links-progressief. Dat is voor deze laatsten een moeilijk te slikken gegeven, reden wellicht waarom de tegenstander als ‘ondemocratisch’ wordt weggezet.

Wat ons naadloos terugbrengt bij het familiebedrijf, waarin Karel en Jean-Jacques overijverig proberen aan te tonen dat ze ‘geen politieke dynastie vormen’. Dat Open Vld het grootste aantal politieke fils-à-papa’s herbergt, is een bijkomend amusant gegeven dat de geur van de oude elites nog meer naar boven brengt. Deze partij heeft helaas geen verhaal meer, en drijft alleen nog op ingebeelde politieke privileges en ijdele morele zelfverheffing. Ideologisch is ze een lege doos geworden, politiek een lamme eend. Het rechts-economische discours is compleet door de N-VA overgenomen, zoals het VB het links-sociale handelsfonds van de socialisten overnam.

Voor de Open Vld resten enkel nog een paar vrijzinnig-humanistische fata morgana’s, waar ex-voorzitter Lachaert in grossierde bij gebrek aan beter. De Vlaamse liberalen gaan in juni 2024 onherroepelijk voor de bijl, wegens gewoon té veel kiezers die ongelijk hebben. Een luxueus ballingschap in de olijfgaard wenkt.

Karel Antonissen

Karel en Jean-Jacques, de laatste der ware democraten