Viktor Orbán, de president van Hongarije, heeft kennelijk iets gezegd over ras dat iedereen boos maakt. ‘De volkeren binnen Europa verhuizen en werken, maar zijn geen gemengde volkeren. We zijn bereid om met elkaar te mengen, maar we zijn niet bereid om een gemengd ras te worden.’

Nu heb ik van Hongaren begrepen dat de Hongaarse taal geen open speelveld is. Ze zou een in zichzelf ingesloten cultureel universum zijn. Bij vergelijking maakt de Nederlandse taal het makkelijk om buitenlandse woorden op te nemen. Hierdoor zijn wij ook meer open naar culturele invloeden van buiten. Wellicht heeft dit ons geholpen om door de eeuwen heen zo’n succesvol handelsvolk te zijn.

Méér dan een inhoudelijk zinloze provocatie

Het is dus bijzonder belangrijk om zo’n uitspraak — zeker als het een controversieel onderwerp als ras betreft — te duiden binnen de oorspronkelijke taal en de maatschappelijk-politieke situatie waarbinnen deze is gedaan. Niet om het af te zwakken of te relativeren, maar wel voor een adequaat begrip.

Het is gemakkelijk voor West-Europa om onze historische ervaringen met de Duitse bezetter hierop te projecteren om goedkoop politiek te choqueren. Clicks en likes gegarandeerd, en je hebt weer laten zien dat je ‘tegen nazi’s’ bent. Tegelijkertijd is het, omdat het een betrekkelijk ondoordringbaar taalspectrum betreft, bijna onmogelijk hierover iets zinvols te zeggen.

Tóch ga ik het doen.

Provoceren

Van een afstandje bezien lijkt de uitspraak nonsens. Roemenen en Hongaren hebben dit vaak uitgelegd — en even vaak ben ik door de warrige complexiteit van de materie de exacte toestand weer vergeten. Maar er zijn dus Hongaren en Roemenen die in elkaars land wonen en her en der kleine meerderheidjes vormen. Zij hebben ook eigen politieke partijen en Transsylvanië is hierdoor omstreden. Om het nóg verwarrender te maken is een deel van die minderheden Duitstalig. Kortom, al binnen je eigen regio zijn multiculturalisme en multi-etniciteit zo prominent deel van de geschiedenis en cultuur. Wie ben jij dan om de rest van Europa de les te lezen? Om te verwijzen naar een voorgestelde eenheid die je zelf ook niet hebt? Zeg je dit niet hoofdzakelijk om te provoceren?

De Nederlandse geschiedenis wat betreft ras en racisme overziend, is het zinnig het volgende erover te zeggen. De eerste serieuze problemen op dit vlak kwamen mee met de Molukkers, die in de tijd van Nederlands-Indië dienden onder de kroon. Het was duidelijk dat de Indonesiërs met hen zouden afrekenen zodra Indonesië onafhankelijk werd. Er werd hun vagelijk toegezegd dat er een Molukse staat zou komen. Dit is echter nooit waargemaakt en uit frustratie daarover volgden treinkapingen en aanslagen. Maar omdat veruit de meeste Molukkers niet islamitisch maar christelijk zijn, is dit uiteindelijk doodgebloed. Op dit moment hebben we er weinig last meer van.

Complete ontsporing in West-Europa

In en rondom grotendeels zwarte wijken zoals de Bijlmermeer zijn er de beruchte drillrapmoorden — soms steken ze elkaar midden op de dag dood in supermarkten. We hebben Marokkanen die drugsgeweld veroorzaken, inclusief ontploffende granaten op klaarlichte dag, moorden op advocaten en persoonsverwisselingen waarbij onschuldige omstanders met AK-47’s worden doorzeefd.

In Frankrijk zijn er de banlieues waar men al generatie op generatie van uitkeringen leeft en waar de politie niet meer durft te komen. Vervolgens moest Nederland van minister Karien van Gennip (CDA) diezelfde ontspoorde criminelen importeren om hier te komen werken. Als Orbán negatief spreekt over rassenvermenging, dan doelt hij wellicht op deze West-Europese ontsporingen.

Dus stel nu de vraag: wat is er erger? De racistische bijklank van Orbáns speech, of het feit dat de bovengenoemde zaken gewoon realiteit zijn, dat de volkeren van Europa aantoonbaar, aanwijsbaar terreur hebben geïmporteerd op eigen bodem? Iets dat volstrekt onnodig was, allemaal in naam van een multiculturele utopie, om maar elke schijn van racisme te kunnen afwerpen.

In Telford buitten Pakistaanse bendes blanke meisjes uit als hoertjes — de handhavers grepen niet in, uit angst om van racisme te worden beticht. Het antwoord op de vraag laat zich raden. Men kan doen alsof ras helemaal geen issue is, en meestal blijkt inderdaad dat binnen de context van gedrag en economie, discussies over ras in de praktijk gaan over identiteit en cultuur. Maar als de bevolkingsexplosie in Afrika, miljoenen Afrikanen naar Europa brengt, verandert Europa dan niet in Afrika met Europese decorstukken?

Amerikaanse hypocrisie

Het is tekenend én vermakelijk dat juist politici in de VS zó uitvaren tegen Orbáns toespraak. Is het om hun eigen nationale schaamte te verbergen over de katoenplantages, de wetten van Jim Crow en de Ku Klux Klan? Ondertussen is raciale tribalisering in de VS een steeds prangender probleem, nu Black Lives Matter-groepen plunderend over straat gaan en daarbij halve steden in de as leggen. De VS is een land dat veel minderheden in achtergebleven gebieden weinig perspectief biedt. Behalve dan dat ze in het leger kunnen dienen om een vernislaag van patriottisme overeind te houden. En om een militair complex te voeden dat interventies en conflicten nodig heeft om zichzelf relevant te houden.

Hoe erg moet je nog wakker liggen als je ‘racist’ wordt genoemd? Francisco van Jole, een links NPO-baasje en subsidieslurper die zich schuldig maakte aan aanranding (er zijn audio-opnames van), noemde ondergetekende een racist. Toen het Arnhems VVD-raadslid Udo Kelderman om bewijs vroeg, was het antwoord: ‘Hij associeert zich met FvD en dat is een racistische partij.’ Links behoeft geen bewijs meer om iedereen maar als racist te kunnen afdoen.

Tegelijk verschuift de totale wereldorde. China bouwt een nieuwe zijderoute en BRICS-landen versterken elkaar economisch. Chinese bedrijven exploiteren Afrikaanse arbeiders op manieren die niet onderdoen voor die van koning Leopold in Congo. Dus kom maar op met je racismebeschuldigingen. De wereld stevent af op een economische megacrisis: alles zal verbrokkelen tot tribale organisatievormen. Dan zorg je allereerst voor je directe naasten.

Het zij zo

Die beschuldigingen van racisme moet je van je laten afketsen en Orbán zal hetzelfde doen. Zelf heb ik vrienden en vriendinnen van alle kleuren en rassen. Zij kennen mij persoonlijk, en als ze op een dag niet meer met me omgaan omdat de druk vanuit de links-identitaire buitenwacht te sterk wordt — het zij zo. Velen worden geroepen, weinigen zijn uitverkoren.

Dus kort samenvattend: als Orbán spreekt over ras, dan is vooralsnog onduidelijk wat hij bedoelt. Bedoelt hij de pure, biologisch-essentialistische definitie van ras? Of verwijst hij in meer algemene zin naar de tribale en identitaire spanningen die de grote steden in West-Europa teisteren? Doelt hij op partijen als BIJ1 en DENK, die een duidelijk etnisch-identitair verhaal in de politiek injecteren? Als wij dat gedogen in Nederland, waarom zou Orbán als etnische Hongaar dan niet hetzelfde mogen doen in zijn land?

Emmers vol linkse tranen

Dit zijn zulke pijnlijke waarheden dat je emmers met linkse tranen kunt vullen door ze slechts te benoemen. Een puur biologisch-essentialistische definitie van ras lijkt me in de context van de Europese broedervolkeren weinig zinvol. Want etnische Europeanen in Nederland zijn dan ‘puur Europees’. Maar, bijvoorbeeld, de Roemenen en Hongaren hebben meer invloeden van Aziatische zigeunervolkeren en van de Ottomaanse bezetters.

Spanjaarden, Grieken en Cyprioten zijn vaak moeilijk te onderscheiden van mediterrane volkeren die buiten Europa wonen. Hoe ga je om met de Sefardische joden, die relevante bijdragen leverden aan de Nederlandse cultuur en economie — neem nu Spinoza? Van de immigranten uit Nederlands-Indië heeft ook niemand last gehad. Het waren meestal stille, harde werkers.

Slotsom

Een debat over ras is binnen de huidige Europese context gedoemd om te verzeilen in afmattende discussies over specifieke immigrantengroepen. Het zal doodlopen op het feit dat een groot deel van de groepen waarover het gaat niet meer duidelijk zijn af te bakenen. Zij zijn immers grotendeels geïntegreerd. Uiteindelijk zal het tóch gaan over de islam, omdat islamitische immigrantengroepen een tribale ‘hardheid’ hebben waardoor ze zich duidelijk apart stellen.

Karien van Gennip

Viktor Orbán maakt iedereen gek met toespraak over ras