Het voorzittersduo van de uiterst-rechtse oppositiepartij Alternative für Deutschland (AfD) belandde onlangs met sensationeel nieuws op de voorpagina’s. Alice Weidel zou wegens een beraamde aanslag haar huis hebben moeten verlaten. Tino Chrupalla werd tijdens een verkiezingsbijeenkomst afgevoerd naar de intensive care. Beide berichten strookten uiteindelijk niet geheel met de waarheid.

Veiligheidsredenen

Middelpunt van het incident rond Alice Weidel was het gehucht Mödlareuth, op de grens van Thüringen en Beieren. De deelgemeente met 40 inwoners heeft een grote symbolische betekenis, omdat er in DDR-tijden een muur stond die Oost- en West-Duitse inwoners van elkaar scheidde. Een ideale plek veraf van het rumoerige en vooral linkse Berlijn voor een massale AfD-verkiezingsbijeenkomst.

Tot grote spijt van de aanwezigen in het in de volksmond genoemde ‘little Berlin’ moest het vrouwelijke gezicht van het AfD-voorzitterschap haar toespraak op 3 oktober, de dag van de hereniging, op het laatste moment afzeggen. Er zou een aanslag worden beraamd, waardoor Weidel naar eigen zeggen niet fysiek aanwezig kon zijn. De sympathisanten moesten het doen met een opgenomen videoboodschap. De politica en haar gezin zouden volgens informatie vanuit de AfD zijn ondergedoken in een safe house.

Gevonden op Mallorca

Weekblad Spiegel spaarde kosten noch moeite en vond Weidel samen met haar partner in een restaurant op Mallorca. De AfD meldde daarbij tegenover het opinietijdschrift een op 23 september voorgevallen ‘veiligheidsrelevant incident’ in haar Zwitserse woonplaats. Het verblijf op het Spaanse eiland werd door de woordvoerder verklaard met een aanbeveling van agenten ‘het huisadres zoveel mogelijk te mijden’. De kantonpolitie bevestigde op de genoemde datum op het woonadres van de politica te zijn geweest. Over een eventuele aanbeveling werd geen melding gedaan. Ook de Duitse justitie ontkende dat er een veiligheidsrisico zou bestaan voor Weidel.

De AfD verklaarde achteraf dat Weidel ondanks het ‘veiligheidsrelevante incident’ zoals gebruikelijk naar Berlijn was gereisd voor haar parlementaire werk. Volgens een Zwitserse krant gingen ook de beide zonen van het lesbische echtpaar zonder politiebegeleiding naar school. Na afsluiting van een harde school- en werkweek besloot de 44-jarige moeder haar kinderen ‘emotioneel tot rust te laten komen’ tijdens een spontane vakantie op Mallorca die toevallig samenviel met de plaatselijke schoolvakantie.

Na haar verblijf op de populaire toeristenbestemming trad ze als hoofdspreker op tijdens een verkiezingsbijeenkomst in Hessen waar eveneens deelstaatsverkiezingen werden gehouden. De lokale AfD kondigde aan: ‘We zijn blij dat Alice Weidel ondanks de dreigende situatie het risico neemt om ons in de eindspurt van de verkiezingscampagne te ondersteunen’.

Steekwond zonder gevolgen

Een dag na de stralende afwezigheid van zijn collega, kwam ook Tino Chrupalla – de mannelijke helft van het voorzittersduo – in het nieuws. Hij werd volgens een AfD-persbericht op 4 oktober fysiek aangevallen. Tijdens een bijeenkomst in Ingolstadt in de aanloop naar de Beierse deelstaatverkiezingen werd Chrupalla plotseling onwel. Hij klaagde over pijn in zijn bovenarm en misselijkheid. Volgens de partij stelden artsen een steekwond vast. Alle nog geplande bijeenkomsten werden afgezegd. Onderzoek wees enkele dagen later uit dat er geen toxische substanties waren aangetroffen in zijn bloed. Een eerdere alarmerende versie over een toegediende injectie tijdens het maken van selfies werd daardoor ontkracht.

Reacties

De CSU, Beierse zusterpartij van de christendemocratische CDU, had geen goed woord over voor de politieke concurrenten. Nadat zijn justitiedepartement officieel had verklaard dat er geen aanwijzingen waren voor een daadwerkelijke terreuraanval, sprak Joachim Herrmann, CSU-minister van Binnenlandse Zaken van Beieren, over een ‘achterbakse kutstreek’. Hij noemde het een schande dat de AfD munt probeerde te slaan uit de incidenten zonder de resultaten van justitieel onderzoek af te wachten.

De CSU-deelstaatminister verwierp ook de kritiek van Katrin Ebner-Steiner, nummer één op de AfD-lijst voor het Beierse parlement. De regionale lijsttrekker had geëist dat Herrmann moest zorgen voor adequate bescherming van de AfD. ‘We hebben de Beierse politie op verschillende niveaus gevraagd om dit te doen. De minister van Binnenlandse Zaken ziet echter geen enkele noodzaak om onze partij en de kandidaten voor het deelstaatparlement beter te beschermen’, aldus Ebner-Steiner.

Joachim Herrmann antwoorde: ‘Natuurlijk worden AfD-politici en hun evenementen ook door de politie beschermd overeenkomstig de vastgestelde risicoanalyse… In de huidige verkiezingscampagne heeft de AfD mij noch het Beierse ministerie van Binnenlandse Zaken benaderd met een verzoek om meer politiebescherming.’ Het feit dat AfD-voorzitter Alice Weidel niet op evenementen in Beieren aanwezig kon zijn, was volgens de deelstaatminister eenvoudig te verklaren door haar verblijf op Mallorca.

Gevolgen

De CSU bleef volgens de voorlopige verkiezingsresultaten in Beieren de sterkste kracht. De partij boekte een ruime voorsprong op alle andere partijen met 37%. Coalitiepartner Freie Wähler werden tweede met 15,8%. De AfD groeide met 4,4% en kreeg in totaal 14,6% van de Beierse stemmen. In Hessen won de CDU met 34,6%. De AfD kwam dankzij een winst van 5% op een totaal van 18,4%. Daarmee is de Alternative für Deutschland voor het eerst de op één na grootste partij in de deelstaat. Of de incidenten de AfD werkelijk hebben geholpen bij de verkiezingen van zondag, blijft onduidelijk. Feit is dat Weidel en Chrupalla ‘frisch und munter’ de partijresultaten in de beide deelstaten konden bejubelen.

Katrin Ebner-Steiner

AfD-voorzitters bedreigd en aangevallen?