Kyoko Scholiers is kwaad. Wie? Hoezo, weet u dan niet dat zij een afstammeling is van Napoleon Bonaparte en in die hoedanigheid toert langs de culturele centra? Of beter: toerde, want de sector ligt op apegapen zoals de horeca en de kappers, allemaal plekken waar dat verdomde virus zich graag vermenigvuldigt.

Meer dan 20 000 doden geeft de teller in België aan. Er zijn zware fouten gemaakt op beleidsvlak, verbrande mondmaskervoorraden, er zijn de lockdownfeestjes en de lieden die ook vandaag nog absoluut de ski en vooral de après-ski willen beoefenen, er zijn de Antwerpse Joden die redeneren dat een religieuze bijeenkomst van 70 man in feite bestaat uit 70 éénmansvergaderingen, er zijn de lege Aldirekken waar Jonagolds horen te liggen, enzoverder.

Afgelopen week bleek de magazijnier van Pfizer de kluts kwijt, groot alarm, en recent leerden we dat je niet vijf maar zes dosissen uit een kostbaar flesje vaccin haalt als je maar de juiste injecteernaald gebruikt… die we, shit, zijn vergeten te bestellen.

Desondanks is er het spreekwoordelijke licht aan het einde van de tunnel. Mijn moeder, kankerpatiënte, hoopt in haar vermoedelijk laatste levensjaar toch nog eens op restaurant te kunnen gaan, dankzij de wetenschap, de Big Pharma en het nu in Vlaanderen toch uitgerolde vaccinatieplan waarin sportcomplexen, expohallen, feestzalen, leegstaande kazernes, veilingsites etc. worden ingezet als plekken waar het reddende spuitje in uw bovenarm zal terecht komen.

Of wacht, neen, er worden ook een aantal culturele centra ingeschakeld, ik heb ze eens geteld: zeven op de 120, als je ook het Kursaal van Oostende meetelt. Omdat ze centraal gelegen zijn, bereikbaar met het openbaar vervoer, en goed ingericht om die duizenden corona-gedegouteerde Vlamingen snel te bedienen.

Maar dat is niet naar de zin van kunstenares Kyoko Scholiers, wat zeg ik, ze reageert ‘verbouwereerd’ en spreekt over ‘een mes in de rug’ van de sector. Via een DS-interview en in een open brief op haar Facebookpagina klaagt ze steen en been dat een geplande productie in het Lierse Cultuurcentrum De Mol niet kan doorgaan omwille van de vaccinatie. Kwaad opzet lijkt voor haar niet uitgesloten (‘Ik wil er niet zomaar vanuit gaan dat uw beweegredenen van cynische of sadistische aard zijn’) en ze eist alleszins een verklaring voor die logistieke keuze.

Benepen corporatisme

Wikimedia Commons/Kyoko Scholiers

Kyoko Scholiers

Kijk eens, Kyoko, nu moet je even een flink meisje zijn. Ik ben een cultuurfreak, weliswaar eerder gericht op opera en klassiek. Persoonlijk vind ik het doodjammer dat de Munt dicht is, maar, zelf verre familie van Paus Alexander VI zijnde, vind ik even goed dat afstammelingen van Napoleon het honderdtal culturele centra in Vlaanderen onveilig mogen maken.

Alleen: stop even met zaniken over die tournee van je en toon dat cultuur gaat over generositeit, het grotere plaatje, samenhorigheid, en niet over benepen corporatisme of groepsbelang.

Helaas zie ik de laatste tijd in die sector veel ikkerigheid, en onder grootspraak (genre ‘in cultuurcentra worden ideeën gevormd en dromen gerealiseerd’) toegedekte overschatting van eigen relevantie.

Want dat moet me toch van het hart: gisteren nog betoogde een delegatie van de cultuursector op datzelfde Muntplein voor het recht-op-cultuur, waarbij ze eigenlijk bedoelen: hun recht op het brengen van voorstellingen. Helaas, om dezelfde reden dat kappers en horeca gesloten zijn, zijn momenteel ook theaterzalen onveilige plekken.

En eerlijk: neen, Vlaanderen zit niet en masse op de verschijning van Kyoko Scholiers te wachten, het is iets voor een nichepubliek. Daar is niets mis mee, maar het is net door dit soort acties van je dat het draagvlak voor cultuur en vooral voor de subsidiëring ervan wegsmelt, en het scheldwoord ‘culturo’ gemeengoed is geworden.

Het is klote, ik weet het. Al mijn lezingen zijn afgelast, de laatste gaf ik op 10 maart van vorig jaar, net voor de lockdown. Dat is niet leuk, voor mij zijn die lezingen van vitaal belang om de inhoud van mijn boeken toe te lichten en een discussie met het publiek op gang te brengen. Ik mis dat, het scheelt behoorlijk in de portemonnee, maar à la guerre comme à la guerre, zoals het spreekwoord zegt dat een afstammeling van Napoleon toch op het lijf geschreven is.

Ik zou dus zeggen, mevrouw Scholiers: gebruik uw creativiteit, verzin alternatieven in plaats van die culturele centra af te dweilen, werk aan een digitaal platform, organiseer openluchtvoorstellingen in Waterloo als het weer het toelaat. Wees écht kunstenaar en laat uw verbeelding de vrije loop.

Daarnaast — en nu word ook ik wel een beetje kwaad — stel ik een totale boycot voor van alle geborneerde prulartiesten die uw open brief ondertekenen en in feite aangeven dat hun agenda belangrijker is dan onze gezondheid. Snel voor de draad dus met die lijst, je vous salue, citoyenne.

(Scholiers werd intussen bijgetreden door verschillende van haar collega’s in een Vrije Tribune op Knack – nvdr.)

Kyoko Scholiers

Heden geen vaccinatie, met de groeten van Napoleon