2018 Overlijden te Beerta (Groningen) van Hans Heres (73), Nederlands communistisch politicus. Hij wordt wethouder in de toenmalige gemeenten Beerta en Reiderland. Bij de raadsverkiezingen in Reiderland in 1994 haalt hij met zijn partij een absolute meerderheid waardoor Reiderland ‘het laatste communistische bolwerk van Nederland’ wordt. Tot zijn aftreden in 2001 is hij formeel de laatste communistische wethouder van Nederland.

In Vlaanderen was de meest vergelijkbare politicus Willy Minnebo (1944-2012), communistisch gemeenteraadslid van Burcht vanaf 1971. In 1991 gaat hij van de Kommunistische Partij van België over naar Groen, en wordt burgemeester van Zwijndrecht (Waasland) van 1994 tot 2012. Je kan hem ook de eerste groene burgemeester noemen.

1972 Het laatste nummer van het Amerikaanse fotoweekblad Life verschijnt, na een ‘leven’ van 36 jaar. De oplagecijfers en advertentie-inkomsten liepen terug. In 1978 wordt echter het tijdschrift nieuw leven worden ingeblazen, nu als maandblad, tot mei 2000. Vanaf 2004 was Life een wekelijkse weekendbijlage bij een aantal Amerikaanse kranten, waaronder de Los Angeles Times, de Chicago Tribune en Newsday.

1966 Overlijden in Habay-la-Neuve van Pierre Nothomb (79), Belgisch katholiek en conservatief politicus. Lionel Baland schreef over hem een biografie.

1963 Geboorte in Beuningen (Gelderland) van Jeanne Kooijmans, gerenommeerde televisiepresentatrice. Ze werd bekend door haar werk op de KRO-radio, zoals Wakkere wereld, Breakfast Club, Theater van het sentiment, Tijd voor twee, Adres onbekend, Voor 1 nacht, Deja Vu en op de NOS-radio met Driespoor (1988-1990). Op de KRO-televisie presenteerde ze Ontbijt TV, Nederland komt thuis en Ook dat nog!

Marianne Faithfull (°1946) bij de aanvang van haar carrière

1946 Geboorte in Hampstead (Londen) van Marianne Faithfull, Engelse zangeres en actrice. Dochter van een barones en een ex-spion. Bekende nummers van haar zijn onder meer As tears go by, Come and stay with me, This little bird, Summer nights, The ballad of Lucy Jordan, Sweetheart. Ze was te zien in de films When pigs fly, Ghost story, Moondance, Intimacy, enz. Haar leven is getekend door drugsproblemen. Ex-vriendin van Mick Jagger en Allen Ginsberg. Van politiek heeft ze niet veel verstand. In 1979 heeft Faithfull het nummer Broken English van het gelijknamige album opgedragen aan de terroriste Ulrike Meinhof. Haar autobiografie: Faithfull (1994). Zo’n naam kan je natuurlijk niet laten liggen.

1932 Geboorte in Schepdaal (Vlaams-Brabant) van Jef Valkeniers, arts, neuropsychiater en Vlaams-nationaal politicus. Als jongeman is hij in zijn jeugd lid van de Katholieke Studentenactie-Jong Vlaanderen, waar zijn Vlaamsgezindheid een extra impuls krijgt. Na zijn studies sluit hij zich aan bij de Volksunie (VU). Hij wordt VU-voorzitter (1962-1964) van het arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde. Succes bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1970 maken hem in 1971 voor zes jaar burgemeester van Schepdaal. Daarna wordt Valkeniers volksvertegenwoordiger (1974-1985), senator (1985-1995), en staatssecretaris voor Brussel verantwoordelijk voor leefmilieu, sociale huisvesting en arbeid (1988-1989).

Als Vlaams-Brabander stemt Valkeniers in 1977 tegen de toetreding van de VU tot de regering op basis van het Egmontakkoord. In datzelfde jaar wordt Schepdaal opgeslorpt door Dilbeek. Zo wordt hij van 1977 tot 1988 en van 1995 tot 2018 gemeenteraadslid van Dilbeek, waar hij van 1982 tot 1988 burgemeester was.

Als op het turbulente VU-congres van Leuven in september 1993 beslist wordt om op sociaaleconomisch vlak een ‘progressievere’ koers te varen, stapt hij om principiële redenen over naar de VLD. Hij volgde daarmee onder meer Jaak Gabriëls, Bart Somers en André Geens. Vanaf 1995 zetelt hij als federaal volksvertegenwoordiger voor de VLD. In 2017 kondigde hij zijn vertrek uit de lokale politiek aan.

Na het overlijden van zijn vrouw, Carla Kempeneers, in 1989, hertrouwt hij in 2002 met de Zuid-Afrikaanse arts en politica Audrey van Zyl die in 2007 voor Open Vld nog in de provincieraad van Vlaams Brabant wordt gekozen. Jef Valkeniers heeft altijd een grote voorliefde voor Zuid-Afrika gehad. Hij heeft er jarenlang gewoond en was lid van Protea. Zijn dochter baat in Zuid-Afrika het wijndomein Altydgedacht uit.

Jacob Merkelbach

Netty Rosenfeld (1921-2001).

1921 Geboorte in Amsterdam van de documentairemaakster Netty Rosenfeld, een pionier in haar vak. Oorspronkelijk was Netty Rosenfeld verpleegster in de Centrale Israëlitische Ziekenverpleging (CIZ) in Amsterdam, maar tijdens de Tweede Wereldoorlog dook ze onder. Ze deed radiowerk voor Radio Herrijzend Nederland, AVRO, VARA, NRU, NOS en VPRO. Ze presenteerde op 5 oktober 1951 de eerste tv-uitzending van de AVRO en daarna, in de jaren 1960 een aantal programma’s bij Radio Luxemburg. In de jaren 1970 medewerkster van het KRO-cabaretprogramma Cursief. Ze maakte talrijke documentaires voor onder andere NOS-radio en VPRO-TV. Ze overleed in 2001 op haar 79ste.

1901 ‘Werkpaarden’ mogen niet onvermeld blijven. Geboorte in Vorst-Kempen van Marie-Delfine Nicasie. Als in de jaren 1920 richtte ze mee de sociale dienst van het Vlaams Huis in Brussel op en zo werd ze nauw betrokken bij de administratieve werking van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV). Onder de bezetting was Nicasie diensthoofd van het algemeen secretariaat van het Vlaams Nationaal Vrouwenverbond (VNVV).

Na haar terugkeer uit Duitsland werd Nicasie tot drie jaar gevangenis veroordeeld. Eind 1947 komt ze vrij. Via haar advocaat, Frans van der Elst, wordt ze secretaresse van het Algemeen Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond (AVOHV). Vanaf de stichting van de Volksunie in 1954 wordt ze met het secretariaatswerk belast. Ze blijft er tot eind 1968. Samen met haar tweede echtgenoot August Peeters, weet Pieter Jan Verstraete, vormde ze de draaischijf van de interne partijwerking van de Volksunie. Ze overleed in 1992, op de leeftijd van 90.

Arrestatie van Jameson na de inval

1895 De Jameson-raid. Een land vol bodemschatten onder bestuur van weerbarstige Afrikaanders, dat is eind 19de eeuw, in de volle storm van koloniale hebzucht om Afrikaanse grond, de Britten een doorn in het oog. Maar eerst moeten ze nog leren de Boeren als tegenstander serieus te nemen. De Britse aanvalsoperatie begint op 29 december 1895. Onder leiding van sir Leander Starr Jameson (1853-1917), gewezen arts en nu bewindvoerder over Zuid-Rhodesië, vallen ruim vijfhonderd Britten te paard de Republiek Transvaal binnen. Het wordt een complete mislukking.

1894 Guido Gezelle noteert:

Als de Fransch niet mee en neemt,
’t dunkt hem dat hij iets vergeten heeft.

1832 De Zwitserse kolonel Nicolaas von Gumoëns, die zich vrijwillig bij het Nederlands leger had gemeld om de vesting Antwerpen tegen een Franse overmacht te helpen verdedigen, sneuvelt op 42-jarigeleeftijd. Zijn grafmonument, een monumentale obelisk met afbeelding van de citadel van Antwerpen, is nog steeds te bewonderen op de algemene begraafplaats in Den Haag.

1810 Bij bevel van de Franse bezetter: in Frans-Vlaanderen mogen de Nederlandstalige bladen niet meer verschijnen zonder een begeleidende Franse vertaling.

1443 De hertog van Saksen doet afstand van zijn rechten op Luxemburg ten voordele van Filips de Goede. Zo komt Luxemburg bij de Nederlanden.

Koop nu Vandaag in de loop der jaren in de Doorbraak-boekhandel.

Lionel Baland

29 december. Net binnen: Jef Valkeniers geboren, van VU naar VLD

Tussen belgicisme en fascisme