De federale regering benoemt dan toch nieuwe leden van de Commissie Toegang tot Bestuursdocumenten (CTB). Vorige week las u bij Doorbraak nog hoe het uitblijven van die benoeming ertoe leidde dat de vzw Legal Hearts geen advies kon vragen aan de CTB over het uitblijven van antwoorden op hun coronavragen aan Sciensano.

De regering-De Croo benoemt in extremis toch nieuwe leden voor de CTB, zo werd vorige week vrijdag op de ministerraad beslist. Net zoals de vorige commissie, die tot september 2021 actief bleef, is KULeuven-hoogleraar Frankie Schram secretaris. Schram is al sinds 1999 onafgebroken lid van de CTB en heeft er zijn doctoraat aan gewijd eind jaren ’90.

De voorzitter van de CTB wordt de eerder onbekende jonge Luikse jurist Luc Donnay, momenteel auditeur bij de Raad van State. Helemaal officieel is het allemaal nog niet, want de commissiebenoeming moet nog verschijnen in het Staatsblad.

De niet-benoeming van de CTB sinds juni 2021 maakt dat bijvoorbeeld de vzw Legal Hearts, die verschillende vragen over officiële coronacijfers heeft, geen advies kon vragen aan de CTB. Legal Hearts probeert al sinds november 2021 officiële bestuursdocumenten op te vragen bij Sciensano, maar krijgt daar geen antwoord. Dat kon u vorige week lezen bij Doorbraak.

Armworstelen

De CTB is louter een adviesorgaan, en geen beroepscommissie, maar een advies van de commissie kan een overheid wel meer of minder aanzetten tot het vrijgeven van bestuursdocumenten. Zonder de commissie loopt een aanvraag tot openbaarheid van bestuur vaak uit op een potje armworstelen tot bij de Raad van State. Mét de commissie soms ook.

Partijen als N-VA en Groen willen de CTB dan ook veranderen in een commissie die kan oordelen om documenten (niet) vrij te geven, eerder dan adviseren dat (niet) te doen. Zo’n nieuwe commissie zou ook kabinetten kunnen verplichten bestuursdocumenten vrij te geven. Federaal België bezit nu geen cultuur van openbaarheid van bestuur, en werd daardoor al meermaals door ngo’s op de vingers getikt.

Vorige maand nog kon u in De Standaard lezen dat de Europese anti-corruptiewaakhond Greco België al geruime tijd sommeert de integriteit van politieke functies beter te garanderen. Die Greco beveelt ook aan om de CTB te hervormen en haar mandaat te versterken.

Luc Donnay

De Croo benoemt alsnog nieuwe commisie bestuursdocumenten