Op maandag 12 oktober 2020 is het een eeuw geleden dat de Indiase denker Ram Swarup geboren werd. Op termijn zal hij waarschijnlijk de belangrijkste hindoe-denker blijken geweest te zijn in de tweede helft van de 20ste eeuw. Hij werd geboren als zoon van een dorpsbankier in Sonipat, Haryana, in de Agrawal-koopmanskaste. Hij was een goede student en behaalde in 1941 een diploma economie aan de universiteit van Delhi. Ondanks zijn herkomst en studies zou hij heel zijn leven straatarm zijn.

Humor

Swarup sloot zich aan bij de Gandhi-beweging en fungeerde als het bovengrondse contact (‘postbus’) voor ondergrondse activisten tijdens de agitatie Quit India in 1942 (die de Britten uit India wilde krijgen vooraleer de Japanners naar verwachting het land zouden binnendringen). Hij bracht een week in hechtenis door toen een brief met zijn naam werd gevonden in het huis van een andere activist. Na zijn vrijlating, en tot het einde van de oorlog, werkte hij als griffier op het Amerikaanse kantoor in Delhi dat was opgericht in het kader van de geallieerde oorlogsinspanning tegen Japan.

In die periode maakte zijn humor hem behoorlijk populair in progressieve kringen in de hoofdstad. Hij was een uitgesproken socialist, een grote fan van Aldous Huxley en een literaire navolger van George Bernard Shaw. In 1944 richtte hij de ‘Changers’ Club’ op, verwijzend naar de uitspraak van Karl Marx dat wijsgeren de wereld hebben geduid in plaats van hem te veranderen. Het was nooit meer dan een discussieforum voor een tiental jonge intellectuelen, waaronder de toekomstige diplomaat LC Jain, het toekomstige lid van de Planningscommissie (India werkte tot recent met Sovjet-geïnspireerde vijfjarenplannen), Raj Krishna, de toekomstige Times of India-hoofdredacteur (‘de tweede machtigste man van India’) Girilal Jain, en de historicus Sita Ram Goel. In die tijd was Ram Swarup een toegewijd atheïst, en in het manifest van de Changers ‘Club zegde hij dat met zoveel woorden: ‘Boter is belangrijker dan God.’

Vanuit Gandhiaans perspectief

The Changers’ Club publiceerde twee essays, beide door Ram Swarup: ‘Indictment’, een zeer kritische nabeschouwing bij de mislukte Quit India-beweging uit 1942, en ‘Mahatma Gandhi and His Assassin’, geschreven onmiddellijk na de moord op de Mahatma door journalist en hindoe-activist Nathuram Godse op 30 januari 1948. Die moord was een wraakoefening voor de Splitsing van India en uitkerving van een aparte moslimstaat Pakistan, waarvoor Godse de Mahatma verantwoordelijk achtte.

Wikipedia

Ram Swarup

Geschreven vanuit Gandhiaans perspectief, was de belangrijkste stelling van het essay dat een samenleving van kleine mannen de aanwezigheid van zo’n groot man niet lang kan verdragen. Het martelaarschap paste gewoon bij een man van Gandhi’s grootheid. Ram Swarup toonde geen interesse in de motieven van Godse, maar besefte wel dat na de ramp van de Splitsing de drang om ergens een straf te af te dwingen, hoewel misplaatst (zeker in het zich richten op Gandhi), een teken was dat de hindoesamenleving niet helemaal dood was: een ramp als de Splitsing ondergaan en slikken zonder reactie zou een zeker teken geweest zijn van een virtuele dood.

Op dat moment was de Changers’ Club al aan het uiteenvallen omdat de leden zich in het echte leven stortten. LC Jain bv. werd de commandant van het grootste kamp voor Splitsingsvluchtelingen en organiseerde de rehabilitatie van hindoe-vluchtelingen. In 1948-49 werkte Ram Swarup kort voor Gandhi’s Engelse leerlinge Mira Behn (Miss Madeleine Slade) toen ze haar correspondentie met Gandhi wou redigeren. Het project werd nooit voltooid, maar hij zou de rest van zijn leven dicht bij het Gandhisme blijven.

Anticommunisme

Net rond de tijd van de onafhankelijkheid ontwikkelde Ram Swarup een uitgesproken mening over de ideologie die snel terrein won onder de intelligentsia om hem heen: het communisme. Zijn eerste twijfels ontstonden toen de Communistische Partij van India het Splitsingsschema met gekunstelde sociaaleconomische argumenten verdedigde (net als vandaag bij ons diende links de moslimzaak). Hij wierp tegen dat de Splitsing alleen ten goede zou komen aan de bezittende klasse onder de moslims. Zijn twijfels werden groter, hij bewoog zich in een richting die tegengesteld was aan de ideologische mode van die tijd, en werd een van de belangrijkste anticommunisten van India.

In 1949 richtten Ram Swarup en Sita Ram Goel hun eigen anticommunistische denktank op in Kolkata: de Society for the Defense of Freedom in Asia (SDFA). Een van de eerste publicaties was Ram Swarup’s boek Russian Imperialism: How to Stop It, geschreven tijdens de verovering van China door Mao Zedong, toen de opmars van het communisme niet te stoppen leek. Het boek trok de aandacht van topleiders van de Congrespartij die zich zorgen maakten over het feit dat premier Jawaharlal Nehru het land in een pro-Sovjetrichting stuurde.

De Democratische Onderzoeksdienst (DRS)

Nog in 1949 besloot minister van Binnenlandse Zaken Sardar Vallabhbhai Patel om een denktank op te zetten die specifiek was gewijd aan het toezicht op het communisme, de Democratische Onderzoeksdienst (DRS), die formeel werd opgericht in november 1950. Het werd gesponsord door de industriële Birla-familie en aanvankelijk geleid door Morarji Desai, die de baan doorgaf aan Minoo Masani, een parsi en voormalig mede-oprichter van de Congress Socialist Party (1934), later oprichter van de pro-westerse Swatantra (onafhankelijkheids) Party (1959-1975).

Het was als secretaris van de DRS dat Ram Swarup een History of the Communist Party of India voorbereidde. Masani liet het in eigen naam publiceren, en misnoegd verliet Ram Swarup de DRS om zich bij Sita Ram Goel’s SDFA in Kolkata te voegen. Ondertussen bleef de DRS actief, maar buiten het uitgeven van het verdienstelijke tijdschrift Freedom First werd hij nooit erg dynamisch. In zijn memoires over de anticommunistische strijd, Against the Tide, noemde Masani Ram Swarup niet eens, laat staan diens hand in de History of the CPI.

Gefinancierd door de CIA

Er was nog een ander anticommunistisch centrum in India, het Congress for Cultural Freedom, een internationaal netwerk met afdelingen in de meeste landen van de vrije wereld. In India publiceerde het het tijdschrift Quest (Calcutta) en, voor het Chinese publiek, China Report (New Delhi). Het verloor echter alle krediet toen, in 1966-67, uitkwam dat het werd gefinancierd door de CIA en de Ford Foundation.

Het meest authentieke en effectieve Indiase centrum van feitenonderzoek en bewustmaking over de communistische dreiging was en bleef ongetwijfeld de Society for the Defense of Freedom in Asia. Hoewel ze er routinematig van werd beschuldigd rijkelijk gefinancierd te zijn door de CIA, begon deze organisatie met slechts Rs. 30.000, waarvan de helft door Goel persoonlijk werd binnengebracht, en zette ze het werk voort met de hulp van donaties van vrienden, met nooit meer dan het krapste budget. Het publiceerde enkele belangrijke studies, die werden toegejuicht door vooraanstaande anticommunisten in het Westen en Taiwan, en bij één gelegenheid fel aan de kaak gesteld in de Pravda en de Izvestia. Tot zijn sluiting in december 1955 was het centrum het belangrijkste onafhankelijke centrum van ideologische oppositie tegen het communisme in de Derde Wereld.

Zeer actueel

Ram Swarup’s boek Gandhism and Communism, dat de noodzaak benadrukte om de strijd tegen het communisme van een militair naar een moreel en ideologisch niveau te verheffen, werd onder de aandacht gebracht van leidende westerse anticommunisten, en inspireerden de regering-Eisenhower.

Topjournalist Arun Shourie zou later over Ram Swarups strijd tegen het communisme schrijven: ‘Ram Swarup, nu in de zeventig, is een geleerde van de eerste rang. In de jaren vijftig, toen onze intellectuelen lofliederen zongen voor het marxisme, en voor Mao in het bijzonder, schreef hij kritieken op het communisme en op de feitelijke — dat wil zeggen miserabele — prestaties van communistische regeringen. Hij toonde aan dat de ‘offers’ waartoe de mensen werden gedwongen niets te maken hadden met het opbouwen van een nieuwe samenleving waarin ze in de toekomst erfgenamen zouden zijn van melk en honing. (…) Hij toonde aan dat de aanspraken op efficiëntie en productiviteit, op een rechtvaardige verdeling en op een hoog moreel die door deze regeringen werden gemaakt, en nog meer door hun apologeten in landen als India in feite verzinsels waren. Tegenwoordig zou iedereen die deze kritieken leest, ze als profetisch bestempelen. Maar dertig jaar geleden was het intellectuele klimaat in India zo giftig dat hij alleen scheldwoorden en uitsluiting kreeg.’

Sorry, lezers, voor deze lange uitweiding over het leven van een dissident. Maar in deze tijd van gedachtencontrole, desinformatie en heilige censuur lijkt ze me zeer actueel.

(Vervolg en slot volgende week)

Mahatma MK Gandhi

Subhas Chandra Bose, vader des vaderlands

De geestigste in Delhi