De Russische regering heeft zich door haar pro-islamitisch en openlijk antisemitisch beleid deze week lelijk in de nesten gewerkt. Poetin wrong zich in alle mogelijke bochten om het Westen toch maar weer de schuld te kunnen geven.

Bezet vliegveld

Op de vroege avond van 29 oktober bezette een woedende menigte in de zuidelijke deelrepubliek Dagestan het vliegveld van Machatsjkala. Aanleiding voor de pogrom was een op sociale media aangekondigd bericht over een binnenkomende vlucht met Israëlische burgers uit Tel Aviv. In Dagestan wonen, net als in andere Kaukasusrepublieken, hoofdzakelijk moslims die de Palestijnen als hun geloofsbroeders vurig ondersteunen. De Russische regering gooide voorheen olie op het vuur door Hamas-leiders officieel te ontvangen in Moskou. Op tv en in sociale media verschijnen bovendien bloedige — niet per se waarheidsgetrouwe — beelden over misdaden die het het Israëlische leger zou hebben begaan.

De binnengestroomde menigte schreeuwde ‘Allahoe akbar!’ en vernielde apparatuur. Woedende demonstranten, die volgens ooggetuigen ‘Joden zochten’, hielden mensen tegen die het vliegveld verlieten. Zij gooiden stenen naar het vliegtuig waarin passagiers urenlang in angst zaten. Zij omsingelden en bekogelden ook nog eens een bus. Alleen met massale inzet van de politie konden de plaatselijke autoriteiten de luchthaven tegen de late avond weer onder controle krijgen.

Op 30 oktober had Vladimir Poetin de schuldige al gevonden. ‘De gebeurtenissen in Machatsjkala gisteravond werden geïnspireerd door sociale netwerken. Niet in de laatste plaats vanaf het grondgebied van Oekraïne. Door toedoen van agenten van de westerse veiligheidsdiensten… Uitschot, dat is alles. Er is geen andere manier om het te zeggen’, aldus de Russische president.

Tijdbom

De bezetting van het vliegveld in Dagestan lijkt een vonk te zijn die in de Kaukasus van de ene op de andere dag de vlam in de pan kan doen slaan. Al een weekend eerder, in Chasavjoert — een andere Dagestaanse stad — omsingelde een woedende menigte een hotel. Er zouden vluchtelingen uit Israël in verblijven.

Door religieus extremisme officieel te steunen heeft het Kremlin inmiddels een ware tijdbom in huis gehaald. De Tsjetsjeense leider Ramzan Kadyrov vervult een van de hoofdrollen in deze door de Russische overheid bewust gecreëerde moslimpromotie. Als inofficiële woordvoerder van het Kremlin en Poetins meest geliefde regionale leider lijkt de baardige Tsjetsjeen over absolute macht te beschikken.

Moskeeën

In de Russische hoofdstad zorgt dit al langer voor wrevel. Russisch-orthodoxe geloofsbelijders demonstreerden tegen de bouw van een nieuwe moskee en bijbehorend islamitisch opleidingscentrum op een voor hen heilige plek. Burgemeester Sergej Sobjanin kondigde, na verbale dreigementen tussen orthodoxe en islamitische groeperingen, aan de bouw te verplaatsen.

Toch bevestigde hij dat Moskou het project — waarvan Ramzan Kadyrov als beschermheer optreedt —, ondanks de protesten van inwoners, zal realiseren. De moskee zal verrijzen aan een verkeersverbinding in het uiterste zuidoosten van Moskou die reeds eerder de naam Kadyrovstraat kreeg — naar de in 2004 overleden vader van de huidige Tsjetsjeense leider. De Russische hoofdstad is met een geschat aantal van vier miljoen moslims — waarvan de helft migranten — veruit de de meest islamitische stad in Europa.

Dat de gebedshuizen niet alleen handig zijn voor gelovigen, bleek uit een razzia door de oproerpolitie op 20 oktober in een moskee in Kotelniki, nabij Moskou. Na het vrijdaggebed controleerde men de identiteit van alle aanwezigen. Alle mannen met een Russisch paspoort werden afgevoerd en gedwongen in een bus plaats te nemen. Het nieuws kwam in de openbaarheid dankzij Mamoet Oeseinov, een zanger die deelnam aan een talentenjacht op de Russische tv. Oeseinov werd volgens een laatste melding op zijn sociale media naar een rekruteringscentrum gebracht. Of hij al aan het front is of een militaire training volgt, kon niemand meer ophelderen. Gelovigen zonder papieren die de doelgroep waren van eerdere invallen, gingen deze keer vrijuit.

Andere kijk

Ondanks dit kleine valse intermezzo propageren media internationaal het beeld van de oneindige Russische liefde voor de islamitische broederschap. In de Syrische hoofdstad Damascus vond op 28 oktober de opening van het internationale cultuurproject ‘Islamitische tradities in Rusland’ plaats. ‘De fototentoonstelling is het resultaat van twintig jaar werk onder de zegen van Grootmoefti Ravil Ismagilovitsj Gajnoetdinov, de religieuze leider van alle moslims van Rusland. Inwoners van Brunei, Indonesië, Saudi-Arabië, Maleisië en nu dus Syrië, hebben al kennis mogen maken met de unieke expositie. De mensen zijn zonder uitzondering vol lof en kijken dankzij onze tentoonstelling op een volkomen nieuwe manier naar Rusland’, aldus Roesjan Abbjasov, eerste plaatsvervangend hoofd van de Raad van Moefti’s tijdens de openingsceremonie.

Ook Ramzan Kadyrov droeg op genuanceerde wijze zijn steentje bij aan een andere kijk op Rusland. Op Telegram schreef hij: ‘Honderdduizenden moslims in de Tsjetsjeense Republiek brachten een derde van de nacht door in moskeeën om de Tahajjud te bidden. Ze kunnen niet onverschillig blijven voor de zionistische wreedheden tegen de vreedzame bevolking van Palestina… We vragen de Heer der Werelden om de zionisten rechtvaardig te straffen voor al hun wrede misdaden tegen de mensen van Gaza. Ook vragen de moslims van de Tsjetsjeense Republiek de Almachtige om een spoedige overwinning te schenken aan onze dappere strijders tegen de nazi’s van Oekraïne en Europa. Moge de Heer der Werelden onze smeekbeden aanvaarden en ons allen genadig zijn!’

Mamoet Oeseinov

Onze man in het Oosten: Poetin, islam en Tsjetsjenië