Heel Frankrijk kent de familie Traoré uit Mali. Dat komt vooral door de 35-jarige Assa Traoré die al vier jaar niet uit de media is weg te slaan. Met haar enorme afro-kapsel dat als een wolk om haar hoofd zweeft, wordt ze door een groot deel van zowel woke als gekleurd Frankrijk aanbeden als hogepriesteres van het antiracisme. Deze voormalige jongerenwerkster wordt gelauwerd, reist over de wereld, verkoopt T-shirts, spreekt demonstraties toe en schreef twee boeken — althans in naam. De Franse Groenen proberen haar te adopteren en extreemlinks wil haar zelfs kandidaat stellen voor het Europarlement.

George Floyd avant la lettre

Dat begon allemaal met de dood van haar halfbroer Adama Traoré op 19 juli 2016, in zijn woonplaats Beaumont-sur-Oise, iets boven Parijs. Hij kwam om het leven nadat hij door de politie was aangehouden, en werd daarmee de Franse George Floyd avant la lettre. Met één belangrijk verschil: hoe Floyd aan zijn eind kwam, kon iedereen zien. Traoré overleed met slechts een drietal rechercheurs als getuige.

Direct nadat dit bekend werd, waren er vijf dagen lang rellen in de wijk waar Adama woonde met een deel van zijn familie: Boyenval — een Zone Sensible Urbaine, het Franse eufemisme voor een cultureel verrijkte probleemwijk.

De vader van de familie Traoré, bouwvakker Mara Siré Traoré, immigreerde ooit uit Mali, en stierf in 1999 aan longkanker, opgelopen door werk met asbest en roken. Hij had 17 kinderen van vier vrouwen: eerst twee witte achter elkaar, toen twee zwarte tegelijk in een polygaam huishouden. Dat staat allemaal in ‘Brief aan Adama’, één van de twee boeken die onder de naam van Assa Traoré werden gepubliceerd na de dood van haar broer Adama. ‘Als papa nog had geleefd, zou ons leven niet zijn verwoest op 19 juli 2016,’ schreef ze. Maar over het telefoonboek aan strafbladen dat tenminste vijf van de 17 kinderen bij elkaar hadden weten te verzamelen rept ze met geen woord.

Justice pour Adama

Na die eerste rellen kwamen er onder de bezielende leiding van Assa demonstraties en marsen in Parijs en door heel Frankrijk, onder het motto Justice pour Adama — gerechtigheid voor Adama. Dat groeide uit tot een blijvende protestbeweging, die met de dood van George Floyd en de opkomst van Black Lives Matter nieuw leven kreeg ingeblazen. Op 19 juni jongstleden was de laatste grote demonstratie in Parijs. Onder de deelnemers waren groene en linkse politici, en tal van persoonlijkheden uit de kunstzinnige sector. Allemaal zochten ze maar wat graag de schijnwerpers van deze beweging om hun deugdzaamheid te ventileren.

De protestbeweging wordt strak georganiseerd door het Comité Vérité et Justice pour Adama, waarvan Assa oprichter en voorzitter is. Vooral de slogan Justice pour Adama verkoopt uitstekend op T-shirts, koffiebekers en andere parafernalia.

Inmiddels begint de beweging op een nachtkaars te lijken. Vooral door wat er naar boven is gekomen over hoe Adama Traoré echt was, en wat hij en sommige leden van zijn familie op hun geweten hadden. Uiteraard nog geen reden om de zaak te laten rusten; als Traoré door schuld van wie dan ook om het leven is gekomen, moet dat natuurlijk bekend worden.

Draaideurcrimineel

Gelukkig voor hen wordt de familie al jaren bijgestaan door een bekende strafpleiter, Youssef Bouzrou, een pitbull met een scherpe tong die graag tegen het gezag procedeert. Maar zijn meest recente theorie lijkt meer op een wanhoopsoffensief. Deze theorie leunt op verhoren van de rechercheurs in kwestie, waaruit zou moeten blijken dat Adama deze rechercheurs in het verleden al zoveel last had bezorgd, dat ze het zat waren en hem uit wraak hebben vermoord. Blijkbaar willen de familie en hun advocaat nog alles uit de kast halen om gelijk te krijgen.

Bouzrou lijkt met zijn zotte theorie te willen profiteren van het feit dat Adama en zijn broers erg slecht bekend stonden in Beaumont, vooral bij de politie. En niet omdat ze wel eens door rood licht overstaken, al doen Adama’s nabestaanden en Bouzrou dat graag zo voorkomen. Nee, het ging om beroving, geweldpleging, drugshandel, enzovoort. Bagui Traoré bijvoorbeeld, een oudere broer van Adama, is een draaideurcrimineel en een drugsdealer. De politie was op 19 juli 2016 uitgerukt om hem te arresteren. Niet voor dat dealen, dan konden ze bezig blijven. Bagui werd gezocht voor afpersing van een oudere dame die onder curatele stond.

Reconstructie

Adama zat die avond met hem op een terrasje. Hij was jarig en net een maand voorwaardelijk vrij. Toch had hij anderhalf duizend euro in kleine coupures op zak, plus wat drugs. Zus Assa zou later verklaren dat Adama ’toevallig langs kwam fietsen toen de gendarmes Bagui arresteerden’, en dat zijn geld ‘was ingezameld en cadeau gedaan voor zijn verjaardag’…

Adama ging er meteen vandoor maar werd ingehaald door een gendarme en in de boeien geslagen. Toch wist hij er geboeid opnieuw vandoor te gaan. Ze kregen hem wéér te pakken en hielden hem met enig geweld aan. Als Adama bij het bureau de politieauto uitstapt, blijkt hij op de bank te hebben geplast, en lijkt hij steeds in slaap te vallen: signalen van dreigend bewustzijnsverlies. Men belt een ambulance, maar het is al te laat: Adama overlijdt.

Al vier jaar wordt er inmiddels geruzied en geprocedeerd over wat er precies gebeurde die avond. De zaak is door Justitie tussen de tien en de twintig keer opnieuw van alle kanten tegen het licht gehouden en de rechercheurs in kwestie zijn eindeloos gehoord. De commandant van het team was toevallig een zeer ervaren kracht, die ook nog eens lesgaf op een politieacademie. Een eindeloze reeks expertises, contra-expertises en lijkschouwingen pleitte de rechercheurs vrij. De conclusie luidde vrijwel onveranderlijk dat het arrestatieteam niets wezenlijks viel te verwijten. Nu zijn de rechercheurs procedures gestart wegens smaad…

Institutioneel racisme

Maar Assa Traoré — de woordvoerder van de familie — twijfelt er geen moment over: haar broer werd aangehouden en in koelen bloede vermoord ‘omdat hij zwart was’, en omdat ‘de Franse politie institutioneel racistisch is’. Woke Frankrijk en sommige media vallen haar daarin grotendeels bij, wat goedbeschouwd verbluffend is. Zelfs toen ze haar broers die in de gevangenis hadden gezeten ‘politieke gevangenen’ noemde, is dat niet opgehouden. Bij eerdergenoemde demonstraties lopen keurige witte studenten mee met borden als: ‘Wie beschermt ons tegen de politie?’ en ‘Frankrijk politiestaat’.

In media-optredens mag Assa ongehinderd losgaan over hoe de onderzoeken van Justitie allemaal zijn gelogen en vervalst om de politie uit de wind te houden. Een politie die in de banlieues onschuldige zwarten en Arabieren opjaagt en zelfs vermoordt. De werkelijkheid is omgekeerd: de politie durft allerlei plekken in grote steden niet meer in zonder getrokken pistool. Bijna wekelijks worden er politiewagens in de val gelokt in bepaalde wijken, en met vuurwerk of zelfs mortiergranaten bestookt. Hulpdiensten willen daar alleen nog komen onder politiebegeleiding…

Orale bevrediging

Alle kritiek op haar broer Adama en iedere onthulling over zijn criminele verleden noemt Assa ‘laster van extreemrechts’. Daar kwam er recent nog eentje bij: twee maanden na Adama’s dood — drie maanden na het uitzitten van zijn laatste gevangenisstraf, beklaagde de moeder van zijn celgenoot zich bij de politie. Haar zoon schaamde zich te veel om zelf te komen. Adama zou de jongeman onder bedreiging van een vork ‘meermaals per dag’ hebben gedwongen hem oraal te bevredigen. Het slachtoffer had vaak om overplaatsing gevraagd, maar die niet gekregen.

Justitie onderzocht de zaak en de jongeman kreeg een forse schadevergoeding: 15.000 euro voor wat er in de cel was gebeurd. Plus nog eens datzelfde bedrag omdat Yacouba — ook een broer van Adama, hem was gaan aftuigen na de aangifte. Deze Yacouba had onder andere zijn neus gebroken en moest daarvoor 18 maanden zitten.

Woke ideologie in optima forma

Volgens Assa Traoré allemaal leugens. Ze maakte de naam van het slachtoffer bekend, wat gezien de hysterie rond Adama het ergste doet vrezen voor zijn gezondheid. Tekenend is de kromme logica waarmee zij publiekelijk reageerde op deze nieuwe beschuldiging: haar broer was zelf een slachtoffer en zou daarom nooit zoiets doen. Ziedaar de woke ideologie in optima forma. Hoe hoger je zit op de ladder van het slachtofferschap, hoe minder je zelf verkeerd kunt doen.

De kleine crimineel Adama Traoré is heiligverklaard in de Franse woke kerk, dankzij zuster Assa. Zelf plukt zij ook de vruchten. Haar gezicht wordt zo langzamerhand als een icoon gezien. Ze stond in close-up op de voorkant van alle grote bladen. De meeste televisiezenders nemen haar leugens serieus. De prijzen stromen binnen, inclusief soms best aardige premies. Onlangs kreeg ze er nog één uitgereikt in Amerika, de Global Good Award (sic), voor ‘haar strijd tegen racisme’.

Maar in feite doet ze met haar vaak potsierlijke verzinsels niks anders dan de raciale tegenstellingen juist flink opstoken. Zoals Black Lives Matter dat ook doet. Door wat er ook misgaat in de samenleving standaard toe te schrijven aan de huidskleur van de betrokkenen. En aan niets anders.

Mara Siré Traoré

Assa Traoré, hogepriesteres van het antiracisme