De voorbije twee jaar hebben we de kracht gezien van de media. Twee durvers die hun nek boven het maaiveld uitstaken, zijn publiekelijk gelynched. De Eerste was Lieven Annemans, de tweede was Sam Brokken. Sindsdien zwijgen virologen of andere wetenschappers die een mening hebben die afwijkt van wat de tv-experten vertellen en herhalen. Zij hebben gezien wat de gevolgen zijn.

Regimepers

Dat is de wereld waarin we zijn terecht gekomen. Het is geen betere wereld dan voor corona. Er is geen sociale media voor nodig. Enkel media die het op een of andere manier allemaal met elkaar eens zijn. Er is geen complot. Ze zijn allemaal zo inwisselbaar geworden dat ze het zonder overleg allemaal met elkaar eens zijn. Mocht blijken dat er toch overleg aan te pas is gekomen, dan is het nog erger.

Dat laatste is niet zomaar uit de lucht gegrepen. In Zwitserland kwam een video online waarin Marc Walder, CEO van het internationale mediaconcern Ringier zegt dat zijn mediagroep in de berichtgeving over corona de lijn van de regering moet houden. Hij minimaliseerde ondertussen zijn uitspraak. ‘Ik ben er trots op dat onze publicaties zich niet verlaten op goedkope verontwaardigingsjournalistiek, maar feitelijk schrijven over de noodzaak van diverse maatregelen.’ De abdicatie van de journalistiek als vierde macht verkopen als kwaliteit. Je moet maar durven.

Italiaanse stijl

Het is niet onvoorstelbaar dat ook een CEO van Mediahuis of DPG op een dergelijke uitspraak betrapt zou zijn. Ook zij zouden zich daar niet voor schamen. Maar blijkbaar is er toch genoeg schroom om dat in het openbaar te zeggen. Wat valt er te verwachten van een persgroep waarvan de grote baas afspreekt met een politicus, kandidaat premier, om zijn affaire met een Italiaanse pornoster, die de vorming van een regering vertraagt, niet uit te brengen? Stel je voor dat een journalist die het Italiaans machtig is op het idee komt de dame in kwestie te interviewen, zou die persgroep dat publiceren denkt u? Datzelfde nieuws vulde in Italië volledige pagina’s.

Media en politiek, het is een kluwen aan belangen. De wetstraatbubbel bestaat uit politici en journalisten die elkaars vrienden zijn en aanwezig zijn op elkaars trouwfeesten. Wie verwacht dan dat diezelfde journalisten lastige vragen stellen, politici op de rooster leggen of in moeilijkheden brengen?

Kent u de recente coronaregels?

Het is ronduit triest wat we de jongste tijd zien. De coronaregels zijn niet meer uit te leggen. Maar op Pieterjan Desmedt van Terzake (VRT) na is er amper een journalist die live moeilijke vragen stelt. Hij is de enige die dat ongestraft schijnt te mogen. Zo houdt hij de schijn op. Wat voor alle duidelijkheid niet zijn schuld is. Wat hij doet zou de norm moeten zijn, ook op de radio.

Er zijn nochtans wel wat kritische vragen te stellen over het parcours van de regering. Ze baseren zich voor hun maatregelen altijd op ‘de wetenschap’. Dat zinnetje alleen al doet het geloof in ‘de wetenschap’ wankelen. Ondertussen blijkt dat het beleid gebaseerd is op een bepaalde wetenschappelijke kijk op pandemiebestrijding. Andere wetenschappelijke visies worden als ‘niet-wetenschappelijk’ of ‘complotdenken’ weggezet. Wetenschappelijke vooruitgang komt door het spel van weten, twijfelen, onderzoeken en tot nieuw weten komen. Altijd maar opnieuw. Twijfel is er verplicht.

Kinderen bijvoorbeeld

Naast de bovenstaande bedenking blijkt dat verschillende maatregelen eerder op buikgevoel – omgezet in modellen – zijn gebaseerd dan op wetenschappelijke bevindingen. Waarom moeten kinderen op school, ook als ze zitten aan hun lessenaar, een mondmasker dragen? Als wij met de redactie op café gaan, mogen we het afzetten als we aan een tafel zitten. Niet apart, maar per zes, of per vier, dat durft wel eens veranderen. Ondertussen tweette Prof. Wouter Duyck dat nieuwe studies aantonen hoe mondmaskers op school geen significant epidemiologoisch effect hebben.

Maar de kans dat dit wetenschappelijk inzicht snel wordt toegepast is klein. De regering wil standvastig blijven in de genomen maatregelen. Inclusief het handhaven van het CST, terwijl de wetenschappelijke basis voor die maatregel in de strijd om het aantal ziekenhuisopnamen te beperken toch zeer twijfelachtig is.

Doe de zelftest!

Of wat te zeggen van de jongste maatregel voor de scholen? De ouders worden opgeroepen om hun kinderen regelmatig zelf te testen. Een typische maatregel van toppolitici die in hun bubbel leven, afgeschermd van de realiteit. Om daar een beeld van te krijgen moet u in het boek De premier van Kris Hoflack maar eens het interview met Yves Leterme lezen. Hoe die na zijn premierschap plots weer alles zelf moest doen, inclusief opnieuw een bankkaart aanschaffen. Want als premier werd alles voor hem gedaan.

Tot enkele maanden geleden waren zelftesten in dit land bijna niet te krijgen. Ze waren volgens de experten onbetrouwbaar. Nu zouden ze moeten, en dan ook op de burgers eigen kosten. Waarom komen politici zo makkelijk weg met dit zoveelste domme coronacompromis? Je ziet zo voor je hoe die zelftesten als uitweg worden gebruikt in een dovemansgesprek, een politieke vergadering waarin elk zijn grote gelijk roept en tiert en niemand wil toegeven.

Ego’s en narcisme

Het zelftestcompromis verplicht de politici zelf tot niets, lost niets op, maar iedereen kan met opgeheven hoofd de vergadering verlaten. Zoiets als beslissen dat over twee weken de scholen zullen sluiten. Er was toen blijkbaar geen statisticus aanwezig die met wat modellen kon aantonen dat het dan niet meer nodig zou zijn.

Het coronabeleid wordt uitgezet door ‘toppolitici’ die in een bubbel leven ver weg van de realiteit. Dan krijg je een cocktail zoals dit. Je vraagt je af of die vergaderingen van het overlegcomité ernstig worden voorbereid door de verschillende regeringen. Op die vergaderingen krijg je dan een botsing van ego’s. Dat geldt zowel voor de politici als voor de experten. Als de ego’s niet genoeg in de weg staan, doet het narcisme de rest. De journalisten zijn van die narcistische ego’s wel afhankelijk voor hun nieuws. Dus wordt alles zonder veel moeilijke vragen doorgespeeld naar de kijker/luisteraar/lezer.

Behalve voor die ene sukkel van een politicus die het mag proberen uitleggen aan Pieterjan Desmedt. Om dan zelf snel tot de conclusie komt dat het niet uit te leggen valt. Maar we zijn toch in beeld geweest.

Marc Walder

Ego’s en narcisme zijn leidraad in covidbeleid