Doorbraak

Vrijdag 13 december werd de kapel van de Campus Carolus van de KULeuven in Antwerpen ingepalmd door een grote groep familie, vrienden en sympathisanten van twee grote journalisten: Hugo De Ridder en Gaston Durnez.

Aanleiding was de boekvoorstelling van het laatste werk van Durnez Hugo in de Jungle, een biografie van De Ridder als journalist, en eigenlijk ook van een stuk geschiedenis van De Standaard, de krant waar ze beiden voor werkten. Maar vooral is dit boek een ode aan de vriendschap die De Ridder en Durnez. En jammer genoeg ook een testament – Durnez heeft de presentatie van het boek niet meer mogen meemaken.

De kern van een volk

De keuze voor de plaats van samenkomst was eenvoudig gemaakt. Hugo De Ridder heeft veel betekend voor de KULeuven. De Ridder heeft de master journalistiek mee uit de grond gestampt en er de Seniorenacademie opgericht.

Professor Jan De Groof verwelkomde de aanwezigen met excuses, aangezien de boekpresentatie eigenlijk was voorzien voor midden januari. De ziekte van Gaston Durnez heeft de initiatiefnemers ertoe doen besluiten de publicatie naar voren op te schuiven. Daarmee hoopten ze dat Durnez de presentatie nog kon meemaken – het mocht helaas niet zijn. Gaston Durnez is overleden op 22 november.

De omstandigheden deden de aanwezigen dus twee monumenten van de journalistiek gedenken. En wat hen verbond in hun vriendschap, was hun streven om altijd in volle onafhankelijkheid en integriteit te werken. In één woord: authenticiteit. ‘Als geschiedenis, cultuur en de pers mee de identiteit van een volk maken, dan raakt dit boek de kern’, gaf De Groof ons mee. Een boek van een grote meneer over een grote meneer.

Begraven onder de lof

Mark Deweerdt sprak als bevoorrechte getuige. Hij heeft De Ridder en Durnez nog gekend als collega’s bij De Standaard, en was van in het begin onder de indruk van hun kunde, intelligentie en tomeloze inzet. Ze belichaamden waar de journalistiek voor stond. En ze hebben hun ideeën altijd blijven verdedigen, wat hen niet altijd in dank werd afgenomen.

Deweerdt stond ook op de eerste rij bij de geboorte van Hugo in de Jungle. De aanzet gaf Durnez niet lang na de dood van De Ridder op 20 oktober 2018. Het werk zelf was snel klaar. En niemand van Durnez’ vaste uitgevers had er oren naar. ‘Het wordt begraven onder de lof. Letterlijk dan. Het krijgt geen licht’, zei Durnez zelf. Kranten vonden het te lang, uitgeverijen te kort. Gelukkig was er Uitgeverij Doorbraak.

Betrouwbaarheid als handelsmerk

Rik Van Cauwelaert sloot zich aan bij de lof van Deweerdt. De Ridder en Durnez waren echte ‘deadline-artiesten’, die moeiteloos tegen de klok in de hun gekende zwierige stijl prachtartikels publiceerden. En beiden wisten ze dat nieuws, verslaggeving, de ziel van een krant uitmaakt.

Het is weinig journalisten gegeven boven hun dagelijkse werk uit te stijgen, en naam te worden voorbij hun tijdschrift. De Ridder en Durnez waren zo’n journalisten. Zonder De Ridder geen Poupehan, jonge Vlamingen kenden vroeger de puntdichten van Durnez uit het hoofd. Kranten kunnen vandaag enkel jaloers terugblikken op zo’n verleden.

Maar hoewel het lijkt alsof media de glans van betrouwbaarheid hebben verloren, ziet Van Cauwelaert licht aan het eind van de tunnel. In de zoektocht naar nieuwe inkomstenbronnen, beseffen media terug dat de betrouwbaarheid van het nieuws de échte waarde uitmaakt. De Ridder en Durnez zouden instemmend het hoofd hebben geknikt.

Inzet

Dirk Rochtus schetste de invloed die Hugo De Ridder heeft gehad op de master journalistiek van de KULeuven. Die valt zeer eenvoudig samen te vatten: zonder Hugo, geen opleiding. De Ridder waakte over de kwaliteit van de opleiding, omdat hij wist dat journalistiek staat of valt met kennis en achtergrond. Ook na zijn pensioen bleef hij zich interesseren voor het reilen en zeilen in de opleiding. Anekdotisch daarbij was zijn vaststelling dat ‘media’ steeds meer als enkelvoud werd ervaren, en dat het een onderzoek waard was.

Naast zijn inzet voor de opleiding journalistiek, was De Ridder ook voorzitter van de Seniorenacademie. Daar zorgde hij dankzij zijn breed uitgebouwde netwerk telkens weer voor interessante sprekers, die hij zo mogelijk nog interessanter wist aan te kondigen. Het is met de nodige eerbied dat Rochtus zelf De Ridder heeft opgevolgd als voorzitter.

Tot slot sprak Marleen Durnez uit naam van de familie. Ze benadrukte hoe trots Gaston Durnez was op Hugo in de Jungle, en hoe jammer hij het vond dat niemand er brood in zag. Net als de andere sprekers bedankte ze daarom uitgeverij Doorbraak voor alle moeite die ze heeft gedaan voor het boek. En ze gaf nog mee dat Durnez er van overtuigd was dat Hugo De Ridder een meer uitvoerige biografie verdiende. Geïnteresseerden mogen zich altijd melden.

Marleen Durnez

Met Hugo in de jungle