‘China trakteert zijn vrienden op een goed glas wijn, maar zijn vijanden op een schot hagel.’ Geen borrelpraat maar een uitspraak van de Chinese ambassadeur in Zweden, Gui Jongyou.

In Zweedse kranten kwam hem dat op harde woorden te staan; hij werd onder meer een ‘gangster’ genoemd. Daarop schold deze ‘diplomaat’ de integrale Zweedse pers uit voor rotte vis. Die was ‘niks waard omdat ze China alleen maar bekritiseert, beschuldigt en belastert.’

Zijn ambtsgenoot in India weet ook van wanten: hij wenste een lokale journalist een ‘Covid-dood’ toe, omdat deze iets had durven schrijven over de Chinese oorsprong van het virus. Weer een andere Chinese diplomaat maakte premier Trudeau van Canada uit voor ‘schooljongen’ en ‘schoothondje van Trump’.

Shotgun diplomacy

Typische voorbeelden van shotgun diplomacy, kenmerkend voor Chinese diplomaten in het tijdperk van president Xi Jinping. De Chinese overheid spreekt zelf soms over wolf warriors – wolvenstrijders, een geuzennaam voor zulke diplomaten…

Wolf Warrior 1 en 2 uit 2015 en 2017 waren bijzonder populaire en extreem grove Chinese spektakelfilms, gemodelleerd op de Rambo franchise, maar zo mogelijk nóg gewelddadiger. Met schurken die zonder uitzondering zeer wit en westers zijn, en de meest onvoorstelbare wreedheden begaan. Ze maaien lachend klassen vol Chinese kinderen neer. Het motto van deze films is het motto van de hedendaagse Chinese diplomaat: ‘Wie China te na komt, ontloopt nimmer zijn straf.’

Met dien verstande dat iedere vorm van aandacht voor mensenrechten in China zo wordt gezien. Wie maar iets heeft aan te merken op de onderdrukking van Oeigoeren of andere minderheidsgroepen in China, kan rekenen op verbale agressie en dreigementen. Net als eenieder die China’s brute machtspolitiek tegen Hongkong en Taiwan veroordeelt, of zijn gebrek aan openheid wat betreft de pandemie.

‘Kleine etterbak’

In de ranglijst van meest onbeschofte Chinese ambassades staat ook Frankrijk hoog genoteerd. Zo werd in tweets van de officiële account de Franse politicoloog Antoine Bodaz uitgemaakt voor ‘kleine etterbak’, ‘dolle hond’ en ‘ideologische trol’.

Bodaz, gespecialiseerd in het Verre Oosten, doceert aan het gerenommeerde Sciences Po in Parijs, en werkt bij een stichting voor strategisch onderzoek. Hij had publiekelijk de druk veroordeeld die de Chinese ambassade uitoefende op Franse parlementariërs die van plan waren Taiwan te bezoeken. Als het om volksvertegenwoordigers gaat, moet zelfs China zich nog enigszins inhouden, maar Bodaz kon rustig de volle laag krijgen.

Ambassadeur ontboden

De Franse Minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian heeft inmiddels de ambassadeur ontboden en zijn ongenoegen uitgesproken over deze démarches. Zoals bekend zet het Chinese regime niet alleen diplomaten in voor zijn wereldwijde agitprop, maar ook honderdduizenden trollen op het internet: het ‘vijftigcentleger’. Tevens verspreidt de Communistische Partij propaganda via mediakanalen in andere talen dan Chinees. Zoals op het ‘Chinese Global Television Network’ – CGTN, ook zeer actief op internet. De Franstalige editie van het CGTN bedient zich naar eigen zeggen van gerenommeerde Franse journalisten en auteurs. Die zouden vierkant achter het Chinese bewind staan, en iedere scheet die het laat bewieroken.

Zulke mensen zijn niet moeilijk te vinden. Vergeet niet dat in Frankrijk nog altijd een flinke Communistische Partij bestaat, met parlementsleden, burgemeesters en al. En een andere, nog veel grotere extreemlinkse partij, met een leider die dictators als Hugo Chavez en Fidel Castro helemaal zag zitten. Haar kandidaat gooide zelfs hoge ogen in de laatste presidentsverkiezingen. Ook gevierde auteurs als Jean-Paul Sartre en Simone de Beauvoir waren zelfverklaarde fans van onder meer Pol Pot en de Sovjets.

Maxime Vivas

Al zijn ze niet meer van dat niveau, er lopen nog altijd schrijvers rond als de totaal onbekende Maxime Vivas, die juichende boeken produceert over het schitterende leven van Oeigoeren in China. Volgens de Chinese Minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi is deze Maxime Vivas overigens wel degelijk ‘een zeer beroemde Franse schrijver’.

De Chinese staatsomroep noemt een zekere Laurène Beaumond, die stukken schreef voor de Franstalige internet-editie van CGTN, ook ‘een gevierde Franse auteur en journaliste’. Zij wond zich vooral op over het nepnieuws van westerse media betreffende China, en beweerde zelf in de hoofdstad van Xinjiang te hebben gewoond met haar gezin. Daar zag ze met eigen ogen dat China de Oeigoeren zeer respectvol en moslimvriendelijk tegemoet treedt. Het Westen had dus slechts nepnieuws te melden hierover.

Een flinke staat van dienst?

Terwijl eerdergenoemde Maxime Vivas – een gepensioneerd ergonoom en fanatieke marxist uit Toulouse – met naam en toenaam op internet is te vinden, lijkt er aan Laurène Beaumond een luchtje te zitten. Ze was onvindbaar. Volgens de gezaghebbende krant Le Monde bestaat er helemaal geen Franse journaliste met die naam. Er is althans in Frankrijk nooit enige perskaart op die naam uitgereikt.

Dat is opmerkelijk, omdat China mevrouw Beaumond een flinke staat van dienst toeschrijft bij verschillende grote Franse kranten. Plus een dubbele academische graad aan de Sorbonne — die evenmin door Le Monde geverifieerd kon worden.

Het Franse persbureau AFP vroeg de woordvoerder van het Chinese Ministerie van Buitenlandse Zaken naar dat artikel in Le Monde. Kon deze mevrouw Hua Chunying – een beruchte Wolf Warrior– bevestigen of mevrouw Beaumond echt bestond?

‘Geen enkel bewijs’

Zoals Chunying pleegt te doen als een vraag haar niet bevalt, trok ze eerst uitgebreid van leer tegen de vragensteller: ‘Het wantrouwen druipt van uw commentaar; dat typisch westerse gedachtenpatroon dat er niks deugt aan China. Als een westerse journalist ooit iets positiefs zegt over ons, kan dat geen echte westerse journalist zijn.’

Pas later kwam een antwoord: ‘De Franse burger waarover u spreekt, is een onafhankelijke auteur. Ze heeft vele jaren in China gewoond en Xinjiang vaak bezocht. Haar artikel beschrijft objectief wat zij daar hoorde en zag. (…) Le Monde heeft geen enkel bewijs: wie maakt er hier eigenlijk fake-news?’

De journaliste in kwestie zou volgens mevrouw Chunying een pseudoniem gebruiken omdat ‘iedereen weet dat positieve berichten over China in het Westen meedogenloos worden afgestraft, en zelfs tot doodsbedreigingen kunnen leiden…’

Chinese carrière voorbij

Le Figaro – de eeuwige concurrent van Le Monde, heeft iemand op weten te sporen die beweert de echte Laurène Beaumond te zijn – althans onder dat pseudoniem te hebben geschreven. Deze veertiger uit de Sarthe – het departement van Le Mans – steunt het Chinese regime inderdaad van ganser harte, en woonde naar eigen zeggen van 2012 tot 2017 in China. Ze geeft toe geen journalistieke methodes te hebben gebruikt voor haar stukken, maar ‘gewoon te hebben opgeschreven wat ze zag’.

Le Figaro signaleerde wat probleempjes. Zoals gezegd vertrok ze in 2017 uit China, precies het jaar waarin partijleider Xi Jinping zijn repressieve maatregelen tegen de Oeigoeren begon. Naar zijn zeggen wegens hun ‘terrorisme en separatisme’. Toen Beaumond Xinjiang bezocht zou hebben, was er dus nog weinig aan de hand.

Haar ‘roemrijke carrière bij verschillende grote Franse kranten’ bleek desgevraagd te hebben bestaan uit stageplekken… De Française had wel bij de Franse afdeling van de Chinese staatstelevisie gewerkt, als presentatrice. Toen woonde ze in Beijing. Het ziet er naar uit dat de Chinese carrière van Laurène Beaumond nu voorbij is. Of ze gaat onder een ander pseudoniem verder…

Maxime Vivas

De journaliste die niet bestond. Of wel?