The Crown vestigt alle aandacht op de Britse koningin Elizabeth II. Dat ik daar niet helemaal rouwig om ben, bewees ik onlangs door een boekje uit te brengen over de Queen. Maar daar wil ik het niet over hebben. The Crown bracht ook een andere vrouw plots opnieuw voor het voetlicht: Margaret Thatcher.

Persiflage

Laat ik u meteen meegeven dat ik niet onder de indruk ben van de acteerprestatie van Gillian Anderson, de actrice die Thatcher speelt. Anderson benadert haar rol als een imitator. Ze concentreert zich zo hard op de tics van de premier dat het een persiflage wordt. Jammer, maar er is altijd Meryl Streeps Thatchervertolking in de film The Iron Lady.

Het is in de serie wel best interessant om de relatie te observeren tussen de dame die het land verenigt, en de ijzeren dame die het Britse koninkrijk politiek zo verdeelde. Naar verluidt hadden Elizabeth en Margaret een moeilijke verstandhouding. De vorstin vond dat haar premier te veel tegen haar preekte en dat die haar nooit de kans gaf om wat te zeggen. Er wordt verteld dat de dames elkaar niet konden uitstaan. Maar dat is informatie van ‘horen zeggen’. Zoals zo vaak bij The Crown: er zit iets van waarheid in, maar hoe het er echt aan toe ging, dat weet niemand zeker. En wie het wel weet, die zal het ons niet meteen vertellen.

Een onnozel plan

Op 8 december 2007 stond ik aan de beroemde Cenotaph, het monument voor alle gevallenen in de vele oorlogen van de Britten, in hartje Londen. Mijn zus en ik hadden het achteraf bekeken vrij onbesuisde plan opgevat om een dagtrip naar Londen te ondernemen. Daarvoor schreven we ons in voor een autocartrip die op zaterdagochtend vanuit een Vlaamse badstad vertrok. U moet weten dat ik in Oost-Vlaanderen woon en mijn zus toen nog in Antwerpen. Onbeschaafd vroeg in de ochtend trokken we naar Oostende, stapten er de bus op en ondernamen een rit die langer duurde dan de tijd die we besteedden in Londen-stad. Maar we hadden het ervoor over. En we beleefden plezier.

VIP

Die 8ste december was een regenachtige dag, maar als goede dagtrippers — met een onnozel regenkapje op — wilden we onverstoorbaar de sfeer opsnuiven in Westminster. We belandden in een kleine, wachtende menigte. Nieuwsgierig naar het Britse ceremonieel — verschillende mariniers stampten houterig om de Cenotaph heen — informeerde ik bij een keuvelend echtpaar voor ons wat er precies aan de hand was. ‘Het is een herdenking voor de Falklandoorlog. Dat is mijn jongen daar.’ De dame wees enthousiast naar haar tienerzoon die in een marine-instituut school liep. ‘Ze verwachten een vip. We weten niet precies wie.’ Het koppel begon samen met ons te gissen naar de mogelijke gast. We kwamen uit op prins Andrew, de brulboei onder Queen Elizabeths zonen. Hij verdiende immers als helikopterpiloot zijn strepen in het Brits-Argentijnse conflict. Andrew is de lieveling van de Queen, maar zijn bijnaam is ‘Ranzige Andy’. Daar zijn vele redenen voor. Waarom kunt u gerust lezen in een boekje met de naam Sausage. Ja, dit is sluikreclame.

Om klokslag elf uur Britse tijd verschenen verschillende hoge omes van Hare Majesteits troepen aan het monument. Centraal tussen de pluimen en de medailles in stond een oude wat gebogen dame in het zwart. ‘It’s bloody Margaret Thatcher!’ De man van het koppel was klaarblijkelijk ‘not amused’. Zijn echtgenote bood daarentegen meteen weerwerk: ‘Ze hield onze eer hoog tegen die Argentijnen!’ Ik besloot me wijselijk niet te mengen in het echtelijke dispuut, maar de Britse verdeeldheid over de Iron Lady ontspon zich voor mijn eigen ogen. Terwijl een paar meter verder de eenvoudige, maar indrukwekkende ceremonie verderging.

Alleen het geheugen

Daar stond ze, op enkele meters van me verwijderd: Margaret Thatcher. Ik had een primitieve digitale camera op zak. Toen ik een foto wilde nemen, drukte ik op de foute knop en begon ik te filmen. Al snel trok de lens zich terug en was het toestel dood. De batterij kon het allemaal niet goed aan. Ik noch mijn zus bezitten foto’s van het moment. Wellicht heeft mijn herinnering het evenement al wat vervormd en is mijn verhaal even waarheidsgetrouw als het script van The Crown. Het is ooit echt gebeurd, maar of het er helemaal aan toe ging zoals ik het vertel, dat is lang niet meer zeker. Die 8ste december vergeet ik alleszins nooit meer.

Meryl Streep

Kijken naar Margaret Thatcher

Wantoestanden in de frietwereld