Vrijdag 14 augustus Aleksandr Loekasjenko verklaart tijdens een vergadering het land niet te hebben verlaten. Hij beveelt de Minister van Binnenlandse Zaken niet op demonstranten in te laten slaan en roept de bevolking op thuis te blijven: ‘Ga de straat niet op! Denk eraan dat u en onze kinderen worden gebruikt als kanonnenvoer! Polen, Nederland, Oekraïne, ‘Open Rusland’ (mensenrechtenorganisatie van Michail Chodorkovski – nvda) en Alexsej Navalny zijn ons land al binnengedrongen. De agressie tegen ons is in volle gang!’

Svetlana Tichanovskaja roept in een nieuwe verklaring de regering op de macht vreedzaam over te dragen. Ook verklaarde ze een speciale coördinatieraad in het leven te hebben geroepen voor de machtsoverdracht. Tegen 17:00 verzamelden zich meerdere duizend demonstranten voor het regeringsgebouw aan het Plein der Onafhankelijkheid in Minsk. Hier bevindt zich ook de centrale kiesraad. Ze eisen een nieuwe telling van de stemmen en scanderen leuzen als ‘Het leger is met het volk!’ en ‘Gesprekken!’ Tijdens de demonstratie laten militairen hun schilden neer, waarop ze van meisjes bloemen en ballonnen kregen en worden omhelsd. De demonstratie verloopt vreedzaam en wordt om 21:00 beëindigd met een minuut stilte.

Poetins hulp

Het hoofd van de Wit-Russische orthoxe kerk, metropoliet Pavel, roept Aleksandr Loekasjenko op geen geweld te gebruiken tegen de demonstranten. Tegelijkertijd maant hij de bevolking tot terughoudendheid.

Zaterdag 15 augustus Loekasjenko verklaart vandaag officieel de hulp in te roepen van Poetin om de orde en veiligheid in het land te herstellen, zodra dit nodig mocht zijn. In verschillende steden komen duizenden mensen bijeen om de maandagnacht om het leven gekomen 34-jarige demonstrant Aleksandr Tarajkovski te herdenken. Vandaag wordt Tarajkovski begraven. Volgens ooggetuigen en naaste familieleden zou hij zijn neergeschoten.

Medewerkers van een tiental fabrieken waaronder MTZ, de beroemde tractorfabriek van Minsk, en de tv-zender ‘Belarus 3’ hebben een algemene staking uitgeroepen. Loekasjenko eist van de directie van de fabrieken het onmiddellijke ontslag van de stakers: ‘De stakingen zijn een mes in onze rug. Als de fabrieken tot stilstand komen, zullen ze het werk waarschijnlijk nooit meer kunnen hervatten’.

De eerder van verkiezingen uitgesloten presidentskandidaat Valeri Tsepkalo die naar Moskou was gevlucht heeft inmiddels Rusland verlaten en bevindt zich in Oekraïne. In Rusland werd een opsporingsbevel tegen hem uitgevaardigd wegen het aanstichten tot massale onlusten in Wit-Rusland.

Servische knokploeg

De journalist Franak Viacorka gaat ervan uit dat in Brest een speciale militaire eenheid uit Servië is gearriveerd om de Wit-Russische oproerpolitie OMON te ondersteunen tijdens de demonstraties. Het Servische Ministerie van Buitenlandse Zaken ontkent de komst van zijn militairen naar Wit-Rusland.

Zondag, 16 augustus De staf van Valerij Tsepkalo laat weten dat Tsepkalo naar Polen zal uitwijken om daar een aantal ‘serieuze politici uit de VS te ontmoeten’.

Het persbureau van de Oekraïense president Zelenski noemde de vrijlating en terugkeer van 32 huurlingen van de Wagner Group naar Moskou onverantwoord. ‘De vriendschap tussen Oekraïne en Wit-Rusland is voor de huidige regering in Minsk kennelijk van geen belang’, aldus de administratie van Zelenski. Onder de huurlingen bevonden zich een aantal personen die voorheen voor de pro-Russische separatisten in de Donbas-regio vochten. Oekraïne vroeg Loekasjenko eerder om uitlevering van de betreffende personen om ze in eigen land voor oorlogsmisdaden te kunnen berechten.

In Minsk op het Plein van Onafhankelijkheid wordt in de voormiddag een demonstratie ter ondersteuning van Aleksandr Loekasjenko gehouden. De ‘demonstranten’ worden met bussen naar het plein gebracht. Hij bedankt zijn medestanders: ‘Ik kniel voor jullie neer, voor het eerst in mijn leven, dat hebben jullie eerlijk verdiend. Loekasjenko wijst nieuwe verkiezingen af: ‘Het is onmogelijk een overwinning van meer dan 80% te falsificeren’.

Tegen de avond verzamelt zich op hetzelfde plein een recordaantal van 200.000 mensen onder het motto ‘voor de vrijheid’. Volgens Russische correspondenten zijn er tijdens de demonstratie geen politie, militairen of speciale eenheden te zien. Ook in de rest van het land worden massale, vreedzame protesten gehouden. Maria Kolesnikova van de gezamenlijke staf van de oppositie eist het aftreden van Loekasjenko: ‘De nachtmerrie die 26 jaar heeft geduurd, moet nu afgelopen zijn. Hij heeft het land in geweld ondergedompeld. Dat mag niet langer zo doorgaan!’ Bovendien zegt ze op 17 augustus een klacht in te dienen tegen de gezagsdragers die betrokken waren bij de dood van twee demonstranten en verantwoordelijk waren voor gebruik van onrechtmatig geweld en onderdrukking tijdens de protesten.

Onze Wit-Ruslandkenner Ardy Beld houdt een overzicht bij van de belangrijkste gebeurtenissen in Wit-Rusland. Hier vind je deel 1.

metropoliet Pavel

Laatste ontwikkelingen in Wit-Rusland