De vreselijke crisis van het voorbije jaar door het coronavirus heeft voor mij als christen iets héél duidelijk gemaakt: ik leef onder een geloofsonvriendelijk regime.

Ni dieu ni maître

De traditionele religie ligt al decennia lang in het Westen onder vuur. U kent het verhaal: in een streven naar ‘vrij zijn’ van alle banden, van alle taboes, is er veel op de schop gegaan. Een ware afbraak- en veranderingscultuur die vandaag de dag nog steeds doorgaat.

In ons taalgebied heeft filosoof Herman De Dijn dit allemaal haarfijn uitgelegd in zijn boeken Vloeibare waarden, Hoe overleven wij (dit soort) vrijheid? en zijn bekroonde boek Rituelen, waarom we niet zonder kunnen. Op zijn website vindt u tal van verhelderende artikels zoals ‘Voorbij de mislukking van de moderniteit’, ‘Zeven vormen van atheïsme’ en ‘Een eredienst is geen feestje.’ .

Covid-19 versnelt afbraak

Die afbraak gaat vandaag onverminderd verder. In deze verschrikkelijke maatschappelijke crisis wordt het geloof door de overheid volledig genegeerd, van de openbare omroep geweerd en actief door een psychologie zonder spiritualiteit, zonder ‘een God’ vervangen.

Beseft iedereen wel ten volle wat er hier gebeurt? En is het überhaupt verantwoord dat een geseculariseerde overheid dit nu doet? Stond dat op de verkiezingsprogramma’s van de regeringspartijen? Heeft de burger daarvoor gestemd? Het christelijk geloof dat het Vlaamse volk in tijden van hongersnood, ziekte, oorlog, … eeuwenlang zoveel kracht heeft gegeven, wordt ons in deze pandemie (én in de komende moeilijke tijden) ontnomen. Dit is me het voorbije jaar héél duidelijk geworden.

Pastoor is psycholoog geworden

Ik geef enkele voorbeelden. Hoeveel bisschoppen, priesters of religieuzen ziet u nog op televisie? Geen. Zij worden consequent vervangen door psychologen, psychiaters, gelukcoaches, e.d. In nood leert men bidden, zei men vroeger, maar vandaag mag dit op de openbare televisie niet meer gezegd worden.

Bij de aanvang van de pandemie werd op de Italiaanse staatstelevisie – toen de doden zich in de ziekenhuizen opstapelden – een dagelijkse eucharistieviering voorgegaan door de paus (in coronaproof omstandigheden) uitgezonden. De VRT houdt nu al het hele coronajaar in haar programmatie vast aan één christelijke eucharistieviering per veertien dagen. Privé-initiatief heeft dit gebrek ingevuld: op EclipsTV wordt dagelijks om 9 u. 20 het ochtendgebed vanuit de Abdij van Averbode uitgezonden.

De digitale gelovige wijkt uit naar het internet, maar dat kunnen al die mensen in een woonzorgcentrum niet. De enorme wijze en zo zachtmoedige Benedictijner monnik Benoît Standaert heeft voor coronatijden een klein boekje geschreven met als titel Leven als een kluizenaar. Wijze lessen voor alledag. Waarom krijgt zo iemand geen kans op televisie om ons volk door deze crisis te helpen?

Spiritueel relanceplan

In juli 2020 werd naast het Economisch Relanceplan ook een Maatschappelijk Relanceplan opgesteld dat onze samenleving na de coronacrisis weer moet herstellen. Toen werd het heel duidelijk. Het thema ‘religie’ werd onder de noemer ‘Vrijetijdsbesteding en cultuur’ geplaatst en niet onder het thema ‘Gezondheid en welzijn’. De eredienst is dus voor de geseculariseerde elite eerder een bezoek aan een poppenkast dan een bezoek aan een dokter. Voor een christen is dat anders: de levende Jezus die leert en geneest.

Zo komen we vandaag tot de situatie dat gelovigen reageren op de voor hen overdreven opgelegde restricties op vieringen. Heel wat vooraanstaande gelovigen hebben dan ook al gevraagd om hun grondwettelijke rechten beter te beschermen, bij politici zelf en bij de Raad van State. Midden januari hebben de vertegenwoordigers van de rooms-katholieke, protestants-evangelische, Israëlitische, anglicaanse, islamitische en orthodoxe erediensten aan minister Vincent Van Quickenborne gevraagd om een terugkeer naar de relatieve maatstaf voor het aantal toegelaten gelovigen in de gebedsplaatsen: 1 persoon per 10m² in plaats van maximum 15 personen voor een heel gebouw.

Wie heeft er eigenlijk beslist dat een eucharistieviering vrijetijdsbesteding is? Stond dat in een of ander verkiezingsprogramma?

Geluksvierkant

Een nieuw Vlaams Instituut Gezond Leven werd opgericht om de grote problemen van de mensen in deze enorme crisis te verlichten. Dit Instituut werkt met een ‘geluksdriehoek’ waarbij er drie bouwstenen zijn: je goed omringd voelen, je goed voelen en jezelf kunnen zijn. Prof. Mia Leijssen van de K.U. Leuven doet al jaren wetenschappelijk onderzoek naar existentieel welzijn en zij ziet vier dimensies. Het is om een mens te helpen belangrijk om duidelijk een psychische én een spirituele dimensie te onderscheiden. Maar deze overheidsinstelling wil dus bewust de spirituele dimensie minimaliseren.

Is het geoorloofd om in een gigantische crisis zoals deze, een politieke agenda – verdring de traditionele religie – door te duwen? Moeten niet juist alle middelen gebruikt worden om uit deze vreselijke ellende te geraken? Ook religie?

Mia Leijssen

Stop religie nu! Serieus?