Vorige zaterdag organiseerde de Sociaal Flamingantische Landdag haar jaarlijkse, nu al negende trefdag. Die vond dit jaar plaats in Brussel en was gewijd aan de intellectuele en ideologische nalatenschap van Antoon Roosens en hoe die nog relevant kan zijn in de huidige politieke omstandigheden. Het bleef echter niet bij nostalgisch terugkijken. Al gauw stak immers de prangende vraag de kop op: wat is vandaag nog de plaats en taak van het sociaal flamingantisme?

Nadat voorzitter Miel Dullaert de dag had ingeleid, kregen drie sprekers het woord. Johan Velghe, voorzitter van het Priester Daensfonds, kaderde het sociaal flamingantisme in de geschiedenis en haalde lustig herinneringen op aan de gouden ‘linkse’ jaren 60 en 70. De kracht van die tijd was volgens hem dat er toen nog echt gedebatteerd werd, wat inhoudt dat je ook naar elkaar luistert. Het is in elk geval zeker zo dat ondanks alle nieuwe en toegankelijke communicatiemiddelen het debat er niet op vooruit gaat. Over ‘mooie’ voorbeelden leest u in de artikels ‘Tweeten op zaterdag’, ‘Het Baetens-debat‘ of ‘Joepie, BDW op intensieve‘.

Velghe merkte ook op dat de band met de Vlaamse Jan Modaal zoniet helemaal, dan toch voor een heel groot deel verloren is gegaan. Het is dan ook de plicht van de Vlaamse beweging om die band opnieuw aan te halen en om opnieuw een gesprekspartner te worden voor de vakbonden en andere Vlaamse middenveldorganisaties. Volgense Velghe heerst op dit moment een groot wantrouwen van dat middenveld voor al wat Vlaams is. Hij haalde een voorbeeld aan waarin hij in een ontmoeting van drie uur eerst bijna twee uur doorheen een muur van vooroordelen moest breken om aan te tonen dat Vlaams en sociaal wel degelijk samen kunnen gaan.

Na een korte vragenronde en lunchpauze, kwam de tweede spreker aan het woord: Edi Clijsters, lid van de Gravensteengroep, maar hier sprekend in eigen naam. Hij toetste de ideeën van Roosens aan een groter mondiaal geheel en concludeerde dat er meer dan ooit nood is aan een linkse, sociale tegenbeweging om de neoliberale vloedgolf in Europa en de wereld tegen te houden. Dichter bij huis wierp hij de vraag op wat nu het beste is: dat de linksflamingantische zijde de donkerblauwe koers van N-VA voor lief neemt om mee het Vlaamse doel te dienen, of dat ze zich best nu al wapent en sterkt om te voorkomen dat het nieuwe Vlaanderen bij de start een even rechtse en neoliberale constructie als het huidige België zou worden.

Voor Clijsters ligt het antwoord op die vraag voor de hand: aangezien alle niveaus, wereld, Europa, België allesbehalve sociaal zijn, kan je je als links flamingant het risico op een rechts en ultraliberaal Vlaanderen niet permitteren. Het zou immers van een onwaarschijnlijke naïviteit getuigen te geloven dat de rechterzijde, eens aan de macht in een onafhankelijk of autonoom Vlaanderen zomaar plots de links, sociale kaart zou trekken. Hij concludeerde met de vraag of dé Vlaming dan echt zo rechts is als beweerd wordt en gaf zelf het antwoord: nee, dé Vlaming is niet uitgesproken rechts of links, maar wil gewoon eindelijk degelijk en efficiënt bestuurd worden.

De laatste die aan het woord kwam, was Peter De Roover, chef politiek van dit digitale blad. Hij maakte een heldere analyse van de huidige stand van zaken en nam beide kampen op de korrel. De vaak weerkerende calimerohouding, bijvoorbeeld, onder meer in de vorm van het gejammer over de partijdige pers. Maar net zo goed de vreemde stelling van klassiek links dat het Vlaamse gevoel iets artificieels zou zijn. Hij toonde onder meer aan dat er wel degelijk zoiets als een Vlaamse ruimte bestaat, een plaats waar de inwoners een vanzelfsprekende binding hebben.

Tijdens het vragenuurtje kwamen wel een aantal prangende kwesties naar boven. Waar staat het links flamingantisme vandaag? Waar moet het heen? Hoe moet het evolueren? Hoe kan ook die stem meer en vaker gehoord worden? Op welke partij kan je als sociaal flamingant stemmen, volgend jaar in mei?

Volgens Nelly Maes, altijd paraat om de progressief-Vlaamse zijde te steunen, heeft het geen zin om aan partijpolitiek te doen. Het is veel efficiënter om zich te engageren in sociale en politieke bewegingen om zo de mensen te overtuigen en de politiek onder druk te zetten. Alleen in bewegingen kan je alle aandacht aan de ideologie en de sociale invulling geven, terwijl partijpolitiek om andere zaken draait en bijvoorbeeld compromissen moet sluiten en rekening moet houden met de regels van het kiessysteem. De Vlaamse beweging is volgens Maes misschien of wellicht wat verzwakt doordat er vele militanten van vroeger de actieve politiek zijn ingegaan. Dus moet die basis weer aangevuld en aangesterkt worden.

Ludo Abicht zag het verwateren van de Vlaamse ontvoogdingsgedachte ook wel in het verloren gaan van de geschiedenis. Hij gaf als voorbeeld een schooluitstap naar Diksmuide, waar één van de studenten in de bus zei: ‘he, kijk eens wat een rare watertoren ze hier hebben…’. Dat gebrek aan historische kennis maakt het natuurlijk moeilijk om aan de jongere generaties uit te leggen waar die Vlaamse ontvoogdingsstrijd vandaan komt en waarvoor ze eigenlijk staat. Historicus Frans-Jos Verdoodt sloot zich daarbij aan. Hij hoopt alvast dat de herdenking van 175 jaar Priester Daens volgend jaar zou duidelijk maken dat deze een sociaal bewogen, katholieke flamingant was en meer dan de socialistische priester die van hem gemaakt is.

De conclusie van de dag was dat er nog veel werk aan de winkel is en dat dringend werk gemaakt moet worden van de versterking van de linkerzijde in het flamingantische kamp. De verkiezingen van mei 2014 zijn al te dicht bij, maar vanaf dan moet de links-Vlaamse beweging wel op kruissnelheid komen, daarover waren de deelnemers het alvast eens.

<Vindt u dit artikel informatief? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>

Miel Dullaert

Hoe zit dat nu eigenlijk met dat links flamingantisme?