Wie spreekt over ‘links’ en ‘rechts’, doet dat om de zaken te vereenvoudigen en behapbaar te houden. Links en rechts zijn geen netjes afgebakende termen en verdoezelen veel, soms erg belangrijke verschillen tussen mensen die zich aan dezelfde ‘kant’ bevinden. De voortdurende invloed van Tucker Carlson is hiervan een prima voorbeeld.

Tucker Carlson was de gastheer van Tucker Carlson Tonight, de bekendste avondshow van het land. Tijdens die show, uitgezonden op Fox News, nam hij geen blad voor de mond. Zijn kritiek op de ‘elite’ die Amerika had ‘verkocht’ aan buitenlandse belangen was de rode lijn.

Carlson werd geliefd, gevreesd en gehaat. Hij maakte en brak politici, maar zijn herhaaldelijk geflirt met samenzweringstheorieën werd hem door de bedrijfstop niet in dank afgenomen. Het zou hem uiteindelijk zijn baan kosten.

Tucker, ontketend

Tucker — net als Cher, Prince en Zendaya volstaat de voornaam — bleef niet bij de pakken zitten. Hij begon met een videopodcast, waarvan de afleveringen integraal op X (Twitter) te zien waren. TCN, Tucker Carlson Network, werd boven de doopvont gehouden. Zonder de losse teugels van de Fox-redactie, kon hij écht kiezen waarover en met wie hij sprak. Een onverdeeld succes was dat niet.

Tucker gebruikte zijn platform — de op één na meest beluisterde podcast van het land — om een man te interviewen die beweerde in 1999 seks te hebben gehad met Barack Obama. Met zijn cameraman vertrok hij op citytrip naar Moskou, waar hij loeiend enthousiast was over goed onderhouden treinstations en winkelkarretjes.

Vervolgens trok hij naar Dubai, waar hij de Verenigde Staten op gelijke morele voet plaatste met Rusland. Een dag later vermoordde de Russische president Vladimir Poetin oppositieleider Alexei Navalny in de gevangenis, een overtuigend tegenargument.

Poetin, genuanceerd

Sinds zijn vertrek bij Fox News, lijkt Tuckers rechts-populisme en reflexief wantrouwen steeds meer verweven te zijn geraakt met een modern anti-Amerikanisme en allesomvattend cynisme. Hij lijkt ervan overtuigd te zijn dat alles wat verkeerd loopt in de Amerikaanse samenleving uniek westers is en dat alles wat verkeerd loopt in andere, niet-westerse landen in vergelijking best wel meevalt.

Dat is een omkering van het typisch Amerikanisme, dat ervan uitgaat dat de Verenigde Staten niet perfect zijn, maar het dankzij hun unieke eigenschappen beter doen dan de rest van de wereld. Geen van de twee overtuigingen zijn correct.

Die laatste zinsnede verraadt de werkelijke interesse van iemand als Tucker in iemand als Cooper: het idee dat het Westen er beter aan toe zou zijn indien het Verenigd Koninkrijk vrede had gesloten met Duitsland en Hitlers nazi’s het continent hadden overheerst

Tucker staat niet alleen. Er is een deel van de bevolking dat ervan overtuigd is dat de liberale democratie heeft gefaald. Dat segment is niet groot genoeg om een acute bedreiging te vormen voor de republiek, maar te klein om te negeren.

De eigen leiders worden negatief vergeleken met meer autoritaire leiders als Nayib Bukele (El Salvador), Mohammad bin Salman (Saoedi-Arabië) of, natuurlijk, Vladimir Poetin (Rusland). Datzelfde gebeurt ook met historische leiders, zoals Winston Churchill mocht ondervinden.

Churchill, de schurk

Een week geleden ontving Tucker een gast op zijn show: Darryl Cooper, de volgens Tucker ‘belangrijkste populaire historicus die vandaag de dag in de Verenigde Staten werkt’. Na deze mooie introductie verdedigde Cooper een halfuur lang de stelling dat Winston Churchill, de Britse oorlogspremier, de echte boosdoener was achter de Tweede Wereldoorlog.

Churchill is volgens Cooper een man wiens weigering om Hitler Polen, Frankrijk en de Lage Landen te laten veroveren al die betreurenswaardige doden aan het Oostfront heeft veroorzaakt. Ook was het Churchill die de sovjetoverheersing mogelijk maakte en met ‘zijn’ oorlog de val van het Westen inzette.

Enkel de nazi’s

Die laatste zinsnede verraadt de werkelijke interesse van iemand als Tucker in iemand als Cooper: het idee dat het Westen er beter aan toe zou zijn indien het Verenigd Koninkrijk vrede had gesloten met Duitsland en Hitlers nazi’s het continent hadden overheerst.

Sommigen zijn ervan overtuigd dat de ‘zwakke’ regimes, die na de Tweede Wereldoorlog aan de macht kwamen, de bron zijn van het achteraf bekeken onvermijdelijke kwaad. Hitler was dan wel een massamoordenaar, de massale instroom van migranten, de ‘vervrouwelijking’ van mannen en de verloedering van steden hadden nooit plaatsgevonden. Hoe het Derde Rijk er ook had uitgezien, slechter dan dit is moeilijk denkbaar.

Dat laatste is subjectief. Ik ben het er alvast niet mee eens. Niet subjectief is evenwel de logische fout die gemaakt wordt, met name de claim dat Europa na de nazi-nederlaag voorbestemd was om exact te worden wat het vandaag is.

Die stelling ontneemt iedere actor tussen 1945 en 2024 elke handelingsvrijheid én verantwoordelijkheid. Gevaarlijk, net zoals de daarin vervatte boodschap voor de toekomst: dat enkel de (nazi-)dictatuur het Avondland van de ondergang kan redden.

Mohammad bin Salman

Flirten met nazi’s