Oppenheimer van Christopher Nolan, de biopic over de uitvinder van de atoombom, verzilverde zoals werd voorspeld en verwacht zeven van de dertien Oscarnominaties. Een overdreven consecratie?

Praatfilm

Niet minder dan zeven gouden Oscarbeeldjes op de 96ste uitreiking waren voor Oppenheimer: beste film, beste regie, beste acteur, beste mannelijke bijrol, beste montage, beste originele muziek en beste fotografie van de Nederlandse Hoyte van Hoytema. De cameraman deed een oproep aan ‘alle aspirant-filmmakers om zich ook toe te leggen op dat ongelooflijk hippe celluloid’. Want dat fysieke filmmateriaal, door Nolan & Van Hoytema zo gekoesterd maar door de digitalisering bedreigd, ‘maakt alles zo veel mooier’.

Mee dankzij een box office om u tegen te zeggen – alleen Barbie deed nog beter – ontpopte Oppenheimer zich tot een publieksfilm met een relevant en actueel gegeven. Al blijft Oppenheimer in de eerste plaats toch een wat complexe praatfilm. En niet direct cinema met een grote C!

Door het invoeren van een nieuw en ingewikkeld stemsysteem creëerde The Academy, de organisator van het Oscargebeuren, een mechanisme dat – geleerd door het recente verleden – gedurfde keuzes afstraft en meer voor de hand liggende films beloont. Ook het uitbreiden van het aantal nominaties voor beste film van 5 naar 10 speelt dat in de kaart.

Tijdgeest

Het is niet echt verwonderlijk dat een film zoals Oppenheimer op alle banken scoort op een moment dat Rusland openlijk met een nucleaire oorlog dreigt. Dat heeft zeker meegespeeld.

Dat geldt ook maar in mindere mate voor Jonathan Glazer, maker van de Auschwitzfilm The Zone of Interest, goed voor beste niet-Engelstalige film en – zeer terecht – de Oscar voor het beste geluid. Glazer: ‘Het negeren van gruwelijkheden was een onderdeel van de problematiek tijdens WOII’.

De Oscar voor beste documentaire was voor het gruwelijk beeldverslag 20 Days in Mariupol. ‘Waarschijnlijk ben ik de eerste regisseur die aangeeft dat hij zijn film liever niet had gemaakt’, aldus Mstyslav Tsjernov, een van de drie Oekraïense journalisten die in de lente van 2022 verslag deed van drie weken in een stad die Rusland op een nietsontziende manier van de kaart aan het vegen was.

Verliezers

Barbie, de grootste bioscoophit, was al bij voorbaat kansloos in de Oscarrace; amper één Oscar (voor beste song) van de acht nominaties. Maar ronduit schrijnend was dat het uitstekende Killers of the Flower Moon van de 81-jarige Martin Scorsese geen enkele van de tien nominaties wist om te zetten in een Oscar. Nochtans was hoofdactrice Lily Gladstone als winnares getipt. Zo werd de kans gemist om eens een native Americain, een Osage-indiaanse, op de scène te hijsen.

Reden is allicht dat Killers of the Flower Moon werd gefinancierd door en voor Apple TV.

Streamingplatformen zijn in Hollywood blijkbaar nog altijd kop van jut.

Magritte

Elk land heeft intussen zijn eigen nationale Oscars – de Cesars in Frankrijk, de Gouden Kalveren in Nederland, de Ensors in Vlaanderen – maar toch is de commerciële meerwaarde zeer beperkt. Maar een prijs staat altijd goed op je cv.

De Franstalige filmsector in België gaf zaterdag een Magritte voor de beste film voor het uitstekende Dalva van Emmanuelle Nicot. Daarin wil een tienermeisje, net nadat ze bij haar incestueuze vader is weggehaald, per se naar hem terug.

Opmerkelijk: de Magritte voor beste Vlaamse film was voor Het smelt van Veerle Baetens. Een film die door de jury van de Ensors, de Vlaamse filmprijzen, compleet werd genegeerd.

Mstyslav Tsjernov

Oppenheimer triomfeert met 7 Oscars: terecht?