‘The no’s have it! The no’s have it!’

Nadat het Lagerhuis het brexitakkoord van de regering gisterenavond wegstemde, overleefde de regering van Theresa May de vertrouwensstemming. 325 Lagerhuisleden kozen ervoor om de ‘No Lobby’ binnen te wandelen om zo de motie van wantrouwen ingediend door Labour af te wijzen. Het was een meerderheid van 19 stemmen. De tien parlementsleden van de Noord-Ierse DUP blijken eens te meer cruciaal voor het overleven. Het geeft hen een hoop macht.

UK PM Theresa May wins a vote of no confidence and says she's reaching out to other party leaders about #Brexit, starting tonight

But Labour's Jeremy Corbyn wants no-deal off the table first https://t.co/fgpJT4CpCa
[tap to expand] pic.twitter.com/zkCG91mwGa

— BBC Politics (@BBCPolitics) January 16, 2019

Wat nu?

Maandag moet de regering aan het Lagerhuis uitleggen wat het nu van plan is. De regering zal het wellicht hebben over de te volgende stappen en liever weinig spreken over concrete inhoudelijke voorstellen.

Theresa May nodigde – in veel duidelijkere bewoordingen dan dinsdagavond – de oppositieleiders na de vertrouwensstemming meteen uit voor een gesprek. De premier wil aftasten of er samenwerking mogelijk is om de knoop te ontwarren.

Jeremy Corbyn reageerde positief op de uitnodiging. Maar, de oppositieleider wil dat de mogelijkheid van geen akkoord met de EU van de tafel wordt geveegd. De Labourleider wordt in zijn eigen partij geconfronteerd met de vraag naar een tweede referendum. Het is een optie waar hij zelf geen voorstander van is. Dat is een publiek geheim.

Ook de Schotse nationalisten – de derde grootste fractie in Westminster – antwoordden positief op haar verzoek. Hun fractieleider Ian Blackford vindt wel dat de premier bereid moet zijn om te praten over een uitstel van de brexit. En praten over de mogelijkheid dat er een tweede referendum komt.

In de BBC-studio’s vertelde minister Amber Rudd, een vertrouwelinge van de premier, dat alles op de tafel wordt gelegd. Ze hoopte dat Corbyns vraag om een ‘no deal’ uit te sluiten niet betekent dat er hoegenaamd geen gesprek mogelijk is.

Het amendement van Boles

Een oud-minister, Nick Boles, diende een amendement in waar de parlementairen donderdag 17 januari over stemmen. Dat voorstel trekt de afhandeling van de brexit uit de handen van de regering en legt het op de schoot van een parlementaire commissie. Het is een mogelijke piste. Want, het regerende kabinet overleefde de vertrouwensstemming, maar geniet na de historische nederlaag nog weinig gezag. De parlementaire commissie kan de macht genieten om de brexit uit te stellen. En als het van Boles zelf afhangt dan last men de hele brexit gewoon af.

Boles of geen boles, het is opmerkelijk dat de uitstel van de brexit in vele scenario’s opduikt. En de premier heeft die optie in de voorbije ook geen enkele keer uitdrukkelijk afgewezen. Wel zegt ze keer op keer dat de uitslag van het referendum moet worden gerespecteerd.

Laat de klok maar tikken…

Theresa May kan ook het parlement alle mogelijke opties laten bespreken. Er is voor geen enkel plan – en het zijn er vele – een duidelijke meerderheid. Dat betekent dat, wanneer de definitieve datum van 29 maart nadert, de premier opnieuw haar eigen akkoord ter stemming brengt. Met de tikkende klok als mes op de keel van het Lagerhuis. En dan hebben de parlementairen echt maar twee opties: geen deal of de deal van Theresa May. Al haar tegenstanders staan dan voor het blok.

Nick Boles

Regering Theresa May overleeft vertrouwensstemming