Enkele dagen geleden publiceerde de Singaporese minister van Volksgezondheid Ong Ye Kung met twee van zijn regeringscollega’s een opiniestuk in de Singaporese krant The Straits Times. Daarin doen ze een nieuwe strategie tegen Covid-19 uit de doeken. In plaats van te proberen om het aantal besmettingen drastisch tot 0 te herleiden, zal Singapore ervoor kiezen om met het virus samen te leven. De drie Singaporese ministers gaan daarbij zelfs zo ver om de nieuwe strategie gelijk te stellen met de strategie waarop het kleine land griepepidemieën aanpakt. Dat gaan ze ook zo aan de bevolking verkopen.

‘Het slechte nieuws is dat Covid-19 misschien nooit zal verdwijnen,’ zo stellen de drie leden van de Singaporese Task Force. ‘Het goede nieuws is dat het mogelijk is om er normaal mee te leven in ons midden. Dit betekent dat Covid-19 zeer waarschijnlijk endemisch zal worden. Het virus zal blijven muteren en daardoor overleven. Een voorbeeld van zo’n endemische ziekte is de griep. Jaarlijks krijgen veel mensen de griep. De overgrote meerderheid herstelt zonder ziekenhuisopname en met weinig of geen medicatie. Maar een minderheid, vooral ouderen en mensen met co-morbiditeiten, kan erg ziek worden of sterven.’

‘Omdat de kans om erg ziek te worden door griep zo klein is, leven mensen ermee. Ze gaan door met hun dagelijkse activiteiten, zelfs tijdens het griepseizoen, door eenvoudige voorzorgsmaatregelen te nemen of een jaarlijkse griepprik te krijgen.’

Trage vaccinaties

Daarom zet Singapore alles op alles om zoveel mogelijk mensen gevaccineerd te krijgen. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het in dit deel van de wereld niet. De Aziatische en Oceanische landen die lange tijd succesvol Covid-19 bestreden met een zero covid-strategie, zijn vaak ook erg traag geweest in hun vaccinatie. Ofwel omdat het ogenschijnlijk verdwijnen van de ziekte een zekere inertie op gang bracht, in combinatie met vertraagde vaccinleveringen in dit deel van de wereld. Of omdat een doorgezette zero covid-strategie zwaar begint door te wegen op de bevolking. Dat laatste stellen de drie Singaporese excellenties expliciet.

‘We gaan door met onze inspanningen om de zorgwekkende Delta-variant van Covid-19 onder controle te krijgen. Gezien de hoge overdraagbaarheid zal het moeilijk zijn om infecties tot nul terug te brengen. In plaats daarvan hanteren we een agressieve afscherming-strategie. We werpen een breed net uit om contacten van geïnfecteerde personen te isoleren en elke dag tienduizenden mensen te testen. Intussen is het 18 maanden geleden dat de pandemie begon en onze mensen zijn moegestreden. Iedereen vraagt: wanneer en hoe zal de pandemie eindigen?’

Israël

De drie wijzen er ook op dat van de 120 gevaccineerde Singaporezen die geïnfecteerd geraakten met Covid, niemand zwaar ziek is geworden. Singapore verwijst daarbij naar Israël, een van de meest succesvol vaccinerende landen wereldwijd.

‘Het aantal ziekenhuisopnames als gevolg van Covid-19 onder degenen die volledig zijn gevaccineerd in Israël is 0,3 per 100.000 personen per dag. Het sterftecijfer is 0,1 per 100.000 personen. Ter vergelijking: in 2018/19 waren de ziekenhuisopnames en sterftecijfers voor griep in de VS respectievelijk 0,4 en 0,03 per 100.000 personen per dag. In een zwaar griepseizoen, zoals in 2017/18, waren de percentages respectievelijk 0,67 en 0,05. Met een hoge vaccinatiegraad bereikt Israël klinische resultaten die dicht tegen seizoensgriep in de VS liggen. Dit is veelbelovend.’

PCR-test niet langer de norm

‘Testen en waakzaamheid blijven nodig,’ zo vervolledigen de drie hun argumentering. ‘Maar de focus zal voor Singapore anders zijn. We hebben nog steeds rigoureuze tests aan onze grenzen nodig, al is het maar om nieuwe varianten te detecteren. Binnen onze grenzen zullen tests minder een hulpmiddel worden voor het afschermen en in quarantaine plaatsen van mensen. In plaats daarvan kunnen we tests inzetten zodat evenementen, sociale activiteiten en reizen naar het buitenland veilig kunnen plaatsvinden.

Ze kunnen ook overdrachtsrisico’s verminderen voor wie kwetsbaar is. We kunnen daarbij niet louter vertrouwen op de polymerase kettingreactie (PCR)-test. Die is ongemakkelijk en traag. We moeten Covid-19-testen snel en gemakkelijk maken. Die sneltests zijn er al. Op termijn kunnen de luchthaven, zeehaven, kantoorgebouwen, winkelcentra, ziekenhuizen en onderwijsinstellingen zulke kits gebruiken om personeel en bezoekers te screenen.”

Gezond verstand

De Singaporese Task Force zegt ook dat het ook makkelijker wordt om Covid-19 met medicijnen te behandelen. Maar waar het hen vooral om te doen is, na 18 maanden pandemie, lijkt een terugkeer naar pre-pandemisch gebruik van het gezond verstand. Een plan in vijf stappen, in hun eigen woorden.

‘Of we met Covid-19 kunnen leven, hangt af van de acceptatie van Singaporezen dat Covid-19 endemisch zal zijn, en dus van ons collectieve gedrag. Als we allemaal goede persoonlijke hygiëne toepassen, lopen we minder kans om besmet te raken. Als we allemaal rekening met elkaar houden en uit de buurt blijven van mensenmassa’s wanneer we ons onwel voelen, dan zullen we de overdracht van het virus verminderen. Als werknemers hun collega’s beschermen door thuis te blijven als ze ziek zijn, en werkgevers hen geen verwijten maken, dan zal onze samenleving veiliger zijn.’

‘Met vaccinatie, testen, behandeling en sociale verantwoordelijkheid kan de nieuwe norm er zo uitzien: ten eerste kan een besmette persoon thuis uitzieken, want bij vaccinatie zullen de symptomen meestal mild zijn. Met veel gevaccineerden zal het risico op overdracht laag zijn. We zullen ons minder zorgen moeten maken over een overbelaste gezondheidszorg.’

Niet het aantal besmettingen telt

‘Ten tweede is het misschien niet nodig om elke keer we een infectiecluster ontdekken, massaal mensen in quarantaine te plaatsen. Mensen kunnen zichzelf regelmatig testen. Als ze positief zijn, kunnen ze dit laten bevestigen door een PCR-test en vervolgens zelf thuis blijven.’

‘Ten derde zullen we ons niet elke dag concentreren op het aantal Covid-19-infecties, maar op de resultaten. Hoeveel mensen worden erg ziek, en hoeveel komen op intensive zorgen terecht. Dit is zoals we nu griep monitoren. Ten vierde kunnen we onze regels voor veilig beheer geleidelijk versoepelen en grote bijeenkomsten hervatten. Bedrijven zullen daarbij de zekerheid krijgen dat hun bedrijfsvoering niet wordt verstoord.’

‘Tenslotte zullen we weer kunnen reizen, in ieder geval naar landen die het virus ook onder controle hebben en het eveneens endemisch hebben gemaakt. We erkennen elkaars vaccinatiebewijzen. Reizigers, vooral degenen die zijn gevaccineerd, kunnen zich voor vertrek laten testen en bij aankomst worden vrijgesteld van quarantaine met een negatieve test.’

Nog even wachten

De drie willen nog niet onmiddellijk dit plan in werking stellen, maar wel in de zeer nabije toekomst. Dat betekent waarschijnlijk rond de nationale feestdag, die in Singapore op 9 augustus valt. Hoewel ze zelf zeggen dat de toekomst onzeker blijft, besluiten ze met de wetenschap dat elke pandemie tot een einde komt, en dat wetenschap, menselijk vernuft en sociale samenhang uiteindelijk ook Covid-19 zullen overwinnen.’

De Singaporese boodschap staat in schril contrast met bijvoorbeeld Australië, waar nog altijd een zero covid-strategie geldt. Wanneer u dit leest is de Australische stad Sydney opnieuw in lockdown na een tachtigtal nieuwe besmettingen. Australië heeft momenteel nog maar 5% van zijn bevolking volledig gevaccineerd. In Singapore is dat 36%. Dat is iets meer dan België. Als de nieuwe Singaporese strategie werkt, zal dit andere landen misschien ook aanzetten afstand te nemen van de radicale zero covid-strategie.

Ong Ye Kung

Singapore behandelt Covid voortaan zoals griep