Het is de kickbokser Badr Hari wederom niet gelukt de overwinning te behalen: ‘so close, yet so far‘. Binnen anderhalve ronde werkte hij zijn Poolse opponent Arkadiusz Wrzosek driemaal naar het canvas met aanvallen op het lichaam. Hij werd gretig, wilde het afmaken en werd toen gevloerd door een hoge trap van Wrzosek die tegen de touwen leunde. Een schot uit duizenden. De legendarische kickbokstrainer en -commentator Fred Royers zei wel eens: ‘Hari heeft een glazen kin.’ Zo bleek.

Gretigheid was zijn ondergang

Eerder maakte Hari vergelijkbare situaties mee toen hij vocht tegen de kickbokskampioen van dit moment: Rico Verhoeven. Ook toen zat Hari erg goed in de wedstrijd. Hij had zijn tegenstander aangeslagen, wilde het mooi afmaken met een draaitrap en liep daarbij een blessure op waardoor hij de partij direct moest staken. Steeds was zijn gretigheid zijn ondergang. Het is een vechtstijl die op zich spectaculaire wedstrijden oplevert, waar het publiek van geniet. Na deze meest recente nederlaag wordt er gespeculeerd of Hari met de sport zal stoppen.

In zijn persoon komen een aantal zaken samen die Hari de moeite waard maken om een artikel aan hem te wijden. Allereerst is er zijn persoonlijkheid, die alle conventies van de gevestigde moraal tart en daardoor met Hari’s markante levensloop een tijdloos icoon wordt. Ten tweede zijn er de problemen rond de gefaalde integratie en de gevoelens van afwijzing tussen jongeren van Marokkaanse afkomst en de Nederlandse samenleving. Hari wekte vanaf de start van zijn loopbaan in sommige kringen irritatie door tijdens zijn opkomst in de ring op islamitische wijze te bidden en door nadrukkelijk niet te vechten voor Nederland maar onder de vlag van Marokko.

Dit in een tijd dat de moord op Fortuyn nog zwaar op de Nederlandse samenleving drukte. De term ‘kansenparel’ is blijven hangen en was aanvankelijk een cynische reactie op een column van Leon de Winter. Hij omschreef de kickbokser als ‘parel voor de samenleving’.

Oude school tegen nieuwe school

Ten derde speelt er de kloof en de overbrugging tussen de oude school en de nieuwe school van het kickboksen. De oude school concentreerde zich rond de vechtsportorganisatie K1, met namen als Peter Aerts, Ernesto Hoost, Remy Bonjasky en Semmy Schilt. De nieuwe school draait meer om de kickboksorganisatie Glory. Nu hangt de grote publieke belangstelling voor vechtsporten vast aan de opkomst van Mixed Martial Arts (MMA). Hari is nog jong genoeg om kickbokswedstrijden te draaien in de nieuwe school. Maar hij neemt wel de aanhang en de nostalgie mee die aan de oude school verbonden zijn.

Nederland kent maar enkele figuren die met kop en schouders boven de tijdsgeest uitsteken. Enkelingen die hun eigen succes maken en weer breken, en die op de een of andere wijze zijn voorbestemd om de geschiedenisboeken in te gaan. Ze geven kleur aan dit tijdsgewricht, met goede daden en met slechte. En ze weten met hun onnavolgbare levenskeuzes de beeldvorming toch steeds weer – bedoeld en onbedoeld – te domineren.

Als je dit artikel leest, dan is het eigenlijk een beetje zielig. De titel is: ‘Glory hoopt dat Hari niet stopt na knock-out: “Hij is niet overklast”.’ Alsof we Hari eraan moeten herinneren dat hij wel goed gevochten heeft; dat hij het nog steeds kan, dat hij een steuntje in de rug behoeft omdat hij anders misschien stopt. ‘Glory hoopt dat Hari terugkeert. Hij heeft nog een langdurig contract, vertelde topman Robbie Timmers van de kicksportbond.’

De vergelijking met keizer Nero

Tijdens de staredown gaf Hari zijn Poolse tegenstander een stevige duw. Het zal weinigen verbazen als Hari hiermee op zijn ‘bad boy’-imago terugviel om extra kaartjes te verkopen. ‘Maar over het algemeen is hij juist een vechter waarmee wij heel graag en goed kunnen samenwerken’, aldus Timmers. Ze smeken hem bijna om niet te stoppen.

Dit is pathetisch, want zijn wil om te vechten én te winnen komt van binnenuit. Hari is uitsluitend te begrijpen via een documentaire van meer dan tien jaar terug. Daarin zegt hij: ‘Ik heb het talent om alles te vernietigen dat mij dierbaar is. Ik ben zoals keizer Nero, die Rome heeft afgebrand. Ik hoop dat ik ben zoals hij was, want nadien heeft hij Rome heel knap weer opgebouwd.’ Ook zegt hij: ‘Dat is mijn kickmoment, als ik mijn tegenstander tijdens de wedstrijd steeds onzekerder zie worden. Ik heb ze als leeuwen zien opkomen en als poesjes zien vertrekken.’ Zoals zal blijken, zijn deze citaten van vitaal belang.

Epische knock-out

De ultiem onwaarschijnlijke knock-out die Wrzosek tegen Hari behaalde, is een episch moment in de geschiedenis van kickboksen. Maar ik denk niet dat die per se slecht was voor Hari. De partij zal de komende decennia nog ontelbare keren worden bekeken: ze zal deel worden van de training van iedere vechter. Mensen zullen zien dat Hari zijn spel toch op orde had, ondanks die ene fatale fout in zijn dekking. Op lange termijn zal het zijn bekendheid nog verder vergroten en daarmee zijn ‘merkwaarde’ doen stijgen.

Velen beweren dat hij beter kan stoppen, maar dit werd ook al gezegd bij zijn vorige nederlagen. Desondanks zal hij blijven doorgaan en nog overwinningen in de wacht slepen en mensen zullen des te meer ontzag voor hem hebben. Want soms ontstijg je het niveau van een sport met alle bijbehorende dynamieken en word je een figuur groter dan levensgroot. Denk opnieuw aan de vergelijking met keizer Nero: de top bereiken en dan door hoogmoed alles verprutsen. Om vervolgens van het begin af opnieuw te beginnen en op je karakter verlies op verlies te stapelen totdat je uiteindelijk weer iets bereikt.

Het so close, yet so far-patroon maakt zijn queeste tragisch, maar ook episch.

Loopbaan getekend door provocaties

Gezegend met een indrukwekkend lichaam en een enorm vechttalent, heeft Hari gedurende zijn hele loopbaan mensen gesard, vernederd, mishandeld en geprovoceerd. Hij was op het toppunt van zijn kracht en straalde ongenaakbaar in de gloed van zijn overwinningen. Hij overwon zelfs titanen zoals Peter Aerts en Semmy Schilt. Maar nu komt dan het moment om die woorden te beproeven, want nu is die gloed achter de horizon weggedeemsterd en wordt het een slag op karakter. Eigenlijk komt nu het mooiste deel van de Badr-saga, namelijk het moment waarop keizer Nero kan weglopen óf kan herbouwen. De ware betekenis van die woorden van tien jaar terug zal zich alsnog openbaren.

Als je kijkt naar Hari’s carrière, dan zien we een stormachtige opkomst. We zien een sporter die tweemaal werd gediskwalificeerd door natrappen na de bel en die in problemen kwam met justitie en uitweek naar Marokko. En dan is er natuurlijk het gedoe met zakenman Koen Everink, die ernstig door Hari werd mishandeld en nadien werd vermoord. Destijds meenden velen met stelligheid dat het netwerk van Hari achter de moord zat. Maar ik zei toen al: ‘Je weet het niet, het leven neemt vaak een grillige en absurde wending, juist als de situatie ogenschijnlijk zo voor de hand ligt.’ Al snel bleek Everink niet door een kickbokser maar door een tenniscoach te zijn vermoord. Over stereotyperingen gesproken…

Opkomst en ondergang (en opkomst…)

Enfin, daarna volgden voor Hari de duels met Verhoeven. Ook had hij nog een relatie met Estelle Cruijff: het nichtje van de wereldberoemde voetballer en ex van Ruud Gullit. Nu liep hij weer aan tegen de meest epische knock-out in de geschiedenis van het kickboksen. Kortom, deze man overstijgt zijn tijdsgewricht en zegt ons iets universeels over opkomst en ondergang.

Peter Aerts

De nederlaag en wederopstanding van Badr Hari