2016 Overlijden in Amsterdam van de subtiele cartoonist en schrijver-columnist Peter van Straaten (81). Hij was de zoon van een architect. Tekende en schreef columns voor onder andere Vrij Nederland (van 1969 tot 2014!), De Volkskrant, NRC Handelsblad en Het Parool (series ‘Vader en zoon’ en ‘Het dagelijks leven’). Schreef onder meer Bij ons in het dorp, De janboel – een gezellige gangstergeschiedenis, serie Agnes. Maakte erotische tekeningen voor onder andere Humo en Penthouse. Hij kreeg maar liefst vijf keer de ‘Inktspotprijs’ voor de beste politieke prent van het jaar.

1991 De regeringsleiders van Rusland (Boris Jeltsin), Oekraïne (Leonid Kravtsjoek) en Wit-Rusland (Stanislav Sjoesjkevitsj) tekenen in Minsk een verdrag waarbij de Sovjet-Unie ophoudt te bestaan en het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS) wordt opgericht. Later ondertekenden ook Azerbeidzjan, Armenië, Kazachstan, Kirgizië, Moldavië, Oezbekistan, Tadzjikistan en Turkmenistan dit verdrag. Het zal niet lang meegaan.

Belga

Standbeeld van John Lennon

1980 In New York wordt om tien minuten voor elf in de avond popster John Lennon voor zijn huis in het Dakota-gebouw aan 72nd Street vermoord door Mark David Chapman. Deze Chapman verklaarde later dat hij al eerder naar New York was gereisd met de bedoeling Lennon te vermoorden. Tijdens de rechtszitting wilde hij, ondanks een zwaar psychiatrisch verleden, niet ontoerekeningsvatbaar worden verklaard en werd veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. In het Amerikaanse rechtssysteem kan men dus blijkbaar kiezen of men toerekeningsvatbaar is. Moeten we onthouden.

1971 Overlijden te Tielt (West-Vlaanderen) van Joris Lannoo (80), Vlaams drukker en uitgever. Zie Vandaag 20 februari, zijn geboortedag.

Sinéad O’Connor (°1966)

1966 Geboorte in Glenageary (Dublin) van de Ierse zangeres Sinéad O’Connor. Ze verhuisde in 1985 naar Londen. Ze werd op twee manieren zeer bekend. Eerst door haar songs: Nothing compares 2 U, Troy, Fire on Babylon, This is to mother you, Don’t cry for me Argentina, How about I be me, Old lady, enz. Maar dan. In 1992 verscheurde ze op TV in Saturday Night Live een foto van paus Johannes Paulus II als protest tegen seksuele kindermishandeling binnen de katholieke kerk. Ze werd in 1999 gewijd tot priesteres in de ‘Latin tridentine church’, een zogenaamde afscheiding van de Rooms-katholieke kerk. Zij is – als ‘moeder Bernadette Mary’ – de eerste vrouw die deze functie bekleedt. In 2020 wordt ze echter moslim.

1965 Na een onderzoek naar zijn oorlogsverleden krijgt Claus von Amsberg bij rijkswet de Nederlandse nationaliteit en de toestemming om te trouwen met prinses Beatrix. ‘Het Huwelijk’ vindt op 10 maart 1966 in Amsterdam plaats met bijzonder veel belangstelling en veel onnodige heibel van provo-manifestanten. Prins Claus (1926-2002) zal in de jaren 1990 uitgroeien tot het populairste lid van het koninklijk huis. En soms het meest hilarische.

1944 Bij een overval op gevangenis De Blokhuispoort in Leeuwarden worden 51 verzetsmensen bevrijd. Deze actie (‘de Kraak’) onder leiding van verzetsman Piet Kramer (schuilnaam van de Dokkumer houthandelaar Piet Gerk Oberman), waarbij geen schot is gelost, wordt gezien als één van de grootste successen van het Nederlandse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. De actie is in 1962 verfilmd door de Engelse documentairemaker Paul Rotha (1907-1984) en heet als film De overval.

1944 De Waalse leider van de Rex-beweging Léon Degrelle (1906-1994) wordt ontvangen door Joachim von Ribbentrop, minister van Buitenlandse Zaken van nazi-Duitsland. Hem wordt verzekerd dat hij de landsleider wordt van een toekomstige Waalse staat die zal bestaan uit Franstalig België, maar zonder Luxemburg. Het Groothertogdom maakt integraal deel uit van het Duitse Rijk en over de Belgische provincie Luxemburg is door Hitler nog geen beslissing genomen. Wel zullen grote delen van Lotharingen bij Wallonië worden aangehecht. Wat dat helemaal moet worden, is allesbehalve duidelijk. Op één ding na: Duitsland wil zich aan zijn westkant omringen door drie ongeveer even grote landen: Nederland (ontdaan van Noord-Brabant en Nederlands Limburg, die naar Vlaanderen moeten gaan), Vlaanderen, op die manier flink uitgebreid, met bovendien nog een stukje Frans-Vlaanderen, en Wallonië, zeg maar de Waals-Lotharingse constructie.

1941 Het Congres van de Verenigde Staten verklaart Japan de oorlog. Vijftig afgevaardigden – waaronder het eerste vrouwelijk Congreslid Jeannette Rankin – stemmen tegen.

1930 Oprichting van het Liberaal Vlaams Studentenverbond (LVSV), Vlaamsgezinde studentenvereniging aan de voor de tweede keer vernederlandste Rijksuniversiteit Gent. Het is bedoeld als tegenhanger van de Franstalige Société générale des Etudiants libéraux, beter bekend als ‘Gé libérale’. De oprichters van het LVSV zijn drie West-Vlamingen, Norbert Duponcheel, Jan Carre en Frans Versichelen, plus Max Cosyns uit Moerbeke-Waas, de eerste voorzitter van het voorlopig bestuur.

Maximilian Schell (1930-2014)

1930 Geboorte in Wenen van de Oostenrijkse acteur en regisseur Maximilian Schell. Hij groeide op in Zürich. Films als acteur: Deep impact, Left luggage, Marlene, A bridge too far, The Odessa file, The chosen, The rose garden, Vampires. Oscar voor zijn rol in Judgement at Nuremberg. Regie: documentaires Marlène, Meine Schwester Maria (over zijn zus, actrice Maria Schell), Erste Liebe, Der Richter und sein Henker. Hij overleed in 2014 op zijn 83ste.

1914 Eerste Wereldoorlog: de Slag bij de Falklandeilanden tussen een Britse vloot en een Duitse die onder leiding staat van admiraal Maximiliaan graaf von Spee. Hij sneuvelt, samen met zijn twee zonen Heinrich en Otto.

1911 De oorlog is nog niet in het zicht, maar een lucide Ernest Claes voorziet wat er kan gebeuren. Op een vergadering van de Katholieke Vlaamse Lansbond (KVL) in Antwerpen spreekt hij een scherpe aanklacht uit tegen de taaltoestanden in het leger. Hij maakt daarna de Eerste Wereldoorlog mee als soldaat, krijgsgevangene in Duitsland en tolk bij het Engelse leger in Le Havre.

1854 Paus Pius IX vaardigt het dogma van de Onbevlekte Ontvangenis uit, inhoudende dat de maagd Maria is geboren zonder erfzonde.

1832 Geboorte in Kvikne van Bjørnstjerne Bjørnson, Noors schrijver, dichter en journalist. Nobelprijs voor de Literatuur 1903.

1562 Adriaan Willaert, uit Rumbeke (Roeselare), een van onze grootste polyfonisten, overlijdt in Venetië, waar hij sinds1527 kapelmeester van de San Marco-basiliek was.

1319 Het Parlement van Parijs staat de Leuvense wevers toe hun producten op de Franse markten te verkopen. Hierdoor neemt onze buitenlandse handel in de 14de eeuw grote uitbreiding. In die periode kon men onze koopwaren al aantreffen op de markten van Straatsburg, Frankfurt aan Main, Nürnberg, Praag, enz. Vele Italiaanse handelaars (Lombarden) komen naar onze gewesten. Vandaar de Lombardenvest in Antwerpen en de Lombaardenstraat in Leuven en in Bergen op Zoom.

Koop nu Vandaag in de loop der jaren in de Doorbraak-boekhandel.

Peter van Straaten

8 december. Net binnen: Rexist Léon Degrelle ontvangen door nazi’s