Ukip is op sterven na dood. Een topper in de partij noemde de aankomende verkiezing ’the last stand’ voor de partij. Als de eurosceptici achteruit gaan, dan is het over en uit. Officieel verwelkomt de partij de beslissing van Theresa May om vervroegde verkiezingen uit te schrijven, maar het is met een groene glimlach.

Peter Whittle, de vicevoorzitter van de partij, verklaarde op de tv-zender ITV dat Ukip ‘verheugd’ is, want ‘we verwelkomen elke kans voor mensen om op ons te stemmen’. Maar de man verraadde een vrees die leeft in zijn partij: ‘Ik denk niet we zetels zullen halen. Ik verwacht eenzelfde resultaat als in 2015’. U leest het goed, de partij die volgens velen de brexit op de agenda plaatste*, denkt zelf niet te groeien in deze uitgesproken ‘brexit elections’. Op het nieuws dat de belangrijke partijdonor Arron Banks het zal opnemen tegen het enige Lagerhuislid die de partij ooit bezat – Douglas Carswell – reageerde de vicevoorzitter verrast. (Belangrijk om te weten: Douglas Carswell kwam over van de Tories, stapte einde maart uit Ukip en zetelt nu als onafhankelijke.) Daarop beweerde Peter Whittle plots dat de partij er toch op vooruit zal gaan tegenover 2015. Hij spartelde als een duivel in een wijwatervat. De partijvoorzitter beweert dan weer dat zijn partij ‘een handvol zetels’ zal halen, maar zelfs bij Ukip lijken ze dat niet te geloven.

Peter Whittle is een mooi voorbeeld waarom de eurosceptische kiezer zich stilaan afkeert van Ukip. Het is een ratjetoe. De partij is helemaal niet voorbereid op een nieuwe kiesstrijd. Sinds de brexit – nog geen jaar terug – is men er al aan de derde partijleider toe. Voorzitterskandidaten gingen elkaar letterlijk en figuurlijk te lijf op een onfatsoenlijke manier. Nigel Farage keerde al twee keer terug als interim-voorzitter. Ze zagen hun enige parlementslid opstappen, en ook in de regionale raad van Wales liep er een raadslid over naar de Conservatives. De huidige voorzitter Paul Nutall verloor in februari een tussentijdse verkiezing van Labour in Stoke-on-Trent. Stoke-on-Trent werd nochtans tot ‘Brexit Capital’ uitgeroepen na het referendum. Maar de kiezers moesten de chef van de eurosceptici niet. Het was beschamend en Nigel Farage blameerde zijn opvolger volop in de pers. Farage – na zijn opmerkelijke passage tijdens de VS-verkiezingen – houdt zich nu bezig met het jennen van het EU-parlement en hij heeft een radiotalkshow op LBC – Leading Britain’s Conversation.

Intussen heeft de migratiekritische en EU-wantrouwige kiezer een nieuwe kampioen. Die heeft de touwtjes strak in handen en draagt graag opvallende schoenen en hoeden. Ze is tot zeker 8 juni te vinden in Downing Street.

* Overigens, Ukip zette het brexit-referendum niét op de agenda. De eerste die dat prominent deed was Tony Blair in het Lagerhuis in 2004. Hij trok een jaar later met een referendumbelofte – over de Europese grondwet – naar de kiezer. De voor de EU tegenvallende referenda in Frankrijk en Nederland, maakten Labour bang dat de Britten er nog een schepje bovenop zouden doen. De belofte werd niet gerespecteerd, wat de eurosceptische vleugel van de Conservatieven in vuur en vlam zette. In 2010 trok David Cameron – die partijleider werd met de hulp van die verhitte vleugel – naar de stembus met dezelfde belofte. Hij herhaalde dit in 2015. Intussen groeide Ukip vanaf 2009 uit tot een partij met electoraal gewicht. De partij zette het thema niet op de agenda, maar hield het vuur wel brandende.

Foto: (c) Reporters

Peter Whittle

Het einde van Ukip komt nabij