Al jarenlang is Brussel de officieuze Europese hoofdstad, en nog tot eind juni is ons land ook voorzitter van de EU. Het daaraan verbonden internationale prestige werd in amper twee dagen vakkundig de grond ingeboord door enkele Brusselse herauten van de vrije meningsuiting. Kort na elkaar verboden drie burgemeesters een vreedzame conferentie met radicaal-rechtse sprekers en politici van internationale allure. De imagoschade voor ons land valt amper te overzien.

Het waren niet bepaald tweederangsfiguren die voor de tweedaagse National Conservatism Conference (NatCon) naar Brussel waren afgezakt. Naast de Hongaarse premier Viktor Orbán, tekenden onder meer ook de voormalige Poolse premier Morawiecki, de Franse schrijver en gewezen presidentskandidaat Éric Zemmour en het Britse oud-Europarlementslid Nigel Farage present.

Althans, dat was de bedoeling. De conferentie zou eerst in de Brusselse Concert Noble plaatsvinden. Onder druk van de Brusselse burgemeester Philip Close (PS) én enkele ‘anti-fascistische’ organisaties besloot de organisator uit te wijken naar het Sofitel in Etterbeek. Volgens burgemeester Close was zijn voltallige politiemacht helaas niet bij machte de orde te garanderen tijdens een politieke conferentie in de hoofdstad van Europa. Faut le faire.

Voor de protesterende linkse organisaties gold de zo vaak bepleite vrije meningsuiting blijkbaar niet voor politiek andersdenkenden. De organisator besloot daarop uit te wijken naar het Sofitel in Etterbeek. Maar dat was buiten een andere waard gerekend: de liberale (!) burgemeester Vincent De Wolf liet de zaal maandag door de politie ontruimen. Nog voor de eigenlijke conferentie van start kon gaan.

Grijze Wolven

Gisteren vonden de organisatoren uiteindelijk de – o ironie – Tunesische uitbater van evenementenzaal Claridge in Sint-Joost-ten-Node bereid om de conferentie onderdak te bieden. Burgemeester Emir Kir had de man nochtans onder druk gezet om het evenement niet te laten doorgaan, maar die weigerde daarop in te gaan. Waarop de burgervader van Sint-Joost er niets beter op vond dan een politiebevel uit te vaardigen om de conferentie gisterennamiddag stop te zetten.

‘De risico’s op verstoring van de openbare orde zijn te groot’, vond Kir. ‘Bovendien’, orakelde hij nog, ‘is extreemrechts hier ook niet welkom.’ Het dient gezegd: Emir Kir beschikt over nuttige expertise ter zake. In 2015 weigerde hij ostentatief een herdenking van de Armeense genocide in de Kamer bij te wonen. En eind 2020 werd hij uit de PS gegooid na een ontmoeting met twee Turkse burgemeesters met nauwe banden met de extreemrechtse Grijze Wolven.

Schadecontrole

Nadat een aantal politici vanop de conferentie gretig filmpjes en berichten begonnen te delen over het politieoptreden in Sint-Joost, kwam er in ijltempo een internationale PR-nachtmerrie over ons land. Hoezo, een politieke bijeenkomst die met bruut machtsvertoon wordt afgebroken in de hoofdstad van de EU? In een land dat zich op de internationale scène dolgraag beroept op de democratische waarden en op de vrijheid van meningsuiting, really?

In de late namiddag zag premier De Croo zich verplicht om te reageren. Niet toevallig in het Engels liet hij op X weten dat wat zich eerder die dag in Sint-Joost-Ten-Node had afgespeeld ‘onaanvaardbaar’ was. ‘De gemeentelijke autonomie mag ons dan nauw aan het hart liggen, die kan nooit de vrijheid van meningsuiting en het vergaderrecht overrulen die door onze grondwet gewaarborgd worden’, klonk het stoer. ‘Het verbieden van politieke bijeenkomsten is ongrondwettelijk. Punt.’

Michael Shellenberger: Dit verbod is schandalig totalitarisme en moet worden veroordeeld door alle westerse politieke leiders, ongeacht waar ze zich in het politieke spectrum bevinden. Dit is het soort misdadig gangsterisme dat we terecht associëren met nazisme en communisme.’

Schadecontrole heet zoiets, maar die kwam ruimschoots te laat. Het nieuws over Brussel ging pijlsnel viraal, van Frankrijk over de VS tot het VK. Een woordvoerder van de Britse premier Rishi Sunak las ons land publiekelijk de levieten. ‘Het is heel duidelijk dat het annuleren van evenementen of het verhinderen van het bijwonen ervan schadelijk is voor de vrijheid van meningsuiting en voor de democratie. Het is heel duidelijk dat het vrije debat en de uitwisseling van meningen van vitaal belang zijn. Zelfs als je het er niet mee eens bent.’ Ai, pijnlijk.

Gangsterisme

De Amerikaanse milieu-activist en auteur Michael Shellenberger – goed voor zomaar eventjes één miljoen volgers op X – duwde het mes daarna nog wat dieper in de internationale wonde. ‘Dit is schandalig totalitarisme en moet worden veroordeeld door alle westerse politieke leiders, ongeacht waar ze zich in het politieke spectrum bevinden. Dit is het soort misdadig gangsterisme dat we terecht associëren met nazisme en communisme.’

Waarna Shellenberger de klus vakkundig afmaakte door er fijntjes op te wijzen dat uitgerekend de Brusselse burgemeester Close vorig jaar nog de gastheer was van het fijngevoelige heerschap Alireza Zakani, de radicaal islamitische burgemeester van Teheran. ‘Een man die door het VK op een internationale sanctielijst werd geplaatst omwille van ernstige mensenrechtenschendingen.’

Eén ding is zeker: Brussel en België staan sinds gisteren nóg meer op de internationale kaart.

Philip Close

Het NatCon-incident: een internationale PR-nachtmerrie, made in Brussels

Raad van State herroept verbod: Brusselse betoging Vlaams Belang maandag toch toegelaten