Op moment van schrijven zitten we ongeveer een jaar met de nieuwe ‘big disease with a little name’. Indien we even een flashback maken naar verleden jaar, valt me vooral op hoezeer we de opkomst van de ziekte onderschat hebben. Het begon allemaal met de berichten uit China. Daar was een nieuwe mutatie van een virus opgedoken, te wijten aan de ‘culinaire horrormarkt’ van Wuhan. Na verloop van tijd moest zelfs de hele stad in quarantaine. In het nieuws hoorde je er wat van en dacht je: ‘Oh, dat klinkt inderdaad niet prettig’. Maar voor de rest zaten we vooral te kijken naar de nieuwste episodes in twee politieke processies van Echternach: de federale regeringsvorming en de brexit.

Geen ver-van-mijn-bed-show

Maar ja, China is dan ook veraf. We hadden dit ook in het verleden al meegemaakt met de SARS-epidemie en de Mexicaanse griep. En die vielen al bij al mee. Toen de eerste Vlaamse coronapatiënt, Philip Soubry, in het ziekenhuis in quarantaine moest, was de toon ook vrij relativerend. Zowel bij de virologen als in de media. Er werd zelfs geglimlacht bij ’s mans uitspraak: ‘Het eten is hier geen vette, maar ik krijg ‘s avonds wel twee Leffes’.

Echter, in onze hypergeglobaliseerde wereld is niks nog een ver-van-mijn-bed-show. Een kleine maand later begon dan de ‘chain of events’ die zou leiden tot de huidige storm. Corona kreeg ook vaste voet in Europa. Het dook op in Noord-Italië, alsook in enkele alpenresorts. Desondanks bleven veel mensen in de krokusvakantie toen op skiverlof gaan. Ook al omdat virologen en beleidsmakers zeiden dat het kon als men voorzichtig was. Na de krokusvakantie keerden deze gezinnen terug. Voornamelijk in m’n eigen streek klonken toen veel bezorgdheden van schooldirecties omtrent de teruggekeerde leerlingen. Die zouden een besmettingsgevaar vormen.

Daarom diende ik begin maart een vraag om uitleg in over deze kwestie bij minister Weyts. Een vraag die ik nooit heb moeten stellen. Op 12 maart werd ons immers na de hoorzitting over het lerarentekort in de voormiddag gemeld dat de namiddagsessie met de vragen om uitleg niet doorging. Er was een eerste coronadode gevallen (die een jaar later ondertussen al 22.000 lotgenoten kent!). Er was volop crisisoverleg met de ministers. Twee dagen later zaten we in een lockdown.

Coronacommissie

Voor ons als gezin viel de lockdown minder zwaar dan voor vele alleenstaanden. De scholen gingen dicht, de vergaderingen in Brussel werden geschrapt en we trokken ons terug in een veilige cocon. Thuiswerk in combinatie met thuisonderwijs was niet altijd eenvoudig. Maar deze verplichte isolatie bracht ons dichter bij elkaar. Na bijna een jaar smachten we wel naar onze uitjes naar de Efteling en ijsjes op een terrasje op de grote markt van Sint-Truiden.

Maar wat me nog het meest frustreerde in dit coronajaar zat eerder op professioneel vlak. De crisis, en de hiermee gepaarde lockdown, had en heeft nog altijd serieuze gevolgen op allerlei gebieden. Niet in het minst in het onderwijs. Er werden beleidsfouten beleidsfouten gemaakt. Dat ging sowieso gebeuren. Een pandemie van een dergelijke omvang was immers voor iedereen ongezien. Om daar lessen uit te trekken en het herstel naar de toekomst toe te faciliteren, werd de coronacommissie in het Vlaams Parlement opgericht.

Van oktober tot en met december hebben we op het domein onderwijs 13 hoorzittingen met tal van experten en mensen uit het werkveld gehouden over wat er misliep en wat er beter moest. Deze zittingen waren uiterst leerrijk. Ik had dan ook de volste appreciatie voor de professionals die in hun eivolle agenda tijd vrijmaakten om ons als Vlaams Parlement te informeren en van gedachten te wisselen. Helaas werden we bij de opmaak van de concluderende resolutie met beleidsmaatregelen volledig uitgesloten van de besprekingen door de systeempartijen, gaande van N-VA tot Groen. Onze op voorhand ingediende bundel met 80 beleidssuggesties werd vierkant geklasseerd.

Het cordon: tijdelijke cocon?

Het feit dat corona en de beleidsurgentie hier helaas 0,0 veranderd heeft aan het carcan van het cordon vind ik nog altijd het meest dieptreurige gegeven aan het huidige politieke systeem. In eerdere grote crisissen zag men vaak openingen in politieke dammen ontstaan richting nieuwe maatschappelijke spelers die men ervoor liever met de rug aankeek. Men denke hierbij aan de toen nog als staatsgevaarlijk beschouwde socialisten. Die werden gedurende de Eerste Wereldoorlog toch betrokken bij de regering De Broqueville.

Blijkbaar moeten echter parlementsleden en dus ook de kiezers van mijn partij te allen tijde van alle besprekingen die er toe doen, uitgesloten worden. Ook in de grootste crisis sinds de Tweede Wereldoorlog. De systeempartijen zeggen altijd wel respect te hebben voor alle kiezers, maar ze zien ons altijd nog het liefste opgesloten in een cocon. Afgesloten van de zogenaamd ‘deftige’ lieden in het bestel.

Gelukkig is in het dierenrijk een cocon slechts een fase. Een tijdelijk omhulsel waarin een tot wasdom komende rups kan groeien om erna als een sierlijke vlinder in al zijn pracht uit te vliegen en de wereld te verkennen. Vlinders helpen zo ook de bloemen om het stuifmeel te verspreiden. Zo laten ze hun biotoop groeien en bloeien. Ik wil vooral deze les uit het vak biologie blijven onthouden. Zowel wat betreft het coronavirus als onze politieke situatie.

Philip Soubry

Corona, de cocon en het cordon