Een bericht voor sociologen en politicologen die proberen dit ingewikkeld maar, wat ons betreft, sympathiek land aan de Noordzee te begrijpen of te analyseren: Franstalig België beleeft de nieuwe oorlog in het Midden-Oosten sinds begin oktober 2023 helemaal op dezelfde manier als de Vlaamse noordelijke evenknie…

In Franstalig Brussel en in Wallonië is de bevolking net zo over de gebeurtenissen in Gaza.

Kinderen van Abraham

Met vooral de zeer fundamentele vraag die ook tot in de Wetstraat is doorgedrongen: hoe gaat dit eindigen? En met welke gevolgen voor de toekomst van de twee betrokken volkeren? Het Israëlische en het Palestijnse volk hebben elk recht op een eigen grond, in de hoop dat ze ook eindelijk elkaar (h)erkennen.

Opdat deze oorlogsregio terug het Heilig Land kan worden. Waar de culturele en multireligieuze rijkdommen gezamenlijk worden beheerd. De kinderen van Abraham moeten de vredesweg terug kunnen vinden…

Dat zal verre van gemakkelijk zijn. Het huidig conflict zal allicht niet met gewone diplomatie op te lossen zijn. Maar wie niets onderneemt is onmenselijk onverschillig, maakt zich schuldig aan triest verzuim. Een verwijt dat de Europese landen na de Tweede Wereldoorlog ook konden riskeren als ze de roep om een verenigd Europa hadden genegeerd.

En laten we vooral ook hopen dat het onmenselijk strijdveld in het land van melk en honing uit het boek Exodus bij ons niet langzaam maar zeker binnen sijpelt. Al kan men er niet naast kijken: het eeuwenoud antisemitisme heeft nieuwe verwerpelijke vormen gevonden. En langs de andere kant is er de gevaarlijke islamisering van, met name, de Brusselse samenleving.

Noch Davidster, noch keppeltje…

In Brussel, de tweede Belgische stad qua joodse aanwezigheid, leeft er, volgens Bruzz, een zekere vorm van angst, en zelfs paniek. Joodse burgers vermijden de uiterlijke tekens van hun gemeenschap te dragen. Een aantal antisemitische acties zijn hen niet ontgaan. De graffiti op sommige begraafplaatsen zorgen voor een ongeziene flash-back naar het nazisme en de Shoa. Blijkt ook dat een almaar groeiend aantal joodse Brusselaars echt van plan zijn België te verlaten, hoewel hun families al eeuwen in onze streken leven. En dan hebben we het niet alleen over degenen die een maatschappelijke, politieke of economische belangrijke rol speelden of nog spelen.

Het toeval wil dat recent een zeer interessante studie is verschenen over de kleine, zeg maar de gewone joden van Brussel in de jaren tussen 1886 en 1910. Het is eigenlijk het tweede deel van een grotere studie over de joodse inwijkelingen in de hoofdstad. Het werk heet ‘Le livre des petits, répertoire des familles juives de Bruxelles’ en is van Philippe Pierret die verbonden is aan het Centre national de la recherche scientifique en actief is én in de UCL én in het Institut d’études du judaïsme van de ULB.

Een interessante terreinstudie van meer dan 500 pagina’s, rijk geïllustreerd, die ook aantoont dat de vrouwen in die gemeenschap een belangrijke rol hebben gespeeld, en nog altijd spelen.

Brusselse politici die op een of andere manier stemmen willen halen bij migratiekiezers zouden dat allemaal moeten lezen. Politici die het, net omwille van die stemmen, maar al te graag hebben over het radicalisme van de regering-Netanyahu.

Oude en nieuwe Belgen

Wie vandaag Brussel observeert krijgt de indruk dat het ooit huizenhoge Belgische talenprobleem in het niets verdwijnt in vergelijking met de omgang met de moeilijke verschilpunten tussen oude en nieuwe Belgen. Terwijl die oude tegenstellingen en problemen intussen niet verdwenen zijn en het er vaak nog altijd op lijkt dat er niets verandert. Denk bijvoorbeeld aan het soms schandalige niet-onthaal van de Vlaamse Brusselaars in een aantal ziekenhuizen…

Om het dan nog niet te hebben over de manier waarop voor sommige Franstalige politici de Vlaamse minderheid in Brussel zelfs niet meer bestaat. Ze hebben het te druk met hun verkozenen en kandidaten met migratieachtergrond. Het is een manier om de problemen die al sinds decennia bestaan absoluut niet meer ernstig te moeten nemen. En nog altijd te ageren zoals in de bewogen grote jaren van het FDF.

Terwijl het zonneklaar is dat met dit soort nieuw cliëntelisme problemen qua veiligheid en samenleven in sommige moeilijke wijken van geen kanten zullen worden opgelost. Integendeel: dit versterkt alleen maar de culturele verschillen, vergroot ook de samenlevingsproblemen. En het zou kunnen leiden tot bizarre, racistische of populistische resultaten bij de stembusgang van juni en oktober.

En dus is het dringend tijd opnieuw de echte dialoog aan te gaan. Onmogelijk ? Niet echt. Alvast in katholieke open kringen, met Franstaligen én Vlamingen, is men er zich erg van bewust dat er dringend iets moet gebeuren om de weg naar de dialoog terug te vinden.

Philippe Pierret

Geen Gaza aan de Zenne