In het Fotomuseum (FOMU) loopt een tentoonstelling over het werk van de meester-fotograaf Stephan Vanfleteren. Een parel van een tentoonstelling, met prachtige werken. Op de balie merk ik, bij de betaling van mijn toegangsticket, een uitnodigingsflyer voor een infoavond met als thema ‘Hoe racisme de gezondheid kan schaden’. Maar de grootste ergernis is voor het einde: is er sprake van christianofobie in Antwerpen?

Mercantielle prularia

De euforie over de kunst, de in beeld gebrachte ruwe realiteit eindigt zoals in elk zichzelf respecterend museum in een te fel verlichte mercantiele oase waar ze prullaria als afgeleide kunst verkopen. Bij de kaarten stuit ik op een prentkaart met daarop afgebeeld een priester met een erectie die achter een kind aanloopt met als onderschrift: Attention! Un curé! De auteur van dit verheffend kunstwerk is Atelier34zeroMuzeum uit Jette. Een product dus van een grappige, gedurfde en lekker tegen de schenen schoppende Brusselse vzw.

Verdeeldheid

Alle heisa om de Aalsterse carnavalwagens in gedachten stel ik me de vraag of deze spotprent op zijn plaats is in de shop van een overheidsinstelling. Want dat is het fotomuseum FOMU, een culturele instelling van de stad Antwerpen.

Kan het de bedoeling zijn dat een Brusselse vzw ongestoord christelijke spotprenten maakt en deze later commercialiseert via deze overheidskanalen? Want als ik er het persbericht naar aanleiding van Aalst carnaval van onze premier Wilmès erbij neem: ‘Het gebruik van referenties en stereotypen die gemeenschappen en bevolkingsgroepen stigmatiseren op basis van hun afkomst, leidt tot verdeeldheid. Het brengt het samenleven in gevaar. Zeker als het gaat om bewuste en herhaalde acties. Ons land gaat er prat op dit soort mistoestanden te blijven bestrijden.’

Met ‘herhaalde acties’ bedoelde ze niet een in oneindig aantallen gedrukte en verkochte spotprent die mensen oproept om hun kinderen te beschermen tegen priesters vermoed ik. Bart De Wever noemde de praalwagen lomp. Met de woorden van de voorzitter dus: de stad Antwerpen verkoopt lompe kaarten in hun museumshop.

Christianofobie

Niet alle priesters lopen achter kinderen aan en het is zeker zeer stigmatiserend de Kerk te verengen tot pedofilie. De premier noemt de praalwagen racistisch, een woord dat zeer gemakkelijk in de mond wordt genomen, net als islamofobie. Indien alle Joden verengen tot geldwolven lomp is en alle moslims tot terroristen islamofoob, waarom mogen we dan wel alle priesters verengen tot pedofielen?

Waarom neemt een verantwoordelijke van een museumshop geen aanstoot aan deze spotprent, maar zal ongetwijfeld nooit prentkaarten verkopen van de mohammedcartoons of van de joodse praalwagens op Aalst Carnaval? Is het grappiger om te lachen met de Kerk? Of gewoon omdat het lekker veilig spotten is? Want gedurfder of creatiever is het alleszins niet. Een spotprent waarin het element jonge kinderen gekoppeld wordt aan een imam, dat zou pas gedurfd zijn.

Vragen staat vrij

Ik heb die vragen ook gesteld aan de ontslagnemende directeur van het FOMU mevrouw Elviera Velghe en heb ik de Brusselse vzw gebeld. De directeur van het FOMU heeft me bevestigd dat deze spotprent controverse kan uitlokken en dus ook zal verwijderd worden. Dat is goed tegen de controverse, maar een stap dichter naar censuur van alle spot en geen uiting van durf naar andere geloofsgroepen.

Bij de vriendelijke man aan de andere kant van de lijn bij de Brusselse vzw sloeg de angst om het hart toen ik hem vroeg of hij spotprenten had die lachten met ook een ander geloof dan het Katholieke. Hij wist me echter wel te vertellen dat hij de praalwagens in Aalst grappig vond.

Dubbele moraal in politieke correctheid

Waarom deze tweespalt binnen ons politiek correct denken? Kritiek op de Rooms-Katholieke Kerk is altijd gerechtvaardigd en is bijna verplicht. Kritiek op de islam daarentegen is meteen islamofobie of zelfs racisme. Volgens Rabbia Saddik verwijst islamofobie naar de irrationele vijandigheid en angst in de richting van de islam, en daarom afkeer en angst tegenover moslims of de meerderheid van hen.

Christianofobie verwijst dan naar de irrationele vijandigheid en angst in de richting van de christelijke kerk, en daarom afkeer en angst tegenover christenen/geestelijken of de meerderheid van hen. Dan durf ik zeggen dat in onze huidige maatschappij een volle dosis christianofobie aanwezig is of toch op zijn minst groeiend is. Ik zal niet uitweiden over het euthanasieproces, maar de christianofobische opmerkingen waren schering en inslag bij sommige van onze columnisten.

Grassprieten

Het is een makkelijke afrekening, lekker schoppen tegen de benen van een oud krimpend machtsinstituut door een nieuw gevestigde orde van het correct geweten. Begrijp me niet verkeerd, alles en iedereen moet bespotbaar zijn in onze samenleving. Maar als de ‘rebellerenden’ alleen maar spotten met diegene waarmee men veilig kan spotten zijn het geen rebellen meer maar grassprieten, want met de stroom meedrijven kunnen grassprieten ook, als de beste.

Correctie: in een eerdere versie van dit artikel werd verwezen naar het FOMU als een instelling van de provincie Antwerpen. Door de afslanking van de provincies is het FOMU sinds 1 januari 2018 geen provinciale instelling meer, maar valt het nu onder de bevoegdheid van de stad Antwerpen. Het artikel werd aangepast.

Rabbia Saddik

Fotomuseum ondersteunt christianofobie