Sinds de Russische invasie in Oekraïne meer dan twee jaar geleden is het Westen bruut geconfronteerd met de oude oorlogsdemon. Van de Europese landen lijken alleen het Verenigd Koninkrijk, Italië en Frankrijk over een militair apparaat te beschikken dat enige indruk maakt. Klopt dat nog?

In februari van dit jaar verscheen de jaarlijkse ‘Global Firepower’- ranglijst. Die giet de militaire krachten van de wereld in een ranking. De Verenigde Staten neemt daarbij de toppositie in, gevolgd door Rusland en China. Het VK prijkt op de zesde plaats, Italië op de tiende en Frankrijk staat op de twaalfde plek. Ter vergelijking: België staat op plaats zeventig. Het herinnert ongewild aan de uitspraak van oud-luitenant-generaal Marc Thys in De Afspraak (Canvas): ‘Als er vandaag een oorlog uitbreekt, moet het Belgische leger na enkele uren met stenen beginnen werpen.’

De Britten besteden meer geld aan hun ‘Armed Forces’ dan enig ander Europees land, maar toch gaan ook daar de alarmbellen af. Het aantal troepen staat op zijn laagste peil sinds de napoleontische oorlogen. Er staan ‘maar’ 72.500 Britten onder de wapenen. Een maand na de uitspraken van de Belgische oud-militair, moest de vice-stafchef van het Britse leger, luitenant-generaal Sir Rob Magowan, toegeven dat het Britse leger het met moeite twee maanden zou kunnen volhouden tegen Rusland. Dat is geen rooskleurig vooruitzicht. Het stond ook in zoveel woorden in een rapport van het Britse leger aan het Lagerhuis. Het leger beschikt over te weinig middelen en over te weinig troepen, aldus dat rapport.

Nationale veiligheid tegen ‘as van de onrust’

De nieuwe Labour-regering van Sir Keir Starmer beloofde om het defensiebudget op te trekken. Dat wil de regering via een stappenplan doen: van 2.32% van het bruto binnenlands product dit jaar naar 2.5% tegen 2030. Althans, Labour beloofde het zo in de kiescampagne.

Voorlopig houdt de nieuwe regering daarover de lippen nog stijf op elkaar, en dat maakt het leger zenuwachtig. Volgens de kersverse legerstafchef generaal Sir Roland Walker is het Labourplan sowieso te traag. Hij hield deze week zijn eerste publieke toespraak in die functie tijdens een landoorlogconferentie voor het Royal United Services Institute. Het militair materieel is verouderd en het nieuw bestelde zal mogelijk niet tijdig beschikbaar zijn, argumenteerde de legergeneraal. Het brengt ’s lands veiligheid in gevaar.

Oorlog binnen drie jaar

Sir Roland is ervan overtuigd dat het land maar drie jaar de tijd heeft om zich klaar te maken voor een gewapend conflict. Dat conflict wordt aangestuurd door Rusland, China, Noord-Korea en Iran, de ‘as van de onrust’, aldus de generaal. Net als de Amerikanen, zijn de Britten ervan overtuigd dat China zich voorbereidt op een invasie van Taiwan tegen 2027. Het zou een nieuw globaal conflict ontketenen, een Derde Wereldoorlog.

Bovendien maakt het VK zich zorgen over het nucleaire programma van Iran en over Rusland. Moskou blijft ook na een eventuele nederlaag in Oekraïne een gevaar, omdat het dan uit zal zijn op wraak. De generaal spreekt alleszins nog niet over ‘stenen werpen’. Hij gelooft dat het VK tegen ten vroegste 2027 een strijdbare legermacht kan klaarstomen. Tegen 2030 moet de Britse militaire macht verdrievoudigd zijn. Het Britse leger wil zich voorbereiden tegen een groeiende alliantie tussen Rusland, China, Noord-Korea en Iran.

De uitspraken van de stafchef moeten ook gelezen worden als een waarschuwing aan het adres van de Labour-regering. Die wil een herziening van de huidige besteding van de budgetten met mogelijk schrappingen van bepaalde uitgaven, voor het pad van de nieuwe defensie-uitgaven opgestart wordt. Het leger wil het kabinet Starmer aanmoedigen om vooral werk te maken van de gedane beloftes.

Rob Magowan

Britten hebben nog 3 jaar tijd om zich voor te bereiden op oorlog, waarschuwt stafchef