De kweekschool van de Franse elite, de ENA, verdwijnt. Vlaanderen heeft zijn ENA, de Vlerick Business School. Snapshot van scholen voor een toekomstige bovenlaag. Alhoewel die dat, gezien de tijdsgeest, niet willen geweten hebben. De MBA’s oriënteren zich door de huidige volksziekte minder op de VS. Dat schept kansen voor de niet-Amerikaanse zakenscholen.

De ENA (École Nationale d’Administration) waar de Franse elite zich ontplooit, gaat voor de bijl. President Macron sluit, na zijn belofte aan de gele hesjes — weg met de faveurtjes voor de Franse bovenlaag — de ENA. De ENA werd precies gesticht om de Franse politiek en ambtenarij te democratiseren. Er vloeiden duizenden zogenaamde enarques uit die in semimilitaire trant opgeleid werden. Emmanuel Macron en andere top-Fransen in de ambtenarij, de politiek en het bedrijfsleven zijn enarques sedert generaal de Gaulle de ENA oprichtte in 1945 ‘als basis van de nieuwe staat’.

Vernieuwend Vlaams ondernemen

De Vlerick Business School ontstond met een vergelijkbare zending. Namelijk ‘de basis vormen van het vernieuwende Vlaamse ondernemen’. Zij telt vandaag 680 studenten. Haar geboortetaal was het Nederlands. Sinds 20 jaar wordt voor de MBA- en Masteropleiding gekozen voor het Engels. De opleidingen op maat (in bedrijven) vinden zowel plaats in het Nederlands als in het Engels.

Door covid-19 zakten de inschrijvingen voor 2020-2021, vooral van internationale studenten. Die vertegenwoordigen nu 25% van het studentencorps, voor corona was het 33%. Dat percentage zal opnieuw gaan naar het oude peil. Internationaal boeten door corona de Amerikaanse MBA’s immers in aan belangrijkheid, vergeleken met het niet-Amerikaanse aanbod. Dat blijkt uit recente cijfers van The Economist. Bij de Masteropleidingen van VBS werd het krimpende internationale deel gecompenseerd door de aangroei van Belgische studenten.

Loont het om Vlerick Business School te volgen? Ja, aldus Patricia Rousseau, woordvoerder: ‘De beste graadmeter is de mate waarin afgestudeerden een job vinden, en die blijft wat VBS betreft zeer hoog. De waarde van een MBA wordt ook gemeten door internationale rangschikkingen. De voltijdse MBA-opleiding van VBS staat op het nummer 52 in de QS World University Ranking. En in de top 20 voor “return on investment”. De Masteropleiding staat in de top 30 wereldwijd van de Financial Times Ranking en in de QS World University Ranking’.

Vlerick Boys

André Vlerick was een briljante en aristocratische flamingant, student, ambtenaar (van het Marshallplan in België), politicus, professor en, als zo vaak, een telg van een franskiljonse familie. In 1953 begon hij in Gent met een postuniversitaire opleiding om met goed geschoold talent de Vlaamse KMO’s en MO’s te assisteren bij hun groei.

Vlaanderen vatte regionale economische initiatieven aan. De wederopbouw na 1945 liep. Het Vlaamse bedrijfsleven hunkerde naar familiaal en niet-familiaal talent. Vlerick beoogde de Vlaamse volksverheffing (mag dit oubollige begrip nog?) in het zakenleven. Uit de beginperiode met 30 studenten groeide de Vlerick Business School. Die draait intussen mee in de internationale top van de managementopleidingen.

Netwerken was een troef. In de voorbije zeventig jaar werden de Vlerick Boys, later plus Girls, zoals de huidige rector, Marion Debruyn (burgerlijk ingenieur en Vlerick-alumnus), een begrip. Daar werd in het kleine Vlaanderen besmuikt om gegrinnikt. In De Standaard regende het op de economische bladzijden vaak pissige commentaren over de Vlerick Boys. Het waren dikke nekken, bluffers, eliteknapen. Een mengeling van jaloezie en onkunde van de ex-AVV-VVK-krant.

Ontzuilde zakenschool

Tijdens de raid van Carlo de Benedetti op Generale Maatschappij van België, 1988, groeiden bij de Vlerick Boys initiatieven om de overname op het Vlaamse bedrijfsleven te oriënteren. Ettelijke Vlaamse MO’s trokken naar de aandelenbeurs aan de hand van alumni van André Vlerick. Vlerick Business School vormde het officierenkorps van de Vlaamse vernieuwende ondernemingen.

De Vlerick Boys hadden een zeer persoonlijke band met de charismatische stichter. André Vlerick was kinderloos. Zijn studenten waren haast semi-kroost. Naast het vroede was er het zotte: de jaarlijkse residentiële uitstap (incluis vrouw en kinderen) met cabaret, feestmalen, sport en spel. Ook op de skilatten werd een traditie gevestigd. Hard werd en wordt er geblokt in Gent, later ook in Leuven, Brussel en Beijing.

Na André Vlerick (overleden in 1990) namen anciens als Roland Van Dierdonck, Louis Verbeke en Luc De Bruyckere de school over. Zij schoeiden haar op een bredere leest. En ze lukten erin om een ontzuilde zakenschool te stichten met een dubbele campus: de Vlerick Leuven Gent Management School (een draak van een naam om lange tenen te ontzien aan de Dijle, na de wittebroodsjaren viel die grap weg).

Roland Van Dierdonck

Vooruit met Vlerick