Het ‘enfant terrible’ van de Britse journalistiek Julie Burchill, noemt de woke beweging ‘een nieuwe manier om de ideeën van de werkende klasse te onderdrukken.’ Ze voorspelde enkele maanden geleden dat er in de toekomst een confrontatie zou komen tussen de onteigende arbeidersklasse en hun nieuwe woke heersers.

Burchill ziet woke als een ideologie van onderdrukking. ‘Het is een uitdrukking van minachting voor mensen die zich niet zomaar laten onderwerpen.’ In haar visie zijn die woke geprivilegieerde linksliberalen die zich voordoen als revolutionairen en die beweren te ‘strijden voor meer rechtvaardigheid’ eigenlijk gewoon het establishment.

Canadese truckers

Burchill deed die uitspraak in een interview enkele maanden geleden, lang voor de werkende klasse bij monde van de Canadese truckers in opstand kwam tegen het annuleren van fundamentele vrijheden door de Canadese Premier Justin Trudeau. Misschien is die analyse inderdaad accuraat om het woke-fenomeen breder te duiden.

Bij ons halen echte communisten hun neus op voor de groenlinks liberale woke-ideeën, die ze zien als een ‘bourgeois ideologie.’ De klassieke klassenstrijd is immers niet aan woke besteed. Woke reduceert elk individu tot zijn of haar onveranderlijke uiterlijke kenmerken. Wokeness is een obsessie om het leven en de geschiedenis van de mensheid te zien als een machtsstrijd tussen onderdrukkers en onderdrukten. Het is een ongezonde manier om naar het leven te kijken en een lelijke manier om over jezelf en anderen na te denken.

Verdeel en heers

Het valt op dat de aanhangers van de ideologie meestal hoogopgeleid zijn en werken in goedbetaalde jobs in academia, media, de administratie en de openbare instellingen. Het zijn vaak mensen met crisisbestendige jobs en een welvaartsvaste wedde die amper last gehad hebben van de pandemie of de weglopende inflatie. Ze worden gesteund door zowel de politieke als de zakelijke upper class die in deze ideologie een handig instrument zien voor een ‘verdeel en heers’-strategie.

Het betreft hier de meest geprivilegieerde elite die door allerlei uitzonderingen en/of fiscale constructies ontsnappen aan de verpletterende belastingdruk waaraan de gemiddelde middenklasser nooit ontsnapt. ‘Wokeness’ is voor deze elite een uiterst gemakkelijke hefboom om hun macht nog verder toe vergroten zonder dat hen dat al teveel kost. ‘Diversiteit, inclusie en gelijkheid’ zijn hoogdravende concepten waarvan de implementatie relatief goedkoop is.

Werknemers betalen daarvoor opnieuw een zware prijs. De ideologie verdeelt de werkvloer en verpest de sfeer onder werknemers. Ze maakt authentieke communicatie onmogelijk en leidt tot een totalitair sfeertje waar iedereen op zijn woorden moet letten: de HR-afdeling en de anti-BIAS-afdelingen luisteren altijd mee. Voor het minste kan je gecanceld worden of een sociale paria worden. Wie heeft daar baat bij? Alweer: het establishment.

Woke kapitalisme

Ross Douthat van de New York Times formuleerde in 2015 het idee van een ‘woke kapitalisme’ waarin economische waarde geruild wordt voor symbolische waarde. In plaats van dure economische concessies, geven grote bedrijven en multinationals liever ‘retorische placebo’s’ die hen veel minder kosten. Door toegevingen aan de machtige linksliberale elite hopen ze niet alleen hogere belastingen en toenemende regelgeving te ontlopen.

Concreet: in ruil voor het censureren van vervelende (conservatieve) meningen ontlopen big tech-bedrijven anti-trust maatregelen. Zo lang ze die vervelende Joe Rogan & consorten maar in toom houden. Wat Rogan overkomt gaat niet over wat hij gezegd of gedaan heeft. Men wil demonstreren wat er gebeurt als je tegen het establishment in gaat. Er ontstaat een hels huwelijk tussen Big Government en de nieuwe oppercensor Big Tech. Het kind van de rekening zijn onze fundamentele vrijheden en de basiswaarden van de westerse democratie zelf.

Corporatisme en het WEF

Ook bij ons rapporteren grote bedrijven en beursgenoteerde ondernemingen vandaag recordwinsten. Het is niet toevallig dat net in die corporatistische bedrijven die het dichtste tegen de overheid aanleunen de woke-ideologie het verste is doorgedrongen. Een verdeelde werkvloer die piekert over het gebruik van de juiste voornaamwoorden of microagressies komt niet toe aan de noodzakelijke eenheid om harde economische eisen af te dwingen.

En er is nog een extraatje voor steeds groter wordende multinationals met steeds minder concurrenten: toegang tot kapitaal en subsidies. Het is bijzonder lonend om mee te drijven op dit modieuze culturele moment. DPG Media kondigde trots een overheidslening van 100 miljoen euro door het EIB aan, bovenop de massale jaarlijkse Belgische mediasubsidies. Woke is great for big business. Goedkope toegang tot kapitaal is essentieel. Daarvoor is de Environmental, Social en Governance Index een steeds belangrijkere indicator.

De ESG-index is een sociale credit score naar Chinees model. Wie hoog scoort weet zich verzekerd van toegang tot de WEF-elite en de financiële kartels waar monopolies gemaakt worden. Het is een instrument waardoor ons systeem afglijdt naar een Chinese stijl van kapitalisme dat schuilt achter het eufemisme ‘stakeholder kapitalisme’. Het dictum van vaste WEF-bedevaarders als fondsbeheerder en Blackrock-CEO Larry Fink “go woke or go broke” heeft alles met macht en helemaal niks met sociale rechtvaardigheid te maken.

Ross Douthat

Woke: een ideologie van onderdrukking

Pandemie en dramademocratie