Binnen de CD&V is er aan afrekening met Wouter Beke aan de gang. Er hangen donkere wolken boven de partij. Ze botst tegen haar electorale ondergrens. De christendemocraten vielen samen met de NV België, nu dreigt de partij samen met het federale koninkrijkje ten onder te gaan. De nakende stemming over de versoepeling van de abortuswetgeving hypothekeert bovendien de kans op slagen van de Arizona-coalitie. De communicatie van Joachim Coens stak schril af tegen de houding van Bart De Wever.

Wouter Beke naar de exit

Voor zijn belabberde aanpak van de coronacrisis ligt de positie van Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) zwaar onder vuur. Volgens Het Nieuwsblad is zijn positie zo precair dat de partij op zoek gaat naar een elegante uitweg. De kritiek op zijn aanpak gaat niet meer liggen. Eerst was er Margot Cloet – topvrouw van Zorgnet-Icuro – die in de media moest aandringen om ‘een globale werkgroep’ op te richten. Uit getuigenissen van de coronacommissie in het Vlaams Parlement blijkt dat Wouter Beke de alarmkreten van de woonzorgcentra aanvankelijk niet ernstig nam. Ook is men in de partij niet vergeten hoe Wouter Beke in oktober van vorig jaar zichzelf tot minister bombardeerde, tot groot ongenoegen van een flink deel van de achterban.

Binnen zijn eigen partij wordt hem vooral een gebrek aan betrokkenheid, inlevingsvermogen en vakkennis verweten. Welzijn is steeds het departement geweest waar de CD&V zich op heeft kunnen profileren. Het departement zou wel eens vlug voor heel wat electorale ellende kunnen zorgen. Uit de laatste peilingen blijkt dat de partij van Beke op een bodemkoers van amper 11,8% zit. Mogelijke verkiezingen zouden de partij in een existentiële crisis kunnen duwen. Een uitweg uit de impasse bestaat erin dat Wouter Beke gouverneur van Limburg wordt.

Belabberd optreden van Joachim Coens

De onvrede binnen de partij gaat over meer dan het optreden van Wouter Beke. Volgens insiders zouden de topministers naast elkaar werken en is het bovendien onduidelijk wat de strategie van de partij momenteel is. Ook de matte indruk die de nieuwbakken voorzitter Joachim Coens geeft, maakt de crisis nog acuter. Bij de poging om een federale regering op de been te brengen, loopt hij er wat verweesd bij en straalt hij vooral machteloosheid uit.

Zo onderbrak hij de regeringsonderhandelingen omdat de liberalen een stemming over de versoepeling van de abortuswet in het parlement willen. Nog geen dag later zat Joachim Coens gedwee weer aan de onderhandelingstafel, terwijl het ernaar uitziet dat de Kamer nog voor de vakantie zal stemmen over de versoepeling van de abortuswet. Coens stond met de broek op de enkels.

De reden dat Joachim Coens als voorzitter verkozen werd boven de veel dynamischere en flamboyante Sammy Mahdy is dat de partijkaders vooral uit bejaarden bestaan. Veel van deze mensen kozen voor de ‘rustige’ aanpak van Coens, met alle gevolgen van dien. De kans is reëel dat de partij grotendeels uitsterft nog voor ze electoraal wordt gedecimeerd.

Vijfde wiel

De partij kan maar niet wennen aan haar rol als bankzitter. Jarenlang was de partij in Vlaanderen incontournable, momenteel mag ze blij zijn als ze erbij hoort. Decennialang leverde de partij de eerste ministers van dit land, verdedigde ze de Belgische status quo, was ze de partij van het midden en vergroeid met de macht.

De verschillende staatshervormingen – die van België een onbestuurbaar kluwen heeft gemaakt met een versplintering van bevoegdheden en een overdaad aan regeringen en ministers – zijn een product van de vele compromissen die de partij sloot. De partij verkocht haar ziel en haar principes totdat de christendemocraten tot de invertebrata gingen behoren. Niemand weet nog waarvoor de partij staat. Manu Ruys – voormalig hoofdredacteur van De Standaard – omschreef de CVP – de voorloper van de CD&V – als de partij van de ‘zelfbeschadiging’. De CD&V steekt nog een tandje bij en kan gerust als de partij van de zelfvernietiging worden beschouwd.

Ongeloofwaardige achterkamerpolitiek

In Het DNA van Vlaanderen omschrijft Jan Callebaut de CD&V als de partij die geen leiding meer kan geven. De partij wordt volgens Callebaut niet meer geassocieerd met open, vooruitstrevend, dynamisch, krachtig, vernieuwend, charismatisch en inspirerend. Ze wordt ook niet meer als succesvol en eerlijk beschouwd. De partij heeft intussen op communautair vlak al haar principes verraden en heeft ten koste van alles gekozen voor de macht. Volgens Callebaut werd de CD&V door de Vlamingen geassocieerd met ‘menselijk’ maar dat zal na de desastreuze doortocht van Wouter Beke op het departement Welzijn ook wel flink aangetast zijn.

Volgens Callebaut moet de CD&V ‘eerlijker’ zijn. De partij moet transparant en eerlijk communiceren. De CD&V geeft de indruk dat de problemen in beperkte cenakels kunnen worden opgelost. ‘De achterkamerpolitiek is nefast voor de partij’. Wouter Beke en Kris Peeters vormen het gezicht van de ongeloofwaardige achterkamerpolitiek.

Het communicatief gestuntel van Joachim Coens over de nakende stemming over de versoepeling van de abortuswetgeving stak schril af tegen de open, offensieve houding van Bart De Wever die van de abortuskwestie een breekpunt maakte. De CD&V heeft andermaal verzaakt om duidelijke taal te spreken en verkoos voor een schaamtevolle aftocht om de kool en de geit te sparen. Ze verkoos om de kansen voor een mogelijke Arizona-coalitie gaaf te houden. Joachim Coens liet zich door Bart De Wever de kaas van tussen het brood nemen.

Versplintering en doodstrijd

De spectaculaire achteruitgang van de drie traditionele partijen in Vlaanderen – de Open Vld, de sp.a en de CD&V – verzinnebeelden de doodstrijd van België. Samen waren de drie partijen in 2004 nog goed voor 65,54% van de stemmen. In 2019 viel deze score terug tot slechts 38,6%.

Vooral de electorale achteruitgang van de christendemocraten is dramatisch. Als er vandaag verkiezingen zouden zijn, dan zou de partij nog geen derde van de stemmen halen in vergelijking met 1971.

Net als België zal de CD&V bij de volgende verkiezingen moeten knokken voor haar voortbestaan. Als de partij verdwijnt, rest er nog een versplintering aan lokale bastions en baronieën. De partij heeft haar ziel en principes verkocht om België te laten voortbestaan. Nu België dreigt te verdwijnen, gaat ze mee ten onder.

Sammy Mahdy

Wouter Beke versnelt ondergang CD&V