Als onze vertegenwoordigers des volks in Europa bij hun maandelijkse verblijf in Straatsburg de kerstmarkt bezoeken, moeten ze vanaf dit jaar rekening houden met het nieuwe reglement. De groene gemeenteraad heeft beslist de verkoop van allerlei producten op de kerstmarkt te verbieden. Tot grote woede van handelaars en inwoners die protesteren tegen deze verregaande inmenging. Het begin van een afbraakpolitiek die moet leiden naar de verdwijning van de kerstmarkt?

Lijst van verboden producten

Dit is de officiële lijst van voedingsproducten die vanaf dit jaar niet meer mogen worden verkocht op de kerstmarkt van Straatsburg. Het gaat om champagne, popcorn, kerstdonuts, tartiflette (op basis van aardappelen, kaas, spek en witte wijn), gebraden kip, en raclette.

Er is ook een lijst van verboden niet-voeding: haarbanden, kerstlaarzen, paraplu’s, vlechtwerk, poncho’s, petten, kerstartikelen voor honden en katten.

En dan is er ook nog een lijst ‘verboden onder voorbehoud’, wat dat ook moge betekenen. Het gaat om asbakken, flesopeners, broodplanken, kerstdassen, kruisbeelden, sneeuwbollen, kerstaffiches, postkaarten, kalenders, muismatten, tandpasta en onderhoudsproducten.

450 jaar oud

De aloude kerstmarkt van Straatsburg heet in het Elzassisch Christkindelmärik. Ze bestaat sinds 1570 en baadt in de sfeer van de Duitse traditionele kerstmarkten. De kerstmarkt begint op de eerste zaterdag van de advent en eindigt op 24 december. Meer dan twee miljoen bezoekers uit de hele wereld komen er jaarlijks op af.

Toegegeven, kerstmarkten van zulke omvang lijken soms meer op een kermis of op een supermarkt in openlucht. Meer lokale en artisanale producten zou wellicht beter zijn. Maar of die evolutie er zal komen door groene dictaten, verbodslijsten en politieke bemoeienissen allerlei?

Groene gemeenteraad

Men krijgt de verkozenen des volks die men verdient. Dat de groenen in Straatsburg twee jaar geleden aan de macht kwamen, heeft vooral te maken met het absenteïsme, de enige overwinnaar van de verkiezingen in Frankrijk in de laatste jaren. In Straatsburg hebben maar 37 % van de inwoners gestemd voor de tweede ronde van de laatste gemeenteraadsverkiezingen. Zo zijn de groenen van de linkse partij EELV, wat staat voor Europe-Ecologie-Les Verts, aan de macht gekomen.

Bij het minste incident is er voor zo’n bestuur geen draagvlak, want men vertegenwoordigt maar een kleine minderheid van de bevolking. Hoeveel is 41% van 37 % van de stemmen zoals in Straatsburg het geval is? Als je dan de Elzassers gaat dicteren wat mag en niet op hun kerstmarkt, is dat zoals spuwen op de zwijgende meerderheid én op een oeroude traditie.

Mevrouw de burgemeester

De winnares van de gemeenteraadsverkiezingen van 2020, op de lijst van EELV, in Straatsburg, tevens huidige burgemeester, heet Jeanne Barseghian. Als vrouw, als groene, en nu als burgemeester van een grote stad, bezit ze het ideaal profiel voor latere nationale ambities. Barseghian is 42 jaar oud en heeft een opleiding genoten als juriste. Ze kwam naar Straatsburg om milieurecht te studeren, en bleef er wonen. Ze studeerde ook in Münster en Berlijn en haar partner is Duits. Meer banden heeft ze niet met deze toch, historisch gezien, zeer bijzondere stad, en dat laat zich voelen. Ironisch genoeg werkte ze tijdens haar studies, als verkoopster op… de Straatsburgse kerstmarkt.

Militante sinds meer dan twintig jaar voor allerlei groene initiatieven, was haar eerste bestuursdaad als burgemeester het formuleren van een ‘verklaring van klimatologische hoogdringendheid’ in Straatsburg. In feite is deze verklaring niets anders dan een uitgekiende communicatie. Voor het overige is het programma zogezegd typisch groen, meer bomen in de stad, stopzetten van alle grote projecten, meer betalen voor parkeren, meer belastingen voor B&B’ s, minder licht.

Een groen project dat geen groen licht kreeg, was het plan van de nieuwe gemeenteraad om een subsidie van 2,5 miljoen euro toe te kennen aan de Turkse vereniging Millî Görüs, voor de bouw van de Eyyub Sultanmoskee in Straatsburg. De subsidie werd in april jl. afgevoerd na zware druk van de Franse minister van binnenlandse zaken, Gérard Darmanin. Hij beschuldigde de Straatsburgse burgemeester ervan ‘buitenlandse inmenging’ te subsidiëren.

Armeense roots

Zelf is Jeanne Barseghian geboren in een Parijse voorstad uit een Bretoense moeder en een vader met Armeense roots. Haar vader behoort tot de gemeenschap van Turkse Armeniërs. Sarkis Barseghian, haar overgrootvader, werd als een van de eerste Armeniërs aangehouden en vermoord op 24 april 1915, samen met nog 250 andere Armeense intellectuelen en leiders in Istanboel. Deze datum geldt als het begin van de Armeense genocide. Het is haar grootmoeder, de schrijfster Berdjouhi Barseghian, ooit een van de drie eerste vrouwelijke volksvertegenwoordigers van de democratische republiek Armenië, die uiteindelijk in 1924 voor de Sovjets naar Frankrijk vluchtte.

Dat verklaart waarom Jeanne Barseghian Armeens studeerde. Ze hielp ook mee aan een documentaire over Armenië voor ARTE. In Straatsburg richtte ze een afdeling van de vereniging SEVAK op, genoemmd naar de Armeense dichter en vertaler Parouir Sévak, die de socioculturele banden tussen Europa en Armenië wil versterken.

Een seculiere kerstmarkt

Straatsburg noemt zich graag ‘kersthoofdstad’. Zelfs een groene burgemeester kan dat niet negeren. En toch… Barseghian en haar team trachten na alle commotie de verbodsbepalingen te rechtvaardigen met de verklaring dat de kersmarkt ‘een republikeinse en seculiere organisatie is, maar met de magie van historische en traditionele wortels’.

De stad gaat nu, zoals dat heet, in gesprek met de handelaars en de inwoners om een en ander trachten uit te klaren. Het groene gemeentebestuur is zogezegd niet verbaasd over de polemiek maar ‘werkt naarstig verder’. Arrogantie en betweterij is eigen aan het groen activisme van hier tot in Straatsburg. Maar voor handelaars die hun voorraden voor de kerstmarkt maanden op voorhand moeten bestellen, zijn de investeringen al lang achter de rug. Ze kunnen zich na twee jaar covid geen nieuwe financieel fiasco veroorloven.

Niet alle plannen van de stad zijn al uit de doeken gedaan. Wat ook in de lucht hangt, is een beperking van de kerstmarkt in duur en in tijd, omwille van de ‘energiecrisis’. Benieuwd of de groenen dàt nog gaan durven doordrukken na de ontstane polemiek.

Lachen of wenen?

Op sociale media maken heel wat Elzassers zich vrolijk over de heisa. Een kleine bloemlezing: ‘Is het verbod op champagne bedoeld als een promotie voor de Crémant d’Alsace?’, ‘Geen raclette meer in kaasland? Het einde van de wereld is nabij!’. Er zijn ook ernstigere reacties: ‘Het stadsbestuur moet zich enkel bezig houden met de huur van de standplaats. De handelaars zijn wijs genoeg om hun aanbod zelf te reguleren.’ Of ‘Geldt het verbod op kruisbeelden ook voor tekens en symbolen van andere religies, zoals de islamitische sluiers?’ En nog: ‘Binnenkort ook boeken of muziek verbieden?’

Verborgen agenda?

Het valt op hoe de groenen, overal in Europa en ook hier in Straatsburg, elke dag een beetje totalitairder te werk gaan om de gedragingen van mensen en instellingen naar hun hand te zetten. De echte vraag in Straatsburg is: bestaat er een verborgen groene agenda om de kerstmarkt op termijn te sluiten?

De krant Les dernières nouvelles d’Alsace probeert de nieuwe ‘ideale wereld’, die onder onze ogen ontstaat, nog humoristisch te benaderen en blijft positief: ‘We zijn gerustgesteld voor de volgende edities. Dankzij de verdwijning van petten en raclet, wordt de magie van de Straatsburgse kerstmarkt in ere hersteld.’

Sarkis Barseghian

Groene gemeenteraad Straatsburg verbiedt kruisbeelden op kerstmarkt