Donald Trump heeft het al een paar keer gezegd en nu herhaalt hij het nog eens. ‘Ik zal ervoor zorgen dat de volledige dossiers over de moorden op JFK en RFK openbaar worden gemaakt.’ Het zal onafhankelijk presidentskandidaat Robert F. Kennedy Jr. als muziek in de oren geklonken hebben. Maar dat is niet de enige reden waarom de ex-Democraat nu plots de Trump-campagne steunt.

Er zijn maar weinig familienamen die in de Verenigde Staten luider klinken dan die van de Kennedy’s. Erg logisch is dat niet: de twee meest bekende familieleden, president John F. Kennedy (JFK) en diens broer en presidentskandidaat Robert F. Kennedy, piekten in de jaren ’60 van de vorige eeuw. Veel kregen ze in de tijd niet gedaan. Al verklaart de reden waarom wel de houdbaarheidsdatum van de Kennedy-naam.

Op 22 november 1963 werd John, de 35e president van de Verenigde Staten, vermoord terwijl hij in een presidentiële autocolonne door Dallas (Texas) reed. Vijf jaar later, op 5 juni 1968, werd ook Robert neergeschoten tijdens zijn eigen campagne voor het presidentschap. Voor beide aanslagen werd snel een dader gevonden: Lee Harvey Oswald, een Sovjetsympathisant, voor JFK, en Sirhan Sirhan, een Palestijnse anti-Zionist, voor RFK.

Tegenstand

Robert F. Kennedy Jr. (RFK Jr.) is de inmiddels zeventigjarige zoon van RFK en neef van JFK. In 2023 lanceerde Kennedy zijn kandidatuur voor de presidentsnominatie van de Democratische Partij, de politieke formatie waarmee zijn familie na de Tweede Wereldoorlog onlosmakelijk verbonden was. Dat deed hij tot grote consternatie van het partijestablishment, want er liep geen open sollicitatieprocedure voor de nominatie: Joe Biden was de president en mocht geen interne tegenstand dulden.

Peilingen toonden evenwel aan dat die tegenstand wel degelijk bestond. Kennedy, relatief onbekend bij het bredere publiek, kon meteen rekenen op de steun van zo’n 20 procent van de Democratische partijbasis. Sterk voor een uitdager van een zittend president. Biden bleef steken op ongeveer 65 procent.

Om een echte doorbraak te vermijden, kozen de Democratische partij en de media ervoor om de Kennedy-telg dood te zwijgen: geen debatten, geen interviews, geen ondersteuning. Ook weigerde het Witte Huis van partijgenoot Joe Biden hem Secret Service-bescherming te verlenen. Extra opmerkelijk, gelet op het vroegtijdige einde van zijn vader en oom.

Onafhankelijk

Dat veranderde pas in juli, toen een kogel net niet door het hoofd van Donald Trump boorde. Aan die bescherming kwam ook weer een einde toen Kennedy op 26 augustus zijn campagne beëindigde en zijn steun uitsprak voor de Republikeinse presidentskandidaat.

Als u de voorbije dagen iets las over Robert Kennedy, was het waarschijnlijk weinig vleiend. ‘Complotdenker’ passeerde zeker de revue. Wie zich beperkt tot de vaderlandse verslaggeving mist, zoals wel vaker, de kern van de zaak. Dat is jammer, want de overstap van Kennedy zegt minder over de man en meer over de Amerikaanse democratie en haar tweepartijensysteem.

Al in oktober, zes maanden na de lancering van zijn kandidatuur, besloot Kennedy het over een andere boeg te gooien. De boycot door de Democratische Partij — zíjn partij — bleek effectief: Kennedy zou als onafhankelijke deelnemen aan de presidentsverkiezing. Daarmee kwam hij niet alleen in het vaarwater van Joe Biden terecht, maar ook in dat van Donald Trump. Een derde hond die van beide kandidaten procentpunten afsnoepte.

Obama

Na de vervanging van Joe Biden door Kamala Harris aan de Democratische zijde, zag het ernaar uit dat Kennedy een zwaardere last zou zijn voor Trump dan voor zijn Democratische tegenstrever. Toch in de swing states. Dat betekende dat Kennedy voor een moeilijke keuze stond: zijn eigen campagne doorzetten en riskeren dat de inmiddels door hem verfoeide Democratische Partij het Witte Huis van zijn oom claimt, of ermee ophouden en Donald Trump steunen. Hij koos voor de tweede optie.

Kennedy is geen Republikein. Wie hem vandaag in een (extreem)rechts kamp probeert te duwen, liegt of weet niet waarover hij het heeft. Kennedy is een Democraat, zij het één van het type dat niets moet weten van het oikofobe, almaar meer autoritaire gedachtegoed van de nieuwe Democratische Partij. In 2008 werd hij nog overwogen door de als centrist (centrumkandidaat, red.) verkozen Barack Obama als minister van Milieu. Dat hij uiteindelijk niet gekozen werd, had veel te maken met de perceptie dat hij te línks was, en Obama een ‘radicaal’ imago zou aansmeren.

Links

Kennedy is bijzonder kritisch over de bankensector, de fossiele brandstoffenindustrie en de grote farmaceutische bedrijven. Een kritiek die weinig verschilt van de standpunten van de radicaal-linkse senator Bernie Sanders. Kennedy is voorstander van een vermogensbelasting en een herverdeling van welvaart en is al decennia een voorvechter van de Groene Zaak. Net als zijn vader en oom zet hij zich al zijn leven lang in voor de vooruitgang van zwarte Amerikanen.

Toch werd Kennedy de voorbije tien jaar niet omarmd door de Democratische Partij. Ten eerste omdat hij zich altijd negatief uitlaat over de invloed van de bureaucratie, de ‘deep state’, in de Verenigde Staten. De administratie is de vriend van de Democratische bestuurder; kritiek uitoefenen wordt bijgevolg weggezet als ‘rechts’, zelfs ‘extreemrechts’. Jammer voor Robert Kennedy.

Ten tweede omdat de man maar weinig respect heeft voor de (medische) wetenschap. Hij gaat hier ver in, te ver. In het bijzonder zijn algemeen verzet tegen vaccins, stoot heel wat Democraten tegen de borst. Dat zijn presidentscampagne van start ging onmiddellijk na een pandemie waarin prominente Democraten hun politiek kapitaal hadden ingezet om een nieuwbakken vaccin te promoten, hielp hem ongetwijfeld niet. De wetenschap is de vriend van de Democratische bestuurder. Dus werd Robert Kennedy de vijand.

Tot slot omdat Robert Kennedy zich niet laat controleren door de partij. De hoofdzonde. De Democratische Partij is, in tegenstelling tot de Republikeinse, een goed geoliede machine die geen stoorzenders verdraagt. Kamala Harris begreep dat, en werd presidentskandidaat. Robert Kennedy begreep dit niet, en werd door ‘zijn’ mensen politiek in het hoofd geschoten. Maar net als bij Trump, ging het om een schampschot. Still alive, still kicking.

Sirhan Sirhan

En toen koos een Kennedy voor een Republikein