Uit de uitzending van gisteren, die u in haar geheel hier kunt zien.

Élisabeth Lévy: Voor we afscheid nemen, toch een woordje over Éric Zemmour, die werd weggewerkt bij iTélé, als gevolg van een toch wel schaamteloze manipulatie van zijn uitspraken in een Italiaans dagblad, en van de druk …pardon ik herstel, er was de minister van Binnenlandse Zaken die min of meer om zijn hoofd vroeg, twee redacties, die van RTL en die van iTélé die afstand van hem hebben genomen, en tot slot heeft iTélé besloten om het zonder…
Alain Finkielkraut: Om hem te ontslaan.
Élisabeth Lévy: …om het maar zonder de kip met de gouden eieren te stellen, wat bijna angstwekkend is.
Alain Finkielkraut: Ja, en waarom is dat angstwekkend? Al mijn bedenkingen tegen het boek van Zemmour formuleerde ik eerder al, met name in dit programma, maar dit neemt niet weg: van deportatie heeft hij niet gesproken en de vraag naar deportatie werd hem niet gesteld, zoals de journalist van de Corriere della Sera die hem had geïnterviewd ook heeft bevestigd. Hij heeft dus …er is een schandaal gecreëerd op basis van niets. Wat ik vaststel is dat er vanzelfsprekend altijd een strijd is geweest tussen vrijheid van meningsuiting en censuur. Maar de censuur werd door de Staat belichaamd, en de journalisten verdedigden de vrijheid van spreken. Vandaag zijn het de journalisten die als eersten om censuur roepen. Zijzelf zijn het trouwens die hun medeburgers in de gaten houden, zoals je elke dag kunt zien bij Mediapart [een onafhankelijke …weliswaar gesubsidieerde nieuws- en opiniesite, ongeveer zoals hier DeWereldMorgen]. Wat wij nu zien gebeuren, is dat de Staat altijd maar zwakker wordt, en de journalistiek sterker en sterker. Ik zal niet zeggen totalitair, maar hun macht lijkt mij tegelijk drukkend en verontrustend. En dan…
Élisabeth Lévy: Verbijsterend was het trouwens te horen dat, ik meen zelfs Edwy Plenel*, maar echt heel wat journalisten het ontslag hebben toegejuicht.
Alain Finkielkraut: Zeg dat wel! Van de antiracistische verenigingen zijn we dat gewend, maar van de kant van journalisten, dat is toch wel eigenaardig, een ommekeer. Daarnaast ook interessant was het de minister te horen, de woordvoerder van de regering, Le Foll, wat is zijn voornaam ook alweer…
Élisabeth Lévy: Stéphane Le Foll.
Alain Finkielkraut: Stéphane Le Foll… van hem te horen dat Zemmour in persoon het probleem was van Frankrijk. En dan zie je pas wat politieke correctheid inhoudt. Niet enkel zegt de politieke correctheid ons wat we moeten denken, zij vertelt ons ook wat we moeten zien. Je hebt niet meer het recht om te zien wat je ziet. Trouwens het is niet wát je ziet dat problematisch, verontrustend en schandalig is, maar het feit zelf dát je ziet. Éric Zemmour neemt men kwalijk dat hij een aantal problemen aankaart waarvan men heeft besloten – ten bewijze de toespraak van François Hollande – dat ze niet bestaan! Nogmaals, wat ik zeg betekent niet dat ik de stellingen van Éric Zemmour aanhang, sommige ervan leken me zelfs schandalig, en dan bedoel ik zeker niet zijn beweringen in de Corriere della Sera, maar bijvoorbeeld zijn bevreemdende verdediging van Soral en Dieudonné. Ik meen dat men stevig met hem in debat moet gaan, maar dat men hem de mond snoert bewijst dat hoe meer zij zich in het nauw gedreven voelt, hoe gemener de politieke correctheid wordt.

Élisabeth Lévy: Is het in die twee gevallen trouwens niet evengoed hetzelfde probleem van de democratie? U hebt een kop uit Le Monde geciteerd daarnet, die zei dat populisme het probleem van Europa was, wat erop neerkomt dat het probleem van Europa de volkeren zijn…
Alain Finkielkraut: Voilà.
Élisabeth Lévy: …en de lezers van Éric Zemmour, of ze nu al zijn ideeën delen of niet, worden tenslotte behandeld als…
Alain Finkielkraut: Maar natuurlijk!
Élisabeth Lévy: …behandeld, een beetje zoals een deel van de kiezers, alsof ze er helemaal niet toe doen.
Alain Finkielkraut: Die zin van Bertolt Brecht blijft hé, omdat het volk ons heeft teleurgesteld, hebben wij besloten …besluiten wij om het op te heffen. Dat opheffen doet men niet, maar de stichting Terra Nova [een think tank] heeft volgend besluit genomen: dat volk schuiven we terzijde, we stigmatiseren het – voor één keer mogen we dat woord in gemoede gebruiken – en we proberen er met een nieuwe meerderheid omheen te trekken. Wat diegenen betreft die in naam ervan spreken, welaan dan, die proberen we monddood te maken. Dat wil nog niet zeggen dat er geen populisme bestaat, en dat men sommige uitlatingen niet moet bekritiseren, maar tussen kritiek en censuur ligt er een drempel. Men hoort die niet te overschrijden.

* Wat Plenel zei was: «Beter laat dan nooit. Nadat ze zijn racistisch gebazel eerst hadden gebanaliseerd tot een opinie zoals een andere, ontdekken sommige media nu de moorddadigheid van Zemmour zijn ideologie».

Ik voeg hieraan toe dat wie graag iets grappigers wil lezen, over de censuur ten tijde van Poesjkin en Heine bijvoorbeeld, hier terecht kan.

Stéphane Le Foll

Finkielkraut over het ontslag van Zemmour bij iTélé