Begin deze maand las u hier hoe journalisten te werk gaan met ‘mots-couperets’, hakbijlwoorden om een politieke tegenstander het zwijgen op te leggen. Maar er zijn ook andere methoden: de pure onbeschoftheid bijvoorbeeld.

In de uitzending van France2 On N’est Pas Couché van zaterdagavond (28 augustus, het programma is vooraf opgenomen en gemonteerd) konden we de beide technieken bewonderen. De politieke gaste was Nathalie Kosciusko-Morizet, een van de kandidaat-presidentskandidaten van Les Républicains, en ze werd ondervraagd door Yann Moix en Vanessa Burggraf, die naast presentator Laurent Ruquier het programma dragen.

Het vrouwelijke panellid is pas nieuw in het programma, zodat ze zich een beetje moet laten gelden. Vanessa herhaalde daarom een zevental keren: u liegt, ik geloof u niet, u liegt, u bent oneerlijk, u liegt enzovoort. Aan Kosciusko-Morizet was namelijk gevraagd wat ze zou doen als ze het niet haalde …en zij had geantwoord dat ze zich met die vraag nog niet had beziggehouden, en dat men aan atleten ook niet vooraf vraagt wat ze van plan zijn te doen, mochten ze naast de medailles vallen.

Maar erger dan wat dit blondje – niet per se lelijk, maar helaas totaal charmeloos – zich permitteerde, vond ik toch de dwaasheden van Yann Moix. Hij begint zo:

Yann Moix : Eerst en vooral: kent u artikel twee van de wet van 1905? kent u het? Want hele dagen hebt u het over de laïcité.

Nathalie Kosciusko-Morizet : Kom nu, Yann Moix…

YM : Dit is belangrijk voor de kijkers.

Niets is gemakkelijker natuurlijk dan naar de studio komen met een wettekst in de hand en dan vragen of iemand een artikel ervan wil opzeggen. Het ging over de wet van 1905 over de “lekenstaat”, la laïcité met een onvertaalbaar woord.

Yann Moix werd in zijn jeugd nog mishandeld, en laat zich daar graag op voorstaan (en je kunt hem dat ook nog wat aanzien, al kan dit een vooroordeel van me zijn – Heine zei al dat, als we wéten dat iemand blind is, wij dat ook aan zijn rug menen te zien), en zelf mishandelt hij blijkbaar ook graag eens, in dienst van het Goede dan wel. En ook komt hij graag als intellectueel uit de hoek. Yann houdt van sterke gevolgtrekkingen: de wet geldt voor iedereen weet hij, voor moslims net als voor wie ook, en hij besluit zijn redenering met “quod erat demonstrandum”.

YM : Een vrouw die geen moslimse is, mag een burqa aantrekken als zij daar plezier in heeft. De Staat heeft daar lak aan. Dat was de enige oplossing die in de lijn van het principe van de Scheiding [“van kerk en staat”] had geleden. QED.

(applaus)

NKM : Goed, maar wat ik nu…

YM : Hele dagen zeggen de politici aan de moslims : en de waarden van de Republiek dan? U kent niet eens uw eigen wetten, noch de Geschiedenis van Frankrijk.

NKM : Stemt u erin toe… stemt u erin toe dat ik een antwoord geef, meester ?

YM : Ja, vanzelfsprekend, daarvoor zitten we hier.

NKM : Ik meen dat u een compleet verdraaide interpretatie geeft aan de debatten rond de wet van 1905…

Hierboven werd Yann al net zo onbeleefd als het blondje naast hem, maar daar bleef het niet bij. Kosciusko-Morizet wilde haar wetsvoorstel in verband met salafisme toelichten, maar Moix wilde liever over iets anders praten: de boerkini natuurlijk! Succes gegarandeerd, dacht onze tv-jongen. En hij haalde twee prachtargumenten uit zijn bovenkamer: een van medische, en het andere van psychosociale aard:

Nathalie Kosciusko-Morizet : Wat ik vraag is een verbod, een buiten de wet stellen van het salafisme. En ik vraag dat op deze manier: door het aan te wijzen als een ideologie die de interpretatie van een religieuze tekst probeert te doen voorgaan, en doet voorgaan op de fundamentele wetten van de Republiek. Dat is de betekenis van het wetsvoorstel dat ik heb ingediend…

Yann Moix : Spreek liever eens over de boerkini !

NKM : Nee, nee, de…

YM : Maar alstublieft, wat zou het de Staat aangaan dat een vrouw een boerkini draagt?

NKM : Wat zit er toch achter die obsessie met de boerkinikwestie? Dat is niet…

YM : U bent het die ertegen zijt, ik raak niet geobsedeerd als ik op een strand een vrouw in boerkini zie. Misschien heeft ze wel melanomen… kijk, er kunnen ook redenen zijn, bijvoorbeeld medische redenen om een boerkini aan te trekken. En het kan ook zo zijn …weet u, misschien zijn die moslimvrouwen wel bang om naar het strand te gaan, en liever dan in hun keuken te blijven zouden ze dan beschermd naar het strand willen gaan.

NKM : Goed. Maar wat ik u zeg, is dat na het debat over de boerkini we binnen drie maanden een debat zullen hebben over iets anders, en weer drie maanden verder nog een debat over alweer een andere uiting van het salafisme. En eerder dan te polemiseren… in al die debatten, en vooral liever dan zich vast te lopen in al die opeenvolgende debatten, die ons telkens weer verscheuren, en met uren en uren gepraat…

Maar nu kwamen met vereende krachten Yann Moix en het blondje tussen, zodat we Nathalie Kosciusko-Morizet niet meer konden verstaan, en van onderwerp konden veranderen.

___________

Hier de Franse transciptie en audio.

Vanessa Burggraf

Een inquisiteur, een blondje en een politica