Voor een staatsgreep van links is meer nodig dan alleen hebzucht en vernielzucht. Maar de relschoppers hebben toch succes: de geldkraan wordt weer opengezet en nieuwe miljarden gaan naar de Franse achterstandswijken.

De VN deed zijn naam als ‘spuit elf’ weer eens eer aan. Woordvoerder Ravina Shamdasani verklaarde naar aanleiding van het doodschieten door de politie van de 17-jarige Fransman Nahel M. het hoog tijd te vinden dat Frankrijk het ‘woekerende racisme bij de ordetroepen’ aanpakt. En het criminele regime van Iran sprak via haar zogenaamd onafhankelijke persbureau over de ‘Amerikanisering’ van de Franse politie. Misschien gaf Kim Jong-Un, ook wel commentaar.

Heiligste tempels

Nu hebben Fransen volkomen maling aan inmenging van buitenaf; zelfs het extreemlinkse deel van de politiek dat de huidige rellen toejuicht, laat het koud wat mevrouw Shamdasani vindt. Leider Jean-Luc Mélenchon had zelf wel een boodschap voor de relschoppers, die hij demonstranten noemt. Hij liet zich op plechtige wijze filmen in een toespraak van ruim een kwartier, waarin hij het volk bedaard toespreekt.

Opvallend was dat hij de oproerkraaiers verzocht bibliotheken, sportfaciliteiten en andere instellingen ‘die van ons allemaal zijn’ met rust te laten. En vooral de scholen, ‘de heiligste tempels voor jongens en meisjes.’ Niet dat ernaar werd geluisterd: een splinternieuw in Marseille gebouwde prestigieuze bibliotheek ging in vlammen op, net als flink wat scholen en een paar stadhuizen. De relschoppers vernielden ook veel wat ze zelf nodig hebben. Zoals tientallen stadsbussen, of een gigantische Lidl en een Action, waar men nu niet meer goedkoop kan winkelen.

Burgemeesters

In één opzicht leken de relschoppers wel gehoor te hebben gegeven aan de extreemlinkse roerganger Mélenchon, volgens een veelgehoorde grap in Frankrijk. De vele kantoren van de CAF in de achterstandswijken werden ongemoeid gelaten. Dat is de Caisse Assurance Familiale, waar de uitkeringen worden betaald. De boodschap van Mélenchon werd opgevat als: sla de rest rustig kort en klein. En trek die winkels van Apple en Nike maar leeg. Jullie hebben immers niks en anderen alles. Nog nooit is op links zo vaak armoede gebruikt als excuus voor diefstal en plundering.

Burgemeesters aanvallen is ook ok, leek Mélenchon te suggereren, zolang ze maar niet van zijn partij zijn. Zoals de Republikeinse burgemeester Vincent Jeanbrun van L’Hay-les-Roses in zuid Parijs, wiens tuinhek zaterdagnacht werd geramd met een gestolen auto die daarna in de tuin in brand werd gestoken, waarbij zijn vrouw en kinderen gewond raakten. En dan de vrouwelijke burgemeester van Pontoise, eveneens bij Parijs. Zij belandde met haar auto in een ‘hinderlaag van relschoppers’ en dacht dat haar laatste uur had geslagen. Er werd met mortiergranaten geschoten en twee belagers sprongen op de motorkap. Ze schopten de voorruit stuk terwijl ze riepen ‘we gaan de burgemeester pakken’.

Inzamelingsacties

Met 700 arrestaties, ‘slechts’ 45 gewonde politieagenten en een paar honderd flinke branden afgelopen zaterdagnacht lijkt het in Frankrijk alweer de goede kant op te gaan. Eén nacht eerder waren er nog ruim 1300 arrestaties. Er is wel op politie en brandweer geschoten, onder andere in Vaulx-en-Velin bij Lyon, waar vier agenten werden geraakt met hagel. En er werden twee wapenhandels geplunderd. Vaulx-en-Velin geniet overigens enige bekendheid als de banlieue waar voor het eerst rellen uitbraken. Dat was in 1979, daarna was het om de paar jaar raak.

Inmiddels worden zowel voor de familie van de doodgeschoten Nahel als voor die van de schutter, agent Florian M., inzamelingsacties gehouden. Voor de agent is de teller op Gofundme op het moment van dit schrijven door de 650.000 euro geschoten. De familie van Nahel, lees de moeder en grootmoeder van het slachtoffer, steekt daar mager bij af met 60.000 euro. Zie het als een opinieonderzoek, de stand van deze collectes.

Strooptochten

De burgeroorlog die twintig Franse generaals buiten dienst ruim twee jaar geleden voorspelden in een geruchtmakende open brief, zal er toch nog niet komen. Het merendeel van de relschoppers en plunderaars zijn nauwelijks politiek gemotiveerd, maar worden vooral gedreven door baldadigheid, hebzucht en vernielzucht. Ze lijken eensgezind de Fransen te haten, ondanks hun eigen Franse paspoort, maar offers zullen ze niet brengen. Dus een revolutie komt er niet.

Het meest bizarre is nog dat de plunderaars volkomen schaamteloos zijn over hun strooptochten. Platforms als snapchat en TikTok staan vol filmpjes waarin de buit uitgebreid in beeld wordt gebracht, voorzien van trots commentaar en veel gelach.

Platteland

Sinds het probleem van de zogeheten moeilijke wijken rond 1970 begon, is het enige dat de Franse regering heeft gedaan, er meer en meer geld in pompen. Niemand weet precies hoeveel, maar de schattingen lopen van 200 tot 400 miljard. De afkoopsom voor sociale onrust wordt dat wel genoemd, en la France profonde betaalt. De vraag is hoelang nog.

In 2018 zei President Macron al dat ondanks al dat geld de problemen nooit zijn opgelost. Toch zit zijn premier, Elisabeth Borne, alweer met burgemeesters aan tafel om het zoveelste miljardenplan voor de banlieues te bekokstoven. Er zijn sinds 1990 al veertien van die plannen uitgevoerd om de situatie in de banlieues te verbeteren; zonder enig zichtbaar resultaat. Dit zal het vijftiende worden. Mijn buren hier op het platteland zijn het in ieder geval spuugzat weer op te moeten draaien voor de enorme schade van de afgelopen dagen.

Bovendien komen de rellen steeds dichterbij: afgelopen week werd voor het eerst een provinciestad als Montargis in de Loiret door relschoppers verwoest, hier niet ver vandaan. Ook in Blois was het onrustig, de grootste stad van mijn departement. Die twee steden hebben één ding gemeen: wijken met troosteloze flatgebouwen vol oude en nieuwe immigranten. Er zijn in totaal 859 van zulke gemeentes, met ruim 1500 ‘moeilijke wijken’.

Mélenchon

De generaals waarschuwden in 2021 voor de ‘hordes uit de banlieues’ en het mogelijke uiteenvallen (délitement) van het vaderland. Wie het hardste aan dat uiteenvallen lijkt te werken, is de leider van extreemlinks ligt, Jean-Luc Mélenchon. Je kunt rustig zeggen dat hij zijn kaarten op genoemde ‘hordes’ heeft gezet om een revolutie te bewerkstelligen tegen president Macron en het kapitalisme. De man wil president worden, en na driemaal vergeefs meedoen aan presidentsverkiezingen is dit zijn laatste kans.

Aan de andere kant kwamen twee politievakbonden afgelopen vrijdag met een door links en de overheid als ‘dreigend’ ervaren communiqué, waarin ze van een ‘oorlogssituatie’ spraken. De relschoppers noemden ze ‘nuisibles’, een term die ook wel voor ongedierte wordt gebruikt. Deze vakbonden vertegenwoordigen samen ongeveer de helft van alle politieagenten. En volgens een opinieonderzoek uit 2021 zou bij volgende verkiezingen driekwart van de politie op het Rassemblement National van Marine LePen stemmen. Misschien is het inmiddels meer. Het lijkt er in ieder geval op dat wie een weekje met de politie meeloopt in zo’n probleemwijk, vanzelf LePen gaat stemmen.

Je zou kunnen zeggen dat uiteindelijk extreemlinks van Jean-Luc Mélenchon tenminste medeverantwoordelijk is voor wat er nu gebeurt. Zoals filosoof Michel Onfray het uitdrukt, links geeft potentiële relschoppers water als les fleurs du mal, de bloemen van het kwaad. Mélenchon is tot alles in staat om ooit nog aan de macht te komen. Als hij daarvoor Frankrijk in brand moet zetten en bloed moet laten vloeien, doet hij het zonder aarzelen.

Hij probeert het volk op te stoken tegen de politie, met zijn uitspraak ‘de politie doodt’. Gesteund door linkse media als dagblad Libération, dat op de voorpagina wist te melden wat een lieve knul de 17-jarige Nahel toch was. Een kind werd hij zelfs genoemd.

Vincent Jeanbrun

Toch geen revolutie in Frankrijk