2007 Overlijden in Mississauga (Ontario) van Denny Doherty (66), Canadees popzanger, songwriter en acteur, lid van de legendarische Amerikaanse band The Mamas en The Papas Bekende nummers: Monday monday, California dreamin’, I saw her again last night, Dedicated to the one I love, Got a feelin’. Solo-albums: Watcha gonna do?, Waiting for a song. Hij begon als folkzanger in de groep The Colonials, in Nova Scotia. Doherty speelde ook in vele tv-series en tv-films. Een relatie met Michelle Phillips, net als hijzelf lid van The Mamas and the Papas en getrouwd met medelid John Phillips, dreef Doherty in de drank en luidde het einde van de groep in.

2006 De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA lanceert de New Horizons-sonde met als doel een baan om de dwergplaneet Pluto. Die is in 1930 ontdekt door de astronoom Clyde Tombaugh tijdens het vergelijken van fotografische platen op het Lowell Observatory in Arizona. Tombaugh was op zoek naar een onbekende Planeet X in een baan buiten Neptunus, welke was voorspeld door Percival Lowell. Sinds september 2006 wordt Pluto niet langer als planeet geclassificeerd maar als dwergplaneet met planetoïdenummer 134340. De omtrek is 7300 km, de diameter 2330km. De NASA-ruimtesonde New Horizons bereikt in juli 2015 de dwergplaneet.

Roland Lommé (1936-2006)

2006 Overlijden van Roland Lommé (69), Vlaams tv-presentator en een van onze grote filmkenners. Lommé was een van de weinige Vlamingen die toegang had tot internationale filmvedetten. Op het filmfestival van Cannes was hij dan ook geregeld te zien. Daar was hij monsieur Lommé. De man werd bekend met Première Magazine op de openbare omroep. Eind jaren 1980 hielp hij mee VTM opstarten waar hij dan ook het wekelijks filmmagazine Star presenteerde. Lommé deed ook lange tijd de belangrijkste filmaankopen voor de Vlaamse Media Maatschappij (VMMa).

1984 Overlijden in Jette (Brussel) van Dis Verstraete (75), gewezen voorzitter van de Vlaamse Jeugdherbergcentrale (VJHC). Zie Vandaag van 12 oktober, zijn geboortedag.

Jan Palach (1948-1969)

1969 Overlijden in Praag van Jan Palach, een Tsjechische student die zichzelf in Praag in brand stak uit protest tegen de bezetting van Tsjecho-Slowakije door de Sovjets en Warschaupacttroepen en vanwege het gebrek aan democratie in zijn land. Palach wordt naar een ziekenhuis afgevoerd en blijkt voor 85 procent verbrand. Hij overlijdt er drie dagen later. Nog op de dag van zijn dood, 19 januari, trekken 200 000 mensen naar het Václavské Náměstí (Wenceslasplein) om hem te herdenken. Hij was pas 20.

1903 In Parijs worden plannen gepresenteerd voor een jaarlijkse wielerronde: de Tour de France ofte Ronde van Frankrijk. Het is een initiatief (en publiciteitsstunt) van de Franse journalist en zakenman Henri Desgrange (1865-1940) en zijn tijdschrift L’Auto. Hij heeft succes: de oplage van L’Auto – voorloper van het blad L’Équipe – stijgt van 20 000 naar 65 000 exemplaren. De eerste Tour gaat nog datzelfde jaar, op 1 juli 1903, van start in Montgeron, een voorstad van Parijs, met deelname van 60 renners. Fransman Maurice Garin wordt de eerste winnaar.

1878 Geboorte in Laon van Suzanne Gros, beter bekend als Suzanne Noël, plastisch chirurg en feministe. Ze was een van de eerste vrouwelijke plastisch chirurgen en stond bekend om haar efficiënte faceliftoperaties. Ze overlijdt in 1954 op haar 76ste.

Laurens Verrelst | Doorbraak.be

Jean Delville (1867-1953), Het kwaad van perversiteit

1867 Geboorte in Leuven van Jean Delville, Vlaams dichter, kunstschilder en theosoof. Delville was een persoonlijke vriend van Jiddu Krishnamurti. In 1910 bouwt hij een toren aan zijn huis in Vorst. De meditatiekamer bevindt zich helemaal bovenaan en het embleem van de Theosofische Vereniging plaatst hij op de hoogste reling. Het huis is afgebroken.

1809 Geboorte in Boston (Massachusetts) van de Amerikaanse schrijver-dichter Edgar Allan Poe. Hij wordt de vader van het horror-detectiveverhaal: The murders of the Rue Morgue, The pit and the pendulum, The fall of the house Usher, The black cat, The premature burial, enz. Bekend bleef ook zijn gedicht The Raven. Hij trouwt in 1835 op zijn 26ste met zijn 13-jarige nichtje Virginia Clemm, die echter al in 1847 aan tuberculose overlijdt. Poe raakt aan lagerwal door drank en drugs en overlijdt in 1849 nadat hij bewusteloos op straat werd gevonden. Hij was 40.

1802 Geboorte in Leuven van Sylvain van de Weyer, jurist en medeoprichter van België. Van de Weyer steunde aanvankelijk het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, doch zijn liberale overtuiging bracht hem in verzet tegen de politiek van Willem I. Hij wordt een van de leiders van de Belgische afscheiding. Over de Nederlandse taal laat hij zich minachtend uit. Nochtans is zijn Nederlands uitstekend, want hij heeft (ook) gestudeerd aan de Zeevaartschool te Amsterdam. Hij zetelt in de eerste Belgische regering als minister van Buitenlandse Zaken en wordt in juli 1831 gevolmachtigd minister van België te Londen. In deze functies heeft hij een groot aandeel in de beslissingen omtrent het internationaal statuut en de diplomatieke betrekkingen van België. Van de Weyer wordt in toenemende mate een vertrouweling van Leopold I. In juli 1845 aanvaardt hij dan ook de portefeuille van Binnenlandse Zaken en de leiding van een unionistisch kabinet dat door de koning is gevormd.

Wellicht met het oog op het stimuleren van het samenhorigheidsgevoel binnen de nog jonge Belgische staat, toont de diplomaat Van de Weyer zich nu plots bijzonder welwillend tegenover de Vlaamse taal- en letterkunde. Men kan hem zelfs Vlaamsgezind noemen. Vandaar dat hij in november 1845 in een rede de Vlaamse literatuur huldigt als een ‘levensbeginsel’ van de Belgische nationaliteit. Een paar weken daarvoor had hij Hendrik Conscience, Jan J. de Laet en Karel L. Ledeganck benoemd tot ‘professeurs agrégés’ – zonder leeropdracht evenwel – aan de Gentse universiteit.

Ook zorgde hij voor de aanstelling van Pierre de Decker, Jules de Saint-Genois des Mottes, Jan-Baptist David, kanunnik K.L. Carton en Ferdinand A. Snellaert tot leden van de Académie Royale de Belgique en gaf haar de uitdrukkelijke opdracht ook de werken van Nederlandstalige schrijvers uit te geven. Deze houding van Van de Weyer had de bedoeling een tegenkracht te vormen tegen de niet aflatende druk van Frankrijk op België. En die bedoeling viel samen met de anti-Franse instelling van de Vlaamse Beweging. Van de Weyer bracht zo een grotere erkenning voor de Vlaamse taal- en letterkundigen tot stand in de eerste decennia na 1830.

Als in maart 1846 de regering van Van de Weyer ten val komt neemt hij weer zijn functie als gezant te Londen op. Hij overlijdt daar in 1874 op de leeftijd van 74.

639 De Frankische koning Dagobert I overlijdt na een regeerperiode van 10 jaar. Hij wordt opgevolgd door zijn zonen Sigibert III en Clovis II.

vandaag

Koop nu Vandaag in de loop der jaren in de Doorbraak-boekhandel.

Virginia Clemm

7 oktober. Net binnen: Edgar Allan Poe overleden

19 januari. Net binnen: Sylvain van de Weyer geboren, belgicist en pragmatisch flamingant