De Ilias in strip – het kan en het kan goed

Al vaak vatten onverlaten de Ilias aan om er een stripverhaal van te breien. Meestal met desastreuze gevolgen. De Franse uitgeverij Glénat slaagde er tussen 2016 en 2020 in om een hele cyclus op te zetten met telkens bijzonder goed geslaagde verstrippingen van de klassieke mythes. Uitgeverij Daedalus (nomen est omen) brengt deze reeks nu uit in het Nederlands.

La sagesse des mythes

De Franse filosoof en politicus Luc Ferry is de bedenker van de stripreeks La sagesse des mythes. Dankzij uitgeverij Daedalus uit Genk kwamen een aantal albums uit die reeks begin 2020 in het Nederlands op de markt. In het Frans verschenen de delen sinds 2016. Daedalus bracht voor de gelegenheid een introductiepakket uit met deel 1 en deel 3 (Ilias 1/3 de twistappel, getekend door Pierre Taranzano en Daedalus en Icarus getekend door Giulia Pellegrini) voor de prijs van 9,95 euro. Een buitenkans die de lezer best aangrijpt.

Pierre Taranzano is een Franse striptekenaar die pas doorbrak na zijn veertigste. Met deel één van de Ilias leverde hij een uitzonderlijk fraai getekend album af. De titel de twistappel verwijst uiteraard naar de gouden appel waarmee de miserie in Troje begon. Het scenario is van de hand van Clotilde Bruneau. Deze Franse scenariste komt uit de filmstudies, maar is één van de drijvende krachten achter de wijsheid van mythes. Achteraan het album staat ook een soort educatief dossiertje door Luc Ferry.

Respect voor werelderfgoed

Verhaaltechnisch is het scenario bijzonder evenwichtig en zelfs zeer getrouw opgebouwd. Het respect voor het werelderfgoed dat de Ilias of Iliade toch is, is bewonderenswaardig. Clotilde Bruneau maakt een fantastisch debuut als scenariste en haar volgende scenario voor Daedalus en Icarus is zelfs nog beter. Qua adaptatie verdient Bruneau een staande ovatie.

De tekenstijl van deze Ilias is zeer aangenaam zonder te afgelikt en te realistisch te worden. De kledij van de personages stikt nochtans van de anachronismen, maar echt storend blijkt dat niet. Het gaat trouwens over mythes waar goden interageren met stervelingen. Zonder de nodige ‘suspension of disbelief’ valt geen enkele mythe te pruimen. De tekenstijl van Taranzano heeft genoeg persoonlijkheid om te blijven bekoren. De scenes die hij tekent zijn fraai opgebouwd en dragen bij tot de leesbaarheid. De tijd dat verstripte klassiekers houterig en inspiratieloos de lezer dood verveelden ligt blijkbaar achter ons dankzij deze reeks.

Rare vertalingen

Het enige wat beter zou kunnen zijn de teksten van Luc Perry die tamelijk ongenuanceerd zijn en bovendien soms bijzonder raar vertaald in het Nederlands. Bij de strip Daedalus en Icarus sleepte de duidelijk Hollandse vertaler Willie Wortel erbij. Dit Nederlandse personage uit het weekblad Donald Duck voor kleine kinderen is in Frankrijk absoluut onbekend. Het blijft een eeuwig zeer. Dergelijke ergerlijk domme vertalingen van stripverhalen door personen die noch het Frans, noch hun eigen taal voldoende machtig zijn. Toch zijn de teksten van Ferry waardevol genoeg om deel uit te maken van het concept van deze stripreeks.

Het werken met flashbacks wat betreft het oordeel van Paris en dergelijke komt aanvankelijk raar over, maar de keuze is verdedigbaar. Uiteindelijk levert het een prachtige strip op die een goed beeld geeft van de Ilias (althans een eerste deel). De duiding is degelijk en de drempel allicht veel lager dan het aanvatten van de vooral vuistdikke literaire vertalingen die elk decennium verschijnen met een geurspoor van een nieuwe vertaler. Hopelijk volgen de volgende twee delen snel ook in Nederlandse vertaling. De lezer zal nauwelijks kunnen wachten om het vervolg te lezen.